بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ الفَصْلُ الثَّانِی: فِی الْکَلِمَةِ وَ أَقْسَامِهَا تَعْرِیفُ الْکَلِمَةِ:[هِيَ] لَفْظٌ وُضِعَ لِمَعْنًی مُفْرَدٍ. أَقْسَامُهَا:وَ هِيَ مُنْحَصِرَةٌ فِی الثَّلَاثَةِ: اسْمٍ وَ فِعْلٍ وَ حَرْفٍ. وَجْهُ الِانْحِصَارِ:إِنَّهَا [١] إِمَّا أَنْ لَا تَدُلَّ عَلَی مَعْنًی فِی نَفْسِهَا فَهُوَ «الْحَرْفُ» أَوْ تَدُلَّ عَلَی مَعْنًی فِی نَفْسِهَا وَ اقْتَرَنَ مَعْنَاهَا بِأَحَدِ الْأَزْمِنَةِ الثَّلَاثَةِ فَهُوَ «الْفِعْلُ» أَوْ عَلَی مَعْنًی فِی نَفْسِهَا وَ لَمْ یَقْتَرِنْ مَعْنَاهَا بِأَحَدِهَا فَهُوَ «الِاسْمُ».
---
[١]: هَذَا حَصْرٌ عَقْلِيٌّ.
---
ترجمه فارسی
بخش دوم: در تعریف کلمه و اقسام آن تعریف کلمه:
[آن است که] واژهای است که برای یک معنای واحد وضع شده است. اقسام آن:و آنها منحصر به سه قسم است: اسم، فعل و حرف. دلیل انحصار (وجه انحصار):زیرا کلمه [از نظر عقلی] یا بر معنایی در ذات خود دلالت نمیکند که آن «حرف» است، یا بر معنایی در ذات خود دلالت میکند و معنای آن با یکی از سه زمان (گذشته، حال، آینده) همراه است که آن «فعل» است، یا بر معنایی در ذات خود دلالت میکند ولی معنای آن با هیچ یک از زمانها همراه نیست که آن «اسم» است.
---
[پاورقی ١]: این یک تقسیمبندی و انحصار عقلی است.
