ابوریحان بیرونی سال‌های اول زندگی را در خوارزم به تحصیل علوم مختلف مشغول بود تا آن گاه که تصمیم به مسافرت گرفت. بیرونی نزد ابونصر منصور علم می‌آموخت و در هفده سالگی از حلقه‌ای که نیم درجه به نیم درجه مدرج شده بود، استفاده کرد تا ارتفاع خورشیدی نصف النهار را در منطقه کاث رصد کند و بدین ترتیب عرض جغرافیایی زمینی آن را استنتاج نمود. بیرونی چند سالی را در شهر قدیمی جرجان و نزد شمس المعالی قابوس وشمگیر حضور داشت و کتاب آثارالباقیه عن القرون الخالیه را که از مهم‌ترین آثار باقی‌مانده از تمدن‌اسلامی است را در سال ۳۹۰ هجری قمری به‌نام قابوس تألیف کرد. الباقیه از گاه شماری و جشن‌های ملل مختلف سخن می‌گوید. ابوریحان بیرونی مجدد در سال ۳۹۳ هجری قمری به گرگان رفت، در شرایطی که شهر در تبعید سیاسی بود دو خسوف را رصد کرد.
روزي سلطان محمود غزنوي در باغ هزار درخت شهر غزنين بر بالاي كوشكي كه چهار در بود نشسته بود و جمعي از جمله ابوريحان در حضور او بودند، ناگاه رو به ابوريحان نمود و گفت: من از كدام يك از اين چهار در بيرون خواهيم رفت؟ نظر خود را بر كاغذي بنويس و در زير تشك من بگذار، ابوريحان كه از منجمان بزرگ بود و خوي سلطان محمود را ميدانست نگاهي به چهار در نمود و نظر خود را بر پارهاي كاغذ نوشت و زير تشك سلطان نهاد. برای خواندن ادامه مطلب می توانید تحقیق جامع ابوریحان بیرونی را مطالعه نمایید.
منبع: پروژه بگیر
