یبوست یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی روزه‌داران در ماه رمضان محسوب می‌شود که گرسنگی و مصرف کم‌آب و مایعات در طولانی مدت سبب تشدید یبوست می‌شود.در افراد روزه‌دار کاهش فعالیت فیزیکی، تغییر برنامه غذایی و خواب در ماه رمضان و کاهش حرکات دودی روده می‌تواند یبوست را تشدید کند.
خوشبختانه برای رفع مشکل یبوست روزه‌داران راه‌های ساده‌ای از جمله درمان خانگی با طب سنتی و نیز درمان دارویی وجود دارد.
پس در ادامه با ما در مجله سلامت‌مفیدطب همراه باشید تا علاوه بر توضیح اینکه چرا در ماه رمضان دچار یبوست می‌شویم؟ چند راهکار ساده خانگی و دارویی برای رفع یبوست در روزه‌داری به شما معرفی کنیم.
یبوست چیست؟
کندی و تأخیر حرکت مدفوع در روده که سبب دشواری در دفع مدفوع می‌شود را یبوست می‌گویند. دراین افراد دفع مدفوع کمتر از سه بار در هفته یبوست معمولی نام دارد و اگر فردی دفع مدفوع کمتر از یک بار در هفته داشته باشد، دچار یبوست شدید شده است.
یبوست سبب ایجاد بسیاری از بیماری‌ها از جمله هموروئید، سردرد، نفخ، شقاق، تهوع و بوی بد دهان می‌شود.
علت یبوست در ماه رمضان چیست؟
افراد روزه‌دار به دلیل از دست دادن شدید آب و مصرف کم مایعات در میانِ وعده افطار تا سحر وعدم تحرک و مصرف مواد چرب و شیرین مثل زولبیا و بامیه و غذاهای سرخ شده و فست فودی به یبوست دچار می‌شوند.
همچنین مصرف مواد غذایی خیلی شور و پر نمک مثل آجیل ، با جذب آب بدن باعث سفت و خشک شدن مدفوع می‌شوند.
به ویژه، مصرف بیش از حد کربوهیدرات و پروتئین در وعده افطار می‌تواند در بروز یبوست پس از افطار مؤثر باشد.
در افراد روزه‌دار کاهش حرکات دودی روده یبوست را تشدید می‌کند.
یبوست، نفخ و سو هاضمه از رایج ترین مشکلات گوارشی است که در افراد روزه دار به علت نداشتن تغذیه سالم در ماه رمضان به وجود می‌آید.
علائم یبوست ناشی از روزه‌داری در ماه رمضان:
1.کاهش دفع کمتر از یک تا سه بار در هفته
2. نیاز سریع به دفع فوری وعدم توانایی در دفع دفوع
3. ورم و درد شکم به علت سفتی و خشک بودن مدفوع
4. احساس نفخ وگاز
5. درد شکم و گرفتگی عضلات شکم
6. تهوع
روش‌‌های درمان یبوست در ماه رمضان:
1. تحرک و نرمش و ورزش روزانه و مرتب
2. استراحت و خواب کافی
3. مصرف کافی آب و مایعات در میانِ وعده‌ی افطار تا سحر
4. پرهیز از مصرف غذاهای چرب و شور و شیرینی‌جات و غذاهای سرخ شده و فست فودی
5. مصرف ملین‌ها
مصرف چه غذاهایی برای رفع یبوست مناسب است؟
1. مصرف میوه‌جات و سبزیجات به صورت خام یا پخته‌شده
بهترین میوه‌جات برای رفع یبوست آلو، زردآلو، گلابی، انجیر، مویز و انگور است.
مصرف سالاد و سبزیجات در وعده‌ی سحر علاوه بر اینکه ملین هستند،چون طبع سرد و تر دارند،از بروز تشنگی جلوگیری می‌کنند.
2. مصرف خوراکی‌های فیبردار
غلات سبوس‌دار مانند نان سبوس‌دار و حبوباتی، چون عدس و لوبیا قرمز، میوه‌ها و سبزیجاتی مثل خرما، انجیر، سیب، اسفناج و سیب‌زمینی شیرین منابعی غنی از فیبرها هستند.
فیبر موجود در مواد غذایی باعث شل شدن مدفوع و سبب افزایش حرکات دودی روده برای عبور راحت‌تر مدفوع از روده‌ها می‌شود.
3. مصرف غذاهای حاوی پروبیوتیک
در برخی از موارد عامل ایجاد یبوست عدم تعادل باکتری‌های موجود در روده است. مصرف محصولات حاوی پروبیوتیک مانند ماست و کفیر(نوعی شیر تخمیر شده‌است که حاوی مقدار زیادی باکتری و مخمر مفید می‌باشد.) می‌توانند این تعادل را به سیستم گوارشی برگردانند و یبوست را بر طرف کنند.
4. مصرف آلو، انجیر، دانه‌ی چیا و تخم کتان
برای استفاده از این خوراکی‌ها می‌توانید آنها را خیس کرده و بعد از لعاب دادن مصرف کنید و یا در اسموتی بریزید یا با غلات سبوس‌دار میل کنید.
5. استفاده از روغن زیتون همراه با سالاد و سبزیجات
6. مصرف عرقیجاتی مانند کاسنی، شاه‌تره یا عرق‌کاهو نیز می‌توانند در رفع یبوست مفید باشند.
7. مصرف ملین‌ها
فعالیت بدنی مانند ورزش و نرمش و حتی پیاده‌روی می‌تواند ماهیچه‌های شکم را منقبض کرده و سبب می‌شود مزاج نرم و به طور طبیعی کار کند. مصرف یک تا دو دوره از ملین‌ها مشکل خاصی را به وجود نمی‌آورد اما عادت کردن به مسهل‌ها و ملین‌های دارویی سبب تنبلی روده و عادت کردن معده به مصرف محرک دارویی می‌شود.
بیمارانی که به مصرف ملین‌ها عادت کرده‌اند، ابتدا باید نوع ملین خود را تغییر دهند و ملین‌های ملایم‌تر را انتخاب کنند سپس به تدریج دوز مصرفشان را کاهش دهند تا دارو به کلی قطع شود.
درمان یبوست در ماه رمضان با سنا
گیاه سنا یکی از مشهورترین گیاهان ملین است که به تحریک و افزایش انقباضات روده کمک می‌کند و می‌تواند یبوست را از بین ببرد.
یکی از داروهای موجود در داروخانه‌ها که حاوی برگ سنا می‌باشد قرص سی لاکس است.
قرص سی لاکس یکی از داروهای مسهل و ملین است و یبوست‌های ناشی از ضعف اعمال روده بزرگ را رفع کرده و با کمک به تخلیه روده، مانع از تنبلی آن می‌شود. مصرف قرص سیلاکس دینه می‌تواند حرکات گوارشی را بهبود دهد و به تخلیه آسان و به موقع روده‌ها کمک می‌کند.
برای خرید قرص سیلاکس دینه به داروخانه آنلاین مفید طب مراجعه کنید.
مصرف این ماده برای افراد باردار یا مبتلایان به بیماری التهابی روده توصیه نمی‌شود.
مصرف کوتاه مدت سنا برای بزرگسالان عارضه‌ای ندارد، اما در صورت بهبود نیافتن یبوست پس از چند روز مصرف، بهتر است که به پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان یبوست در ماه رمضان با شربت فیژین فید:
شربت فیژین فید ترکیبی از 5 عصاره گیاهی میوه سنا، عصاره مالت، روغن میخک، روغن نمتا و روغن گشنیز است و باعث بهبود یبوست‌های مقطعی می‌شود. این شربت گیاهی علاوه بر رفع یبوست، به کاهش التهاب روده و بهبود علائم سندروم روده تحریک پذیر نیز کمک می‌کند.
برای خرید شربت فیژن فید به داروخانه آنلاین مفید طب مراجعه کنید.
سوالات متداول:
1. برای رفع یبوست در ماه رمضان، مصرف میوه‌ها با پوست بهتر است و یا بدون پوست؟
پوست کندن میوه‌ها و سبزیجات باعث کاهش فیبرو کاهش ارزش غذایی آنها می‌شود.
2. برای رفع یبوست در ماه رمضان مصرف موز مناسب است؟
موز رسیده چون حاوی فیبر خوراکی (پکتین) است باعث می‌شود آب از روده به مدفوع کشیده شود و می‌تواند به رفع یبوست کمک کند اما موز سبز نرسیده چون هنوز مقدار زیادی نشاسته در آن وجود دارد، ممکن است هضم آن برای بدن سخت باشد.
3. اثر مصرف قهوه برای یبوست در ماه رمضان چگونه است؟
در صورتی که فرد دچار کم آبی باشد، کافئین موجود در قهوه، چای سیاه، نوشابه و شکلات می‌تواند یبوست را بدتر کند.
نوشته شده توسط : زهره اصیلی
