یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در زمینه شغلی برای مهندسان برق خانم، داشتن مهارت و تخصص است. با توجه به فرهنگ جامعه و نگاه جنسیتی که در اکثر جوامع سنتی همچنان وجود دارد، فرصت های شغلی به مراتب کمتری برای زنان شاغل، به خصوص مهندسان برق خانم، وجود دارد. به همین دلیل است که علی رغم استعداد، مهارت و پشتکار این نیروی فعال از جامعه، استخدام مهندس برق خانم در زمینه های شغلی مرتبط با رشته مهندسی برق بسیار دشوار است.
به طور کلی، ترجیح جامعه از میان دو مهندس برق، یکی زن و دیگری مرد با مهارت ها و میزان تحصیل برابر، استخدام مهندس مرد است. از این رو، مهندسان برق خانم همواره به دنبال بهبود و افزایش مهارت ها و تخصص های خود در زمینه های مختلف از جمله فنی و اجتماعی بوده اند.
با توجه به کم بودن تعداد فرصت های شغلی متناسب با رشته برق برای مهندسان برق خانم، عوامل موثر فردی بسیار زیادی در زمینه استخدام مهندس برق خانم در شرکت های خصوصی و سازمان های دولتی دخیل هستند.
مهندسان برق خانم می توانند با تقویت خود در راستای این عوامل، شانس خود برای استخدام و به دست آوردن شغل مناسب و مورد علاقهشان را افزایش دهند. مهم ترین عوامل تاثیر گذار برای استخدام مهندس برق خانم عبارتند از:
1- کارآموزی
2- مرور کتاب های آموزشی تخصصی و کاربردی
3- بالا بردن میزان اعتماد به نفس
4- تحقیق در مورد محل استخدام
در این مطلب، این چهار عامل موثر در استخدام مهندس برق خانم را به تفصیل مورد بررسی قرار خواهیم داد.
1- کارآموزی جهت استخدام مهندس برق خانم
اولین عامل موفقیت در استخدام یک مهندس برق، داشتن تجربه کاری است. به عبارت دیگر، داشتن سطح آگاهی بالا از مباحث تئوری مهندسی برق به خودی خود نمی توانند توانایی فرد برای موفقیت شغلی را تضمین کنند. به منظور آمادگی برای یک شغل مهندسی علاوه بر مباحث تئوری به دوره های عملی نیز نیاز است. به همین دلیل است که واحد های کارآموزی در مقطع کارشناسی رشته های مهندسی از جمله رشته مهندسی برق از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.
اکثر دانشجویان توجه چندان زیادی به این واحد های عملی نمی کنند. در صورتی که افراد موفق از نظر شغلی همگی واحد های کارآموزی کارآمدی را گذرانده اند. در دوره های کارآموزی، دانشجویان این فرصت را دارند تا با محیط کار آشنایی کامل پیدا کنند.
به علاوه، دوره های کارآموزی، تجربه بی نظیری از به کار بردن اطلاعات تئوری به صورت عملی را در اختیار دانشجویان رشته مهندسی برق قرار می دهند. این تجربه بی نظیر در صورتی که به درستی صورت گیرد، تاثیر بسیار زیادی بر موفقیت شغلی دانشجویان علاقمند و استخدام مهندس برق خانم خواهد داشت.
این موضوع برای استخدام مهندسان برق خانم از اهمیت دو چندانی برخوردار است زیرا همواره در مورد توانایی های عملی زنان در زمینه مشاغل فنی و مهندسی شک و تردید وجود داشته است. به همین دلیل است که مهندسان برق خانم حتماً باید توجه ویژه ای به واحد های عملی (کارگاهی) و همچنین دوره های کارآموزی خود داشته باشند.
گذراندن دوره کارآموزی با توجه به گرایش رشته برق در حوزه های کاری مختلف صورت می پذیرد. دانشجویان گرایش مخابرات می توانند دوره کارآموزی خود را در شرکت مخابرات بگذرانند در حالی که نیروگاه ها و شرکت های توزیع و انتقال بهترین گزینه برای دانشجویان قدرت و کنترل محسوب می شود. دانشجویان گرایش الکترونیک با گزینه های بیشتری برای کارآموزی روبرو هستند، شرکت های تولید کننده قطعات الکترونیکی، تابلو روان و غیره از جمله مکان های محتمل برای کارآموزی این گروه از دانشجویان به شمار می روند.
یکی از مشکلات مهندسان برق خانم این است که گزینه های کارآموزی برای آن ها همانند فرصت های شغلی بسیار کمتر است. به عنوان مثال، کارآموزی در کارخانه ها، نیروگاه ها و گاهی اوقات برخی از شرکت ها برای زنان امکان پذیر نیست. به همین دلیل است که مهندسان خانم به ندرت می توانند مکان مفیدی را برای کارآموزی خود پیدا کنند؛ جایی که بتوانند از آن برای افزایش شانس خود در یافتن شغل مناسب و کسب تجربه و استخدام مهندس برق خانم استفاده نمایند. همین موضوع موجب شده است که مهندسان برق خانم از نظر مباحث عملی ضعیف تر از مهندسان مرد به نظر رسند و نتوانند اعتماد کارفرمایان را جلب نمایند.
گاهی اوقات نیز کارآموزی موجب به وجود آمدن فرصت های شغلی برای دانشجویان ممتاز و پر تلاش می شود. برخی از شرکت ها، فهرست دانشجویان ممتاز و علاقمندی که در آنجا کارآموزی می کنند را نگه می دارند تا در پایان دوره تحصیل و اخذ مدرک کارشناسی از آن ها دعوت به کار نمایند.
بنابراین، اگر دانشجویان برق خانم توانستند شرکت خوب و مرتبطی را برای کارآموزی خود پیدا کنند، حتماً باید علاقه و اشتیاق خود برای یادگیری بیشتر را در طول دوره کارآموزی نشان دهند. این اشتیاق و علاقه در ذهن کارکنان و مسئول کارآموزی آن شرکت می ماند و مهندسان برق خانم می توانند پس از دریافت مدرک خود برای استخدام به آن شرکت مراجعه نمایند. در نتیجه، کارآموزی نقش بسیار مهمی در افزایش فرصت ها برای استخدام مهندس برق خانم ایفا می کند.
2- مرور کتاب های آموزشی تخصصی و کاربردی
بالا بودن سطح علمی و فنی فارغ التحصیلان و دانش آموختگان رشته مهندسی برق از اهمیت بسیار زیادی در استخدام مهندس برق خانم برخوردار است. اکثر شرکت ها و سازمان های خصوصی و دولتی جهت استخدام نیروی کاری مناسب، آزمون های کتبی را برگزار می کنند. این آزمون ها به صورت سراسری در کل کشور برگزار می شوند و میزان اطلاعات مهندسان برق شرکت کننده در آزمون را می سنجند. در نتیجه، تعداد بسیار زیادی از مهندسان در این آزمون های استخدامی شرکت می کنند و رقابت بسیار سختی به وجود می آید. از آنجایی که معمولاً میان دوران تحصیل و یافتن شغل مناسب، وقفه ای به وجود می آید، حتماً توصیه می شود که دانشجویان از مطالعه و مرور کتاب های آموزشی تخصصی و کاربردی خود غافل نشوند.
مطالعه ی بیشتر، شانس فرد برای قبولی در آزمون های ورودی و یافتن شغل مورد نظر را افزایش می دهد. این موضوع برای استخدام مهندس برق خانم اهمیت دو چندانی دارد. همان طور که قبلاً نیز بدان اشاره شد، فرصت های شغلی بسیار کمی در اختیار مهندسان برق خانم قرار دارد.
به همین دلیل است که بالا بودن میزان اطلاعات در مورد مباحث مختلف برقی می تواند شانس زنان مهندس را استخدام در یک شرکت یا سازمان معتبر را بیشتر کند. فعال بودن در زمینه رشته مهندسی برق، شرکت کردن در دوره های مختلف موسسات آموزشی، اخذ مدارک فنی و حرفه و همچنین مرور کتاب های آموزشی تخصصی و کاربردی می توانند به مهندسان برق خانم در یافتن شغل مورد نظر خود کمک کنند.
از سوی دیگر، برخی از شرکت های خصوصی و سازمان های دولتی در آزمون استخدامی تنها تعداد محدودی از جایگاه های شغلی خود را به مهندسان زن اختصاص می دهند و این مسئله، کار را برای استخدام مهندس خانم برق دشوارتر می سازد. بنابراین، رقابت میان مهندسان زن به منظور به دست آوردن شغل مورد نظر بسیار تنگاتنگ است.
زنان مهندس همواره برای رسیدن به جایگاه شغلی که استحقاقش را دارند باید زحمت بکشند و توانایی های خود در زمینه های مختلف را به دیگران و حتی به خود اثبات نمایند.
3- بالا بردن میزان اعتماد به نفس لازمه استخدام مهندس برق خانم
طبق بررسی های صورت گرفته توسط روانشناسان و متخصصان، اعتماد به نفس اصلی ترین شاخص برای درست رفتار کردن است. میزان اعتماد به نفس در افراد مختلف، متفاوت است. افرادی که از اعتماد به نفس بالا برخوردار هستند، نسبت به مهارت ها و استعداد های خود اطمینان کامل دارند و به ندرت پیش می آید که به خاطر توانایی هایشان دچار شرمندگی و اضطراب شوند و کمتر عملکرد خود را مورد انتقاد قرار می دهند. بررسی های صورت گرفته نشان داده اند که غالباً اعتماد به نفس در مردان بیشتر از زنان است.
این ذهنیت به دلیل نگاه جنسیتی، تحقیر و نادیده گرفتن توانایی های زنان جوامع مختلف در طول تاریخ به وجود آمده است و همچنان بخش مهمی از شخصیت زنان را در بر می گیرد.
با این وجود، بالا رفتن سطح تحصیل زنان و همچنین ورود آن ها به عرصه های مختلف کاری موجب افزایش میزان اعتماد به نفس آنان شده است.
اعتماد به نفس یک رکن اساسی برای استخدام مهندس برق خانم و گرفتن ترفیع در یک شغل مناسب و مرتبط با رشته برق محسوب می شود. اکثر شرکت های خصوصی و سازمان های دولتی پس از برگزاری آزمون کتبی ورودی، مصاحبه حضوری دارند.
هدف کارفرمایان از مصاحبه های حضوری، سنجش میزان آگاهی داوطلبان از رشته مهندسی برق نیست بلکه آن ها به دنبال این هستند که تحت تاثیر توانایی ها و شخصیت شما قرار بگیرند.
این اثر پذیری با مدیریت صحیح رفتار می تواند به یک امتیاز مثبت برای متقاضیان تبدیل شود در حالی که عدم آمادگی برای مواجه با شرایط مصاحبه و اعتماد به نفس کاذب و لحظه ای یک امتیاز منفی در ذهن کارفرما (یا مصاحبه کننده) ایجاد می کند.
یک مهندس برق خانم علاوه بر تقویت میزان مهارت ها و توانایی های فنی خود باید بر روی اعتماد به نفس خود نیز کار کند.
زنانی که اعتماد به نفس کافی در مورد توانایی های خود ندارند، هیچ گاه نمی توانند به جایگاهی که لیاقتش را دارند، دست پیدا کنند.
از آنجایی که نگاه جامعه به گونه ای است که جایگاه زنان همواره پایین تر از مردان در نظر گرفته می شود، پس این خود زنان هستند که باید با بهبود اعتماد به نفسشان، دیدگاه غالب بر جامعه را تغییر دهند و به جایگاهی که استحقاقش را دارند، دست پیدا نمایند. موضوع اعتماد به نفس حتی پس از به دست آوردن شغل مورد نظر نیز اهمیت دارد. اعتماد به نفس داشتن شرایط را برای استخدام مهندس برق خانم هموار می کند.
یک مهندس زن یابد با همکاران مردی کار کند که هر یک دیدگاه متفاوتی نسبت به زنان دارند.
به همین دلیل است که او باید با اعتماد به نفس بالا، توانایی های خود را در محیط کار نشان دهند و لیاقتش برای به دست آوردن چنین جایگاه شغلی را به آنان اثبات نماید. روش های مختلفی برای تقویت اعتماد به نفس وجود دارد. توصیه می شود که حتماً قبل از مصاحبه های کاری و ملاقات حضوری با کارفرما، مهندسان برق خانم اعتماد به نفس خود را تا حد امکان بالا ببرند. لازم به ذکر است که اعتماد به نفس کاذب، جنبه ی منفی دارد و همان طور که گفته شد موجب به وجود آمدن ذهنیت منفی در میان همکاران و کارفرمایان می شود.
4- تحقیق در مورد محل استخدام
یکی دیگر از مهم ترین عوامل موثر برای استخدام مهندس برق خانم تحقیق در مورد محل استخدام است. علاوه بر موارد گفته شده، آنچه که در افزایش شانس استخدام یک مهندس برق خانم اهمیت دارد، آشنایی نسبی در مورد شرکت یا سازمان مورد نظر است.
بسیاری از مهندسان برق، چه زن و چه مرد، بدون توجه به محل استخدام در آزمون ورودی شرکت می کنند و پس از قبولی هیچ گونه آشنایی با محل کار جدید خود و همچنین شرایط کاری آنجا ندارند. این موضوع خود موجب به وجود آمدن مشکلات بسیار زیادی می شود و گاهی اوقات فرد را از رسیدن به جایگاهی که می خواهد و لیاقتش را دارد، باز می دارد.
با توجه به جایگاه کنونی زنان و فرهنگ حاکم بر جامعه، تمامی شرکت ها و سازمان ها برای کار زنان مهندس مناسب در نظر گرفته نمی شود. در نتیجه، عوامل بازدارنده محیطی بسیار زیادی باعث می شوند که یک مهندس زن علی رغم توانایی ها، میزان تحصیل و پشتکارش در به دست آوردن شغل مورد نظرش ناکام بماند.
این مشکل در برخی موارد در مورد مردان نیز صدق می کند. همواره توصیه می شود که قبل از ثبت نام در آزمون ورودی یک شرکت یا سازمان، تحقیق جامع و کاملی در مورد محل کار از سوی متقاضیان صورت گیرد.
تحقیق در مورد محل استخدام علاوه بر این که متقاضیان را در مورد شرایط حاکم آشنا می سازد بلکه موجب می شود تا مهندسان برق خانم اطلاعات بیشتری در مورد کارفرما و کارکنان آن شرکت یا سازمان به دست آورند. هر چه اطلاعات متقاضیان در مورد نوع نگرش کارفرما و کارکنان یک شرکت یا سازمان و همچنین شرایط کاری بیشتر باشد، شانس استخدام مهندس برق خانم افزایش می یابد.
این موضوع به خصوص در زمان مصاحبه ی حضوری و ملاقات با کارفرما اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند. مهندس برق خانمی که پیش از شرکت در مصاحبه حضوری و ملاقات با کارفرما (یا مصاحبه کننده) در مورد محل استخدام خود تحقیق و جستجو کرده است، با آمادگی بیشتر حضور می یابد. علاوه بر این، داشتن آمادگی موجب افزایش اعتماد به نفس و همچنین کاهش میزان استرس و نگرانی فرد می شود. در نتیجه، فرد می تواند با موفقیت مصاحبه ی حضوری خود را نیز پشت سر بگذارد.
سخن پایانی
با توجه به فرصت های شغلی اندکی که برای مهندسان برق خانم وجود دارد، رقابت بر سر یافتن شغل مناسب و مرتبط با رشته تحصیلی بسیار تنگانگ و دشوار است. به همین دلیل، عوامل فردی بسیار زیادی در موفقیت در استخدام زنان مهندس دخیل هستند. چهار مورد از مهم ترین عومل موثر فردی در استخدام مهندس برق خانم را مورد بررسی قرار دادیم. با این وجود، عوامل بسیار زیادی، هم از نظر فردی و هم از نظر محیطی، بر استخدام یک مهندس زن تاثیر می گذارند. مهندسان زن باید بر روی تقویت این عوامل فردی کار کنند و با تلاش و پشتکار فراوان به جایگاهی از جامعه که استحقاقش را دارند، دست پیدا کنند.