خرید ضایعات آهن شامل مواد فلزی قابلبازیافت است، این فلزات، باقیمانده از تولید یا مصرف محصولات فلزی است. شامل قطعات وسایل نقلیه، لوازم ساختمانی و سایر موارد دیگر است.
برخلاف زبالهها، ضایعات آهنقراضه دارای ارزش ریالی زیادی هستند بهویژه فلزاتی مانند آلومینیوم، مس و سایر فلزاتی که قابلیت بازیافت دارند. پس از جمعآوری و خرید ضایعات آهن ابتدا این فلزات تفکیک میشوند و در محلهای مختلف نگهداری میشوند و بعد از آن اقدام به خردکردن ضایعات فلزی مینمایند و پس از آن فرایند بازیافت و ذوب آن اعمال میگردد.
بازیافت ضایعات آهن برای اقتصاد هر کشوری بسیار مهم است، در عمل بازیافت انرژی بسیار کمتری صرف میگردد و اثرات زیستمحیطی کمتری نسبت به تولید مستقیم فلزات دارد و همچنین باعث ایجاد اشتغالهای زیادی در کشور میگردد از جمله این اشتغالات: خریدار ضایعات آهن (جمعآوریکننده)، فراوری کننده و تولیدکنندگان این صنعت مهم است.
ضایعات فلزی در تمام محیطهای تجاری، اداری و مسکونی شکل میگیرند. محل جمعآوری ضایعات فلزی معمولاً بهصورت سرباز و وسیع میباشد که پس از این مرحله خریدار ضایعات آهن کارخانه آن را جهت ذوب خریداری مینماید تا تبدیل به محصولات جدیدی گردد.
در برخی از ضایعات فلزی بزرگ مانند لاشه خودرو، یخچال، اجاقگاز، لباسشویی، ظرفشویی و سایر دستگاهها برای حمل راحتتر و همچنین تفکیک قطعات فلزی از غیرفلزی از دستگاههای خردکن استفاده میشود، این قطعات را با استفاده از دستگاه خردکرده و پس از آن قطعات فولادی را بهوسیله دستگاههای مغناطیسی تفکیک مینمایند.
استفاده از ضایعات بازیافتی بهجای سنگآهن برای محیطزیست بسیار مفید است و طبق بررسی انجام شده نتایج زیر را در پی دارد:
در مصرف انرژی 75 درصد صرفه جویی میگردد، در مصرف مواد اولیه 90 درصد صرفه جویی میگردد، بیش از 85 درصد در کاهش آلودگی هوا موثر است، در کاهش مصرف آب بسیار تاثیرگذار است، جلوگیری از آلودگیهای زیستمحیطی آب، کاهش نزدیک به 98 درصدی ضایعات معادن نتیجه بازیافت بهجای استخراج است.
برخلاف مواد غیرفلزی، فلزات را میتوان بارها بازیافت نمود و پس از سالها مجدداً بازیافت نمود و به همین دلیل آهنآلات بازیافتپذیرترین مواد جهان هستند.
پس از بازیافت ضایعات، آنها تبدیل به مواد اولیه جهت تولید محصولات جدید میگردند و این روند طی سالها ادامه داشته و خواهد داشت.
در تفکیک فلزات، آنها را به دودسته فلزات آهنی و غیرآهنی تفکیک مینمایند.
این فلزات در واقع شامل آهن و فولاد میگردند، فولاد از جمله آلیاژهای آهن است. آهن دومین فلز فراوان در پوسته زمین میباشد، به دلیل اینکه آهن و فولاد جذب آهنرباهای مغناطیسی میگردد، اغلب برای جابهجایی این ضایعات از آهنرباهای عظیمی که روی بیل مکانیکی نصب شدهاند برای تخلیه و بارگیری استفاده میشود.
مصالح ساختمانی شامل تیرآهن، میلگرد و کانالکشیها از فلزات آهنی میباشد. وسایلی مانند خودرو، شبکه راهآهن و دستگاههای خط تولید نیز از این فلز ساخته شدهاند.
فلزات غیرآهنی شامل مس، آلومینیوم، سرب، نیکل، قلع، روی، طلا، نقره و غیره هستند. این فلزات در واکنشهای شیمیایی خاصیتهای خود را از دست نمیدهند و به همین دلیل میتواند از آنها برای همیشه استفاده نمود و آنها را مکرر بازیافت نمود.
اگرچه این ضایعات غیرآهنی شاید به حدود 10 درصد از کل ضایعات فلزی برسند اما ارزش ریالی آنها بیش از ضایعات آهنی است.
شاید باور نکنید؛ اما برخی فلزات قابلبازیافت نیستند! این فلزات شامل مواد رادیواکتیو مثل پلوتونیوم و اورانیوم و فلزاتی همچون جیوه که سمی نیز هستند و خرید ضایعات آهن شامل مواد رادیواکتیو نمیباشد.
ابتدا با خرید ضایعات آهن اقدام به دپو این ضایعات مینمایند، سپس برای اینکه مرحله ذوب فلزات بهتر انجام شود باید ضایعات در اندازه و شکلهای موردنظر برش داده شوند.
هر فلزی درجه ذوب متفاوتی دارد و وقتی فلز ذوب میگردد ناخالصیهای آن بالا میآید و برخی از ناخالصیها نیز تبخیر میگردند و گاهی میتوان از فرایند الکترولیز برای جداکردن ناخالصیهای آن فلز استفاده نمود.
پس از مرحله ذوب فلز و جداکردن ناخالصیهای آن، با کاهش دما آن فلز مجدداً جامد میشود. برای تغییر در فلز میتوان از برخی مواد شیمیایی استفاده نمود تا خاصیتهای آن تغییر یابد، بهعنوانمثال با تغییر کربن آهن میتوان فولاد و چدن تولید نمود.
کارخانهای که عمل ذوب و تولید فلز جامد را انجام میدهد معمولاً خودمصرف کننده آن نیست و این فلزات را به کارخانههایی مانند خودروسازان، سازندگان لوازمخانگی و سایر تولیدکنندگان میفروشد.
از ضایعات مس بهعنوان باارزشترین و پرمصرفترین فلز در جهان یاد میشود. زیرا این فلز رسانای خوبی میباشد و از آن برای ساخت سیمهای مسی برق، لولههای مسی، لوازم الکترونیک و غیره استفاده میگردد و خریدار ضایعات آهن این فلز را با قیمت بالا از شما خریداری مینماید.
ضایعات آلومینیوم نیز باارزش هستند و دارای خواصی از جمله وزن سبک، مقاومت در برابر اکسیدشدن و خوردگیها، انتقال حرارت و جریان الکترونیکی است. از آلومینیوم در صنایع بستهبندی، هوایی، خودرو و قطار نیز استفاده میشود.
برنج نیز ترکیبی از مس و روی است و در شیرآلات، لوازم کامپیوتری و غیره استفاده میشود، ارزش مس آن نیز بالاتر از روی آن است.