ماه رمضان فرصت ویژهای برای نیایش و عبادت است و دعای ابوحمزه ثمالی از دعاهای ویژه این ماه است که امام سجاد (ع) در سحرهای ماه رمضان میخواندند.
این دعا در جوامع حدیثی مانند مصباح کفعمی و اقبال سید بن طاووس آمده است. سند این دعا به ابوحمزه ثمالی میرسد که از بزرگان حدیث و مورد وثوق است.
دعا بهترین عبادت است و ترک آن استکبار محسوب میشود. خداوند در قرآن فرموده است که مستکبران (تارکان دعا) به دوزخ وارد خواهند شد.
این دعا از طریق هارون بن موسی طل اکبری، حسن بن محبوب و ابوحمزه ثمالی نقل شده است. ابوحمزه ثمالی از شاگردان امام سجاد (ع)، امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) بود و از نظر زهد و تقوا بسیار مورد احترام بود.
این دعا از نظر سند معتبر است و محتوای آن نیز بسیار عمیق و هماهنگ با قرآن و روایات است. گاهی ممکن است سند ضعیف باشد، اما محتوا بسیار بلند و قابل اعتماد است.
امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه تأکید کردهاند که دعا بهترین عبادت است و خداوند در قرآن به سه نکته اشاره کرده است: دعا عبادت است، ترک دعا استکبار است و مستکبران به دوزخ تهدید شدهاند.
همانطور که آیات قرآن یکدیگر را تفسیر میکنند، ادعیه و روایات نیز میتوانند یکدیگر را تفسیر کنند. صحیفه سجادیه به عنوان شرحی برای دعای ابوحمزه ثمالی عمل میکند.
برخی دعاها مانند دعای ابوحمزه ثمالی با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع نمیشوند، اما با ذکر نام خدا (مانند «الهی») آغاز میشوند که به معنای شروع به نام خدا است.
این دعا شامل فرازهای مختلفی است که برای افراد با سطحهای مختلف روحی و معنوی مناسب است. برخی در مرحله خوف هستند، برخی در مرحله رجاء و برخی مشکلات دیگر دارند. این دعا برای همه مفید است.
محور اصلی این دعا توحید است و در خلال فرازهای مختلف به این موضوع پرداخته میشود.
در جلسات بعدی، إن شاء الله، شرح کامل این دعا ارائه خواهد شد تا روزهداران بتوانند از آن بهرهمند شوند.
