چگونه خلاصه نویسی کنیم؟
یکی از نگرانی هایی که در زمان مطالعه کردن ذهن ما را درگیر میکند این است که آیا مطالبی را که مطالعه میکنیم در بلند مدت فراموش نمیکنیم ؟ برای تثبیت یک مطلب در ذهن چه باید بکنیم ؟ خلاصه نویسی کردن چگونه باید انجام شود؟ و .... ما در مقاله ی زیر به بررسی موضوع مقاله نویسی می پردازیم پس با ما همراه باشید.
خلاصه نویسی: یکی از پارامترهای مهم در فرایند یادگیری خلاصه نویسی کردن است که باعث تثبیت بهتر یک موضوع در ذهن ما میشود.
خلاصه نویسی کردن فواید زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
قطعا زمانی که شما مینویسید تمرکز بالاتری نسبت به زمانی که میخوانید دارید. پس خلاصه نویسی موجب افزایش تمرکز ما میشود.
یادداشت کردن یک مطلب در تثبیت آن مطلب در ذهن ما نقش موثرتری دارد. و موجب بهتر یادگرفتن مطلب میشود.
اگر خلاصه نویسی نداشته باشیم باید یک کتاب را دوباره از اول مطالعه کنیم که کار بشدت زمان گیر و طاقت فرسایی است. انجام این فرایند به درس خواندن ما نظم میدهد و مرور را راحت تر و منسجم تر میکند.
موضوع خیلی مهم این است که عمدتا هر شخص با دست خط خودش ارتباط بهتری را برقرار میکند .و در واقع خلاصه نویسی ها باعث ایجاد آرامش برای داوطلبان میشود.
روش های مختلفی برای خلاصه نویسی کردن وجود دارد که عبارت است از:
بهترین فن مطالعه، درگیر شدن با مطلب یا به اصطلاح، مطالعه فعال است .علامت‌گذاری، سریع‌ترین روش برای مطالعه فعال و خلاصه نویسی کردن است و البته نکات مهم را نیز مشخص میکند. زمانی که مطلبی را مطالعه می‌کنید، جایی که برایتان سؤال باقی می‌‌ماند و مطلب را به طور کامل متوجه نمی‌‌شوید، از علامت سؤال (؟) استفاده کنید و کنار آن مطلب علامت بزنید.
هرجا احساس نمودید که مطالب، پرسش‌‌خیز بوده و در آن به نکته مهمی اشاره شده است، علامت تعجب (!) بگذارید و جایی که به یک کلمه یا عبارت کلیدی برخوردید، دور آن را خط بکشید و پاراگراف های مهم را با ستاره (*) مشخص کنید.
دقت داشته باشید که در استفاده از علامت‌‌ها و انتخاب جملاتی که خط کشی می‌‌شوند، زیاده‌‌روی نکنید؛ چرا که در مطالعه‌‌های آتی حوصله‌‌تان سر می‌رود.
یکی از شیوه‌هایی که در خلاصه نویسی به کار می‌رود، خط کشیدن زیر مطالب مهم است. معمولاً این روش در میان بیشتر دانش‌آموزان و داوطلبان از محبوبیت برخوردار است؛ زیرا هم راحت‌تر از یادداشت‌برداری است و هم داوطلب احساس میکند که مطالب مهم را بدون کمترین تغییری خلاصه کرده است.
یکی از کارهای مهمی که در خلاصه نویسی می‌توانید انجام دهید این است که حاشیه نویسی کنید. حاشیه نویسی با هدف انتقال مجموعه‌ای از مطالب مهم و خلاصه شده از متنی است که شما مطالعه کرده‌اید. در حاشیه نویسی می توانید کلیدی ترین جمله هر پاراگراف را استخراج و به زبان خودتان در حاشیه کتاب یا جزوه یادداشت کنید
یکی دیگر از روش های مهم خلاصه نویسی، دسته‌بندی است. به کارگیری این روش برای مباحثی مانند: تاریخ ادبیات یا احادیث درس دین و زندگی که شامل دسته ها و طبقه بندی‌‌های مختلف است، بسیار مفید است.
اصلی ترین نوع خلاصه نویسی، یادداشت برداری است که می تواند کمک بسیار مؤثری به یادگیری طولانی مدت و همین طور، صرفه جویی در وقت شما نماید. یادداشت برداری، عبارت است از: برداشت کلیدی ترین مفاهیم هر مطلب و ثبت آن در دفترچه‌ای جداگانه به شیوه‌ای خاص که در مرورهای آتی کارایی داشته باشد.
در يادداشت برداري به روش «درخت حافظه»، مطالب به‌صورت «فهرست‌وار» نوشته نمي‌شوند، بلکه شکل شاخه‌اي دارند. اساس کار به اين‌گونه است که موضوع اصلي و درجه‌ي اهميت مطالب و ارتباط بين آنها، به‌صورت کاملاً مشخّص نشان داده ميشود.
مزیت ديگر اين روش آن است که به‌راحتي ميتوان مطالب جديد را به درخت حافظه‌ي تکميل شده، اضافه کرد، بدون آن که نظم مطالب از بين برود؛ اين کار در يادداشت‌برداري معمولي، به سادگي امکان ندارد.
مسئله‌ي مهم اين است که شکل ظاهري درخت حافظه در به‌خاطر آوردن مطالب، کمک بسياري مي‌‌کند. اگر شکل درخت حافظه، به‌خاطر آورده شود و در ذهن ترسيم گردد مطالب ذکر شده در آن و ترتيب جاي‌‌گيري آنها نيز به ياد آورده ميشود.
درخت حافظه علاوه بر یادداشت برداری، در موارد زير نيز کاربرد دارد:
- خلاصه نویسی کردن مطالب
- تنظيم مطالبي که از منابع مختلف گردآوري شده است.
- بررسي مسائل دشوار و پيچيده
- ايجاد طرحي کلّي از موضوع مورد مطالعه
براي ترسيم درخت حافظه در خلاصه نویسی ، ميتوان به‌ترتيب زير عمل کرد:
1- موضوع اصلي مطالعه در گوشه‌ي سمت چپ و پايين صفحه نوشته شده و کادري به دور آن کشيده شود؛ سپس از اين قسمت، خطي به طرف گوشه‌ي سمت راست و بالاي صفحه رسم شود.
2- سپس از خط اصلي، خطوطي را ميتوان انشعاب داد و نکات مهم مرتبط با موضوع را در کنار اين خطوط نوشت.
3- اگر مطالب ديگري در ارتباط با نکات قبلي وجود دارد، خطوط قبلي را بار ديگر ميتوان انشعاب داد و آن مطالب را به موارد قبلي اضافه کرد.
4- به‌همين ترتيب ميتوان خطوط قبلي را باز هم انشعاب داده و مطالب جزئي‌تر را در کنار آنها يادداشت کرد.
نکات مربوط به خلاصه نویسی به سبک یادداشت برداری :
جمع بندی : در واقع خلاصه نویسی یکی از ابزار های لازم و ضروری در یادگیری بهتر میباشد هر چند در ابتدا به ظاهر زمان زیادی را میگیرد اما در بلند مدت از اتلاف زمان جلوگیری میکند و باعث تثبیت هر چه بهتر مطالب در ذهن میشود .
