زینک (Zinc) یکی از هفت ماده معدنی ضروری در کنار منیزیم، آهن، کلسیم، ید، سیلیس و سلنیوم است که بدن شما برای سالم ماندن به آن نیاز دارد. اگرچه وجود زینک برای تندرستی و سلامتی شما بسیار مهم است؛ اما بدن شما بهطور طبیعی مانند سایر ویتامینها و مواد معدنی قادر به ذخیره آن نیست. به همین دلیل است که شما باید زینک را چه از طریق رژیم غذایی روزانه و چه از طریق مکملهای معدنی بهطور مرتب مصرف کنید.
در این مقاله به نحوه تشخیص کمبود زینک، میزان مصرف روزانه زینک، معرفی منابع غذایی حاوی زینک و... میپردازیم.
فلز روی یا زینک مسئول بسیاری از واکنشها در بدن انسان میباشد و در تقویت عملکرد حداقل صد آنزیم مختلف در بدن نقش دارد. بدن از زینک برای بسیاری از عملکردهای مهم استفاده میکند، ازجمله:
برخی از ورزشکاران و قهرمانان حرفهای برای بهبود عملکرد و قدرت خود از زینک استفاده میکنند. درحالیکه برخی افراد دیگر، از زینک برای برطرف کردن گرفتگی و فشار عضلات مصرف میکنند.
سازمان بهداشت جهانی WHO تخمین زده است که یک سوم جمعیت جهان کمبود زینک دارند. گروههای خاصی از افراد وجود دارند که بیشتر در معرض کمبود زینک قرار دارند. افرادی مانند:
مصرف مکمل کلسیم یا آهن میتوانند سطح زینک را نیز به میزان قابلتوجهی کاهش دهند.
افرادی که سطح زینک در بدن آنها خیلی پایین است، برخی اوقات علائم زیر را تجربه میکنند:
از آنجا که زینک به مقدار کمی در تمام سلولهای بدن پخش میشود، تشخیص کمبود آن با انجام آزمایش خون استاندارد، کمی دشوار خواهد بود. پزشک، نمونهای از پلاسمای خون، ادرار یا موهای شما را میگیرد و آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد. در کنار نتایج این تجزیه و تحلیل، رژیم غذایی و ژنتیک شما نیز بررسی خواهد شد. سپس تعیین میکنند که آیا باید از مکملهای تغذیهای استفاده کنید یا خیر.
کمبود زینک در بدن یکی از اولین دلایل کاهش اشتها در کودکان است. عنصر زینک نقش مهمی در تقویت اشتها و درک طعمها در کودکان دارد. از این رو، کمبود آن، میل به غذا را در کودکان کاهش میدهد. به همین دلیل معمولاً متخصصان برای اشتهای کودکان شربت های مکمل تغذیهای حاوی زینک را تجویز میکنند.
زینک برای عملکرد های فیزیولوژیکی مناسب بدن همچون رشد نرمال، تولید مثل، سنتز DNA، تقسیم سلولی و بیان ژن ضروری میباشد. این ماده معدنی برای رشد سالم بدن انسان به ویژه در دوران جنینی و کودکی بسیار حائز اهمیت است.
شما میتوانید تمام زینک مورد نیاز بدن خود را از طریق یک رژیم غذایی متعادل تأمین کنید. منابع غذایی خوب زینک عبارتاند از:
افرادی که کمبود زینک دارند و با رژیم غذایی نتوانستهاند زینک مورد نیاز بدن خود را تامین کنند، میتوانند با تجویز پزشک مکملهای حاوی روی (زینک) را مصرف نمایند.
در صورت نیاز شما میتوانید برای خرید مکمل زینک بزرگسالان اینجا کلیک کنید. همچنین جهت خرید مکمل زینک برای کودکان اینجا کلیک کنید.
میزان مصرف روزانه زینک برای بزرگسالان، ۹.۵ میلیگرم برای آقایان و ۷ میلیگرم برای خانمها میباشد. درحالیکه برای کودکان، این میزان بستگی به سن آنها بین ۵ میلیگرم تا ۹.۵ میلیگرم است.
مانند هر ماده معدنی دیگری دریافت بیش از حد زینک سبب آسیب رساندن به بدن میشود.
دریافت میزان زیادی روی از طریق دارو میتواند شما را دچار مسمومیت حاد یا مزمن کند. از علائم مسمومیت حاد میتوان تهوع، استفراغ، كاهش اشتها، گرفتگی عضلات، اسهال و سردرد را مثال زد. از عوارض مصرف طولانی مدت مكملهای زینک، اختلال در عملكرد آهن، اختلال در سیستم ایمنی و مشكلات ادراری میباشد.
کمبود زینک بر روی عملکرد بسیاری از ارگانها شامل دستگاه گوارش، دستگاه عصبی مرکزی، سیستم ایمنی و عملکرد سیستم باروری تاثیرگذار میباشد. کمبود زینک منجر به عملکرد نامناسب ایمنی هومورال و سلولی میگردد و از این رو احتمال ابتلا به عفونتها را افزایش میدهد، بنابراین کمبود زینک را جدی بگیرید و برای سلامتی خود اهمیت قائل باشيد.
شما میتوانید بهترین مکملهای حاوي زينك را از داروخانه آنلاین دکتر اصیلی (www.mofidteb.com) خریداری نماييد.
منابع: مجله سلامت مفيدطب و دفتر بهبود تغذيه جامعه