کارآفرینی یکی از فعالیت هایی است که امروزه مسئولین و مدیران کشور تاکید زیادی روی آن دارند. نیاز کشور به افزایش تولید داخلی باعث شده تا افراد کارآفرین تحت حمایت کامل مسئولین قرار بگیرند. هر فردی که قصد داشته باشد یک کار جدید راه اندازی کند و ایده خود را به مرحله اجرا برساند، نیازمند مقداری سرمایه اولیه است.
میزان سرمایه اولیه مورد نیاز برای راه اندازی یک شغل، با توجه به نوع آن شغل، محیط که قرار است کسب و کار در آنجا راه اندازی شود و میزان گستردگی فعالیت می تواند متفاوت باشد. اغلب افرادی که قصد راه اندازی یک کسب و کار جدید را دارند، سرمایه اولیه کافی در اختیار ندارند.
به همین دلیل باید به موسسات مالی و بانک های مختلف مراجعه کنند و برای دریافت وام اشتغال زایی درخواست بدهند. برای دریافت وام اشتغال زایی مراحل مختلفی باید پیموده شود. سقف دریافت وام اشتغال زایی برای موسسات مختلف، متفاوت است و ممکن است برخی موسسات مراحل متفاوتی را پیش پای فرد متقاضی دریافت وام اشتغال زایی قرار دهند.
اما به شکل کلی هر فردی که قصد دارد وام اشتغال زایی دریافت کند، باید یک سری مراحل خاص را پشت سر بگذارد و یک دسته از مدارک را هم به موسسه ارائه دهنده وام تحویل دهد. در این نوشته قصد داریم تا مراحل و مدارک مورد نیاز برای دریافت وام اشتغال زایی را بررسی کنیم.
1-مرحله اول: یافتن موسسه ارائه دهنده وام اشتغال زایی
برای دریافت وام اشتغال زایی اولین کاری که فرد باید انجام دهد، این است که مکانی را پیدا کند که شرایط اعطای وام اشتغال زایی را دارد. موسسه های مالی، بنیاد ها، بانک ها و مراکز مختلف دیگری وجود دارند که هر کدام با شرایط مختلف و به مقدار مختلف وام اشتغال زایی می دهند. اولین کاری که باید فرد انجام دهد این است که در شهر و منطقه خودش جستجو کند و متوجه شود که هر موسسه با چه شرایطی وام اشتغال زایی می دهد و سپس با بررسی شرایط، بهترین گزینه را برای اقدام کردن، انتخاب کند.
2-مرحله دوم: معرفی شغل مورد نظر
پس از اینکه مرکز دریافت وام اشتغال زایی را انتخاب کردید و به سراغ مسئولین مربوطه رفتید، احتمالا اولین سوالی که از شما پرسیده می شود این است که وام اشتغال زایی را برای راه انداختن چه کاری مد نظر دارید. شما نسبت به کار و ایده ای که در ذهن دارید تسلط کافی داشته باشید و بتوانید شغل مورد نظر خود را به شکلی جذاب و امیدوار کننده به مسئولین ارائه دهید.
این کار دقیقا مانند دفاع از پایان نامه است که دانشجویان دوره ارشد و دکترا انجام می دهند، اگر شما نتوانید طرح خود را به خوبی ارائه دهید، محکوم به شکست هستید و خبری از وام اشتغال زایی نخواهد بود. به هر حال موسسه مورد نظر می خواهد بخشی از سرمایه اش را در اختیار شما قرار دهد و اگر متوجه شود که طرح شما دارای چشم انداز روشنی نیست، سرمایه اش را در اختیار شما قرار نمی دهد. بهتر است در کاری که معرفی می کنید، تخصص داشته باشید. اگر در آن زمینه مدرک تحصیلی داشته باشید که چه بهتر، اگر هم مدرک تحصیلی ندارید باید تجربه کار کردن در آن حوزه را داشته باشید، این گونه می توانید کار مورد نظر خود را به خوبی نمایش دهید.
پس از اینکه شغل را معرفی کردید، موسسه مورد نظر تحقیقات میدانی اش را آغاز می کند تا بررسی نماید که گفته ها و ادعا های شما تا چه میزان واقعیت دارد. اگر در تحقیقات میدانی این نتیجه حاصل شود که کارآفرینی شما موفقیت آمیز خواهد بود و به طور کلی ارزش سرمایه گذاری دارد، با درخواست وام اشتغال زایی شما موافقت خواهد شد. پس از موافقت با وام اشتغال زایی، شما به یک بانک معرفی می شوید و بانک از شما می خواهد که مدارک مورد نیاز را تحویل دهید.
3-مرحله سوم: مدارک مورد نیاز برای دریافت وام اشتغال زایی
اگرچه با توجه به نوع بانک، مدارک مورد نیاز متفاوت است اما به طور کلی باید مدارک زیر را به بانک مقصد تحویل دهید:
3-1افتتاح حساب
اگر در بانکی که قرار است به شما وام اشتغال زایی بدهد حساب ندارید، اولین کاری که برای دریافت وام اشتغال زایی باید انجام دهید، افتتاح حساب در آن بانک است. معمولا برای افتتاح حساب ۵۰ هزار تومان از فرد متقاضی دریافت می شود.
· کارت پایان خدمت (مخصوص آقایان)
· یک پوشه رنگی
· مدرک تحصیلی
اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه (معمولا کپی صفحه اول شناسنامه کافی است اما برای احتیاط بهتر است از تمام صفحات شناسنامه، کپی تهیه شود)
3-2 یک، دو یا تعداد بیشتری ضامن
معمولا بانک ها برای اعطای وام اشتغال زایی از فرد متقاضی درخواست می کنند که چند ضامن معتبر معرفی کنند. ضامن می تواند کارمند دولت، بازاری، یک فرد بازنشسته و به صورت کلی فردی باشد که دارای دسته چک معتبر است. نکته مهمی که در معرفی ضامن باید به آن توجه شود نداشتن بدهی بانکی فرد معرفی شده است. زیرا پس از معرفی افراد ضامن، بانک استعلام آن ها را می گیرد و اگر متوجه شود که این افراد دارای بدهی بانکی هستند، آن ها را به عنوان ضامن نمی پذیرد.
اگر ضامن معرفی شده یک فرد بازاری و کاسب کار باشد، باید یک کپی از جواز کسب را به همراه یک برگ از دسته چک با امضای خودش را به بانک تحویل بدهد. اگر فرد ضامن بازنشسته یا کارمند دولت باشد، باید فیش حقوقی خود را به همراه یک برگ از دسته چک با امضای خودش، به بانک تحویل بدهد. حال اگر فردی دسته چک داشته باشد، اما نه کارمند و بازنشسته باشد و نه یک فرد بازاری (فاقد جواز کسب)، در صورتی که سابقه بدهی قبلی نداشته باشد معمولا با ضمانت او موافقت خواهد شد.
در این مرحله از دریافت وام اشتغال زایی چندین نکته وجود دارد که فرد متقاضی باید به آن‌ها توجه کند:
همان طور که اشاره کردیم به تعداد ضامن های معرفی شده به بانک، باید دسته چک ارائه شود اما گاهی اوقات ممکن است یکی از ضامن ها فاقد دسته چک باشد. در چنین شرایطی بانک با گرفتن یک دسته چک (از یکی از ضامنها) به همراه یک سفته، با ضمانت ضامن ها موافقت خواهد کرد. پس به طور کلی یا باید تمام ضامن ها دسته چک داشته باشند یا اینکه یکی از ضامن ها دسته چک و سفته بدهد.
تمام چک هایی که ضامن هاارائه می دهند باید صیادی باشند ( منظور از صیادی سیستم جدید چکی است که نوعی ارتباط بین تمام بانک ها به وجود می آورد، به یاد داشته باشید که چک های قدیمی به عنوان چک ضامن پذیرفته نمی شود )
به همراه مدارک تحویل داده شده، اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی ضامن ها نیز باید ارائه شود.
اگر فرد متقاضی از امتیاز ویژه ای بهره می برد مثلا اگر عضو کمیته امداد است و اگر در زمان دریافت وام اشتغال زایی به آن اشاره شود، در زمان دریافت وام اشتغال زایی باید مدرک آن ارائه شود.
توجه
پس از اعلام موافقت با وام اشتغال زایی فرد درخواست کننده، مدت زمانی حدود دو هفته یا بیشتر طول می کشید تا بانک ارائه دهنده وام اشتغال زایی به فرد معرفی شود.
بسیاری از افراد اولین روزی که برای دریافت وام اشتغال زایی به بانک مراجعه می کنند، ضامن ها را نیز همراه خود می برند. این کار بی موردی است و وقت ضامن ها تلف می شود زیرا به حضور آن ها نیازی نیست. قبل از نیاز به حضور ضامن، فرد متقاضی وام اشتغال زایی ابتدا باید افتتاح حساب کرده و سپس درخواست وامش ثبت شود و پس از آن و حدود دو هفته بعد بانک به فرد متقاضی اطلاع می دهد که همراه با ضامن هایش به بانک مراجعه کند.
توصیه ما این است که پیش از مراجعه حضوری ضامن ها به بانک، ابتدا تمامی مدارک مورد نیازی که باید ضامن ها تحویل دهند آماده شود و پس از استعلام گیری بانک و مشخص شدن معتبر بودن ضامن ها، به همراه ضامن ها به بانک مراجعه شود و اسناد و مدارک مربوطه امضا شود. در غیر این صورت ممکن است به همراه ضامن به بانک مراجعه شود و مشخص شود که مدارک ضامن تکمیل نیست یا صلاحیت ضامن مشخص نشده است. بهتر است ضامن زمانی به بانک برده شود که تمام مدارک تهیه و تمام مراحل طی شده باشد و تنها به امضای ضامن ها نیاز باشد.
اگر فرد متقاضی وام اشتغال زایی جزو مشتریان بانک مقصد باشد و همچنین یکی از مشتریان خوش حساب بانک محسوب شود، در طی انجام مراحل مربوط به دریافت وام اشتغال زایی همکاری خوبی با او صورت خواهد گرفت و نسبت به وی سخت گیری خاصی انجام نخواهد شد.
4-آنچه که بعد از دریافت وام اشتغال زایی باید انجام داد
پس از دریافت وام اشتغال زایی اولین کاری فرد دریافت کننده وام باید انجام دهد مراجعه حضوری به بانک و دریافت برگه مشخصات قرارداد است. برگه مشخصات قرار داد، برگه ای است که در آن تعداد اقساط و همچنین میزان و زمان پرداخت هر قسط در آن ثبت شده است. این برگه را معمولا بعد از دریافت وام اشتغال زایی به فرد می دهند.
معمولا مبلغی به عنوان بیمه وام از حساب فرد متقاضی برداشت می شود. این امر، موضوعی است که بانک ها معمولا از بیان مستقیم آن خودداری می کنند و به همین دلیل بهتر است خود فرد از مسئولین بانک در مورد میزان هزینه کسر شده به عنوان بیمه وام سوال بپرسد.
5-تنفس پرداخت وام
پس از دریافت وام اشتغال زایی توسط فرد متقاضی، بانک ها مدت زمانی مشخص از فرد دریافت کننده وام قسطی دریافت نمی کنند. دلیل این کار این است که به فرد مهلت داده شود با پولی که دریافت کرده کار کند و سپس شروع به پرداخت اقساط نماید. برای مثال تصور کنید شما یک وام اشتغال زایی با دوره باز پرداخت ۶۰ ماهه دریافت کرده اید و بانک به شما ۶ ماه تنفس پرداخت داده است. حال اگر می خواهید بدانید که ماهیانه چه مقدار قسط باید بدهید کافی است مبلغ وام به علاوه سود در نظر گرفته شده را به ۵۴ تقسیم کنید.
بسیاری از افراد ممکن است به اشتباه عدد پرداختی کل را به ۶۰ تقسیم کنند و سپس در موعد پرداخت قسط متوجه شوند که مبلغ بیشتری از آنچه تصور می کرده اند باید بپردازند. شما زمانی باید مبلغ کل را به ۶۰ تقسیم کنید که هیچ دوره تنفسی در نظر گرفته نشده باشد و از همان ماه اول باید قسط وام را پرداخت کنید.
برای درک بهتر این موضوع به مثال زیر توجه کنید:
تصور کنید برای ایجاد کارگاه تاسیسات برقی و الکترونیکی ۴۰ میلیون تومان وام اشتغال زایی دریافت کرده اید. بانک به شما ۶ ماه تنفس می دهد و باز پرداخت اقساط ۶۰ ماهه است. شما هر ۶ ماه یکبار باید یک قسط از وام خود را باز پرداخت کنید. شاید با خود بگویید ۶۰ تقسیم بر ۶ می شود ۱۰ و در کل من باید این مبلغ را در ۱۰ قسط بازپرداخت کنم. در حالی که شما باید کل مبلغ وام را به همراه سود آن در ۹ قسط پرداخت کنید. زیرا در شش ماهه نخست هیچ قسطی از شما دریافت نمی شود و از شش ماهه دوم است که باید اقساط را واریز کنید. حال اگر سود وام در نظر گرفته نشود برای اینکه بدانیم در هر قسط باید چه مبلغی را واریز کنیم، کافی است مبلغ کل یعنی ۴۰ میلیون را بر تعداد اقساط یعنی ۹، تقسیم کنیم که برابر با ۴.۵ میلیون می شود. یعنی هر ۶ ماه یک بار باید مبلغ ۴.۵ میلیون تومان به عنوان قسط پرداخت شود ( البته بدون در نظر گرفتن میزان سود)
سخن پایانی
امروزه بسیاری از افراد برای راه اندازی یک کسب و کار جدید نیاز به سرمایه اولیه ای دارند که به تنهایی قادر به تهیه آن نیستند. به همین دلیل بسیاری از افراد کارآفرین امروزه مایل هستند تا برای راه اندازی یک کسب و کار جدید از وام اشتغال زایی استفاده کنند. بانک ها و موسسات بسیار زیادی در سطح کشور وجود دارند که وام اشتغال زایی ارائه می دهند. بانک های مختلف، وام های مختلف و با شرایط مختلف را به فرد متقاضی دریافت وام اشتغال زایی پیشنهاد می کنند.
برای دریافت وام اشتغال زایی باید با دقت و مطالعه کافی اقدام نمود. اگر فرد بدون حساب و کتاب قبلی اقدام به دریافت وام اشتغال زایی کند ممکن است با تبعات نا خوشایندی روبرو شود. توصیه ما این است که فرد تنها زمانی برای دریافت وام اشتغال زایی اقدام کند که نسبت به ایده کسب و کارش مطمئن باشد و یقین داشته باشد که این کسب و کار سودآور خواهد بود.
قبل، حین و پس از دریافت وام اشتغال زایی فرد متقاضی باید نکاتی را رعایت کند که ما سعی کردیم در این نوشته به آن بپردازیم. همچنین فرآیند دریافت وام اشتغال زایی و مدارک مورد نیاز، از جمله مراحلی است که ممکن است فرد متقاضی دریافت وام اشتغال زایی آشنایی چندانی با آن نداشته باشد. ما تلاش کردیم تا تمامی مراحل و مدارک مورد نیاز برای دریافت وام اشتغال زایی را در این نوشته بیان کنیم.
