?
با نرم افزار Revit بازار کار رشته برق خود را توسعه دهید.
ابتدا خود را معرفی کنید
من واکف هستم کارشناس ارشد برق قدرت از دانشگاه آزاد شهر ری که کارشناسی گرایش قدرت دارم.
درمورد سوابقه کاری خود بفرمایید که در حوزه تاسیسات برقی از چه زمانی وارد شده اید
از سال ۸۸ وارد بازار کار شدم و چند ماه پالایشگاه تهران بودم و بعد از آن شش سال در حوزه طراحی تاسیسات الکتریکال بودم و دو سال روشنی راه و تونل بود و چهار سال پروژه‌های بیمارستان و فرهنگسرا که بیشتر طراحی کار کردم. بعد از آن وارد ایران مال شدم و کار ۹:۲۵ را داخل پیمانکاری ایران مال شروع کردم و کارفرمای ایران مال از من خواست که همکاری کنم و الان هم در حوزه بی آی ام در بیمارستان آتیه هستم.
تخصص اصلی شما درمورد نرم افزار رویت است.
بله
پروانه نظام مهندسی خود را از چه زمانی گرفتید؟
سال ۹۴ آزمون نظام مهندسی را قبول شدم و سال قبل از آن ۴۹ شدم. چند وقت صبر کردم که ببینم نتیجه ای می‌آید که ۵۰ شود و نیامد. با دور بعدی شرکت کردم و قبول شدم ولی چون مدارکم ناقص شد پروانه و مهر نظام دیر به من اختصاص داده شد. ولی قبولی آزمون من سال ۹۴ بوده است
پایه سه هستید
بله – الان باید سه به دو را شرکت کنم
درمورد نرم افزار رویت بفرمایید که چه کاربردی دارد
نرم افزار رویت برای شرکت اتودسک امریکا است و در حال حاضر از قفل شکسته آن استفاده می‌کنیم. یک نرم افزار سه بعدی است که بر اساس دانش bim است و bim based است. bim مخفف مدلسازی اطلاعات ساختمان است. کاری که می‌کند دیسیپلین‌های مختلف را روی یک فایل پیاده می‌کند. تقابل و ارتباط و کار گروهی بین دیسیپلین‌های مختلف در تکنولوژی بی آی ام بالا می‌رود. یکی از نرم افزارهای بیم بیس نرم افزار رویت است. در شرکت دومی که در کار طراحی بودم، مدل معماری با رویت زده می‌شد ولی متاسفانه همان مدل را خروجی کد می‌گرفتند و به ما می‌دادند که کارهای الکتریکال و مکانیک را روی آن انجام دهیم در حالی که اصول کلی بی آی ام از زمانی است که فایل سه بعدی رویت در قسمت معماری تمام می‌شود و دیسیپلین‌های مختلف روی آن کار می‌کند. اگر خاطرتان باشد قبلا مهندس معمار برای خود کار را طراحی می‌کرد و برق و مکانیک و سازه هرکدام برای خودشان. اولا کار گروهی کم بود و اگر تغییری اتفاق می‌افتاد و ممکن بود دیر به دست گروه‌ها برسد و موضوع مهمتر اینکه تداخل خیلی ایجاد می‌شد. اما در حال حاضر تداخل با آمدن بی آی ام کاهش پیدا کرده و متره گیری کاملا دقیق شده و وقتی مدل سه بعدی دارید کل فایل خود را مدل کرده اید و متره دقیقی به شما می‌دهد. کاربردهای دیگری هم دارد که در ادامه توضیح خواهم داد
پس چیزی که الان کار می‌کنیم این است که نقشه سازه کشیده می‌شود و نقشه معماری روی ان کشیده می‌شود و به ما می‌دهند که نقشه تاسیسات برقی را بکشم. در رویت اینطور نیست و فقط یک فایل است و همه کار سه بعدی شده است و دیوار آماده است و می‌گویم اینجا باید پریز گذاشته شود.
بله دقیقا – قبلا وقتی فاز یک و دو در طراحی صورت می‌گرفت، معمولا در فاز سه خیلی تغییرات انجام می‌شد. چون طراحی دقیقی نبود.
بسیاری از دوستان شاید اطلاعاتشان کم باشد. فازها را بفرمایید
فاز اول اطلاعات کلی راجع به فیلدی است که انجام می‌دهید. مثلا در معماری اطلاعات کلی یعنی این ساختمان می‌خواهد چه بخشی داشته باشد. در الکتریکال، چه قسمتی را برای رایزر اختصاص دهید و توان کلی ساختمان چقدر است
بیشتر برآورد است
بله دقیقا – فاز دوم طراحی با دیتیل است. اینکه چراغ‌ها را در ساختمان می‌گذارید و محاسبات کابل انجام می‌دهید و سایزینگ کلید انجام می‌دهید و در فاز سه به قسمت پیمانکار و اجرا می‌رسید که آن فایل را از طراح گرفته اید و می‌خواهید کار مدلسازی را روی آن انجام دهید. چون این طراحی قبلا مقداری با اجرا فاصله داشت،بسیاری از مواقع وقتی وارد فاز سه می‌شدیم کار طراح را کنار می‌گذاشتند و خیلی موارد را تغییر می‌دادند
مخصوصا تاسیسات برخی
بله چون آخرین دیسیپلینی بود که در ساختمان اجرا می‌شد و می‌گفتند مهم نیست و در نهایت یک خم زده می‌شود. در مکانیک این قضیه کمتر اتفاق می‌افتد. ولی با روی کار آمدن بی آی ام اینطور نیست. یعنی هم باید تاریخ دقیق انجام پروژه مشخص باشد و از ابتدا زمانی که می‌خواهید فونداسیون را بگیرید و حتی محلی که می‌خواهید جرثقیل‌ها را نصب کنید باید در رویت یا نرم افزار ۱۶:۰۲ و یا هر نرم افزاری که بیم بیس باشد مشخص کند.
این داشتن پروانه نظام مهندسی که طراحی و نظارت خود را در سال ۹۴ گرفته اید تاثیری در پروژه‌هایی که می‌گیرید و کیفیت اجرای کارها دارد؟
در کل گذراندن دوره‌هایی که باعث شد وارد حیطه گرفتن پروانه‌ها بشوم کمک کرد تا در نشریه‌ها و کتاب‌هایی که جزو مباحث داریم خیلی موارد اجرایی در آن وارد شده است.
کدام نشریه ها؟
هم ۱۱۰ و هم ۳۹۵ و هم مبحث ۱۳ – یک مدلساز واقعی و درست مدلسازی است که بتواند اجراییات را بداند و به مباحث مسلط باشد. از بابت گرفتن پروژه بیشتر ارتباطاتم که بیشتر در ایران مال بودند به من کمک کردند ولی در این قسمت هم به خاطر شرکت‌هایی که با آن‌ها کار می‌کردم باعث ایجاد ارتباط شد. ولی در حال حاضر نظام مهندسی بیشتر وارد قسمت bim می‌شود و حتی اعضای نظام مهندسی از پروژه بیمارستان آتیه بازدید کردند و bim management ما یک وبینار در نظام مهندسی برقرار گردند و در این قسمت هم نظام مهندسی خیلی وارد bim شده است.
برای اینکه نرم افزار رویت را یاد بگیریم چه پیش نیازهایی باید باشد؟ مثلا آیا باید دوره خاصی را بگذرانم و در سیم کشی مسلط باشم و قبل از آن اتوکد الکتریکال را مسلط باشم؟
این نرم افزار خیلی نیاز به پیش نیاز ندارد. مسلما کسی که اتوکد را می‌داند راحت تر رویت را یاد بگیرد. ولی شاگردانی داشته ام که حتی کد را بلد نیستند و در رویت مسلط هستند و از آن به کد رسیده اند. سخت تر است ولی کسی که از رویت، کد را آموزش ببیند شاید برایش اصولی تر است. ولی دوره خاصی نیاز ندارد. و کسی که پایه است هم می‌تواند آموزش ببیند
خود شما چطور این را یاد گرفتید؟ فکر کنم آن زمان آموزش هایش نبود. به عنوان یک رویت کار چطور اولین پروژه خود را گرفتید؟
در سال ۹۱ شرکت دومی که کار می‌کردند بخش معماری آن با این نرم افزار کار می‌کردند.من خیلی به این نرم افزار علاقه داشتم و واردش شدم و حتی به مدیرعامل گفتم که همان فایلی که با آن سه بعدی کار می‌کنید به ما بدهید که روی ان کار کنیم. اما متاسفانه با مخالفت روبرو شد. از طریق سایت‌های خارجی به دنبال آن رفتم و به دنبال موسساتی هم گشتم که رویت الکتریکال آموزش دهد ولی متاسفانه مدرسی برای آن نبود. به موسسه ای رفتم و رویت مکانیک را یاد گرفتم و جزو اولین نفراتی بودم که روی رویت الکتریکال کار کردم.
چطور کارفرما را قانع کردید که الکتریکال آن با رویت باشد؟
پروژه ایران مال یکی از بزرگترین پروژه ای بود که خود کارفرما خواسته بود که این کار رویت باشد. چون پروژه بزرگ بود و حجم تاسیسات بالایی داشت. بسیار هم موفق در این زمینه بودند.
حق الزحمه چطور حساب می‌شود؟ مثلا در نظام مهندسی حق الزحمه متری و طبقات حساب می‌شود. مثلا در اتوکد طراحانی داریم که بهترین آن‌ها خانم‌ها هستند و همیشه اینطور بوده که خانم‌ها در طراحی بهتر از آقایان بوده اند. در نظارت مشکل خانم‌ها اعتماد به نفسشان بوده و خودشان را در موضع ضعف می‌بینند اما در نظارت ریز بینی خاص خانم‌ها کمک می‌کند. سوالم این است که حق الزحمه شما چطور حساب می‌شود؟ شاید پروژه ای مترش فرقی نکند و کارفرما جزییات زیادی بخواهد
بستگی به پروژه دارد. پروژه‌هایی که کوچک هستند معمولا متر مربعی نمی‌گویند چون صرف ندارد و رفت و آمد دارد. ولی پروژه‌های بزرگ قیمت بر اساس متر مربع است و معمولا کسی که پیشنهاد می‌دهد چند چیز را از کارفرمایی که پیشنهاد می‌دهد می‌پرسد. اولا اینکه پروژه مسکونی است یا تجاری و یا بیمارستان؟ خود آن پروژه تاثیر دارد. فرض کنید پروژه بیمارستانی قیمت متر مربعش با پروژه مسکونی متفاوت است. به خاطر میزان حجم تاسیساتی که – چه مکانیک و چه الکتریکال- در آن پروژه استفاده می‌شود. مورد دوم lod است. level of detail یا جزییاتی که کارفرما می‌خواهد. اگر جزییاتی که می‌خواهد با lod300 باشد با جزییاتی که با lod400 می‌خواهد خیلی متفاوت است. آن هم روی قیمت شما تاثیر می‌گذارد. خود من به شخصه شاید جزو افرادی باشم که خیلی قیمت را پایین نمی‌گویم. یا این پروژه را می‌گیرم و یا نمی‌گیرم. خیلی مدلم اینطور نیست که با هر شرایطی حاضر به کار باشم. شاید خیلی پروژه‌های خوب را از دست داده باشم و در چند سال قبل که قیمت‌ها بیشتر می‌صرفید، شاید اگر در ان زمان بودم برخی پروژه‌ها را می‌گرفتم. ولی اعتقاد دارم که مهندسین باید هوای هم را داشته باشند. خیلی لول را پایین نیاورند.
هر ساعت وقتی که می‌گذارید تقریبا چقدر زمان می‌برد؟
حدودا ساعتی ۳۰ تا ۵۰ هزار تومان.
در این پروژه‌هایی که می‌گیرید باید حتما باید حضورا پروژه را ببینید یا با فایلی که از مهندس سازه و معماری گرفته اید کار جلو می‌رود؟ آیا امکان دورکاری دارد؟
بله مخصوصا برای ما که در فیلد الکتریکال و مکانیک هستیم اگر فایلی که از معماری و سازه می‌دهند فایل دقیقی باشد نیازی نیست. مثلا در ایران مال فایل‌های معماری و سازه دقیق نبود و خیلی وقت‌ها نیاز بود که به پروژه بروم و از کف تمام شده تا زیر پوت را خودم با متر لیزری اندازه بگیرم و در رویت اصلاح کنم. الان هرچه پیش می‌رود چون مهندسین دقیق تر هستند و فایل دقیق تر و جامع تر است دیگر نیاز به حضور نیست. چه بسا مهندسینی هستند که کار را از خارج کشور می‌گیرند و بدون حضور انجام می‌دهند. پروژه‌هایی داخل قطر انجام می‌شود که خیلی از مهندسین سالی یکی دوبار در حدی که پروژه ای را چک کنند به آن جا می‌روند.
داوطلبی داشتم که ایشان می‌گفت بنگلادش یا سنگاپور پروژه طراحی دارد. واقعا این پتانسیل وجود دارد. باتوجه به اینکه مهندسین ما از لحاظ کیفیت سطح قابل قبولی دارند و باتوجه به اختلاف قیمت دلار، ممکن است معادل هزینه ای که در داخل گرفته می‌شود به ۱ تا ۲ دلار برسد که عدد ناچیزی در مقابل اعداد خارج از کشور است. پس وقتی کانکشن‌ها ایجاد می‌شود تاثیرگذار است. چقدر طول می‌کشد که فرد این نرم افزار یا آموزش ببیند و برای یادگیری آن باید چه کاری کند؟
اگر فقط بخواهد مدلسازی را یاد بگیرد شاید ظرف سه چهار ماه بتواند در این کار موفق شود. یک مقدار تداخل گیری در نرم افزار است که تمرین هرچه بیشتر در آن انجام دهید موفق تر خواهید شد. در کد هم همینطور است و کد کاری دارید که به آن کدخدا می‌گویند. تقاوتی بین این دو هست. با سرعت کار را انجام می‌دهد. در رویت هم هرچه سرعت بالاتر برود راحت تر انجامش می‌دهید. هزینه ساعتی که عرض کردم هزینه ای است که اگر پروژه را به کسی بدهم می‌گیرم. اگر پروژه را خودم انجام دهم بیشتر می‌شود.
آیا به صد هزار تومان می‌رسد؟
آموزش‌هایی که می‌دهم تدریس خصوصی ساعتی ۲۰۰ هزار تومان است.
از نظر درآمدی و تعداد پروژه‌هایی که داده می‌شود می‌توان به رویت کار به عنوان شغل ثابت حساب کرد؟ اگر کسی پروانه نظام مهندسی داشته باشد و چهار ماه آموزش ببیند و لینک هم داشته باشد می‌تواند به عنوان شغلی ثابت با درآمد معقول به آن نگاه کند؟
امکان پذیر است. حتی در زمانی و حتی الان انقدر مهندس برق در این حیطه کم است که مهندسین مکانیک و معماری کار مهندس برق را انجام می‌دهند. در ایران مال انقدر آگهی دادیم که...البته الان بهتر شده و در سه سال اخیر اطلاعات بهتر شده و یاد گرفته اند. سه چهار سال پیش که در ایران مال بودم آگهی می‌زدیم و کسی نمی‌دانست رویت چیست. حتی در این لایو هم اگر بپرسیم از ۱۹۰ نفر ده نفر بدانند.
شاید ده درصد چیزی که گفتید را می‌دانستم. تا به حال هم با آن کار نکرده بودم
متاسفانه در کد هم همینطور است و نمی‌دانم چرا مهندسین برق برخی نرم افزارها را نمی‌پسندند
مشکل این است که نقشه‌ها را به مهندس سازه داده می‌شود و می‌بینید یک ماه طول می‌کشد آن را بکشد. برخی هم امروز تحویل دهید می‌گویند فردا تحویل بده مطلقا می‌گویم کمتر از یک هفته وقت ندارم. فکر می‌کنم این احترام را باید خودمان برای خودمان قائل باشیم. خدای نکرده باید حتما زلزله بیاید تا بفهمیم سازه ساختمان خوب است یا نه. اما برق از کودک تا پیرمرد و پیرزن همه در ارتباط هستند و این نیاز روزمره است. فکر می‌کنم باید خودمان برای خودمان هاله ای احترام آمیز ایجاد کنیم. در کشورهای دیگر اطلاعات دارید که استفاده از رویت به چه صورتی است؟ مثلا اگر بخواهم در این زمینه بیایم و تسلط داشته باشم می‌توانم برای درآمدهای دلاری امید داشته باشم تا پروژه از کشورهای خارجی اطراف حوزه خلیج فارس بگیرم؟
اتفاقا چون به خاطر اینستاگرامی که دارم خیلی از افرادی که در کشورهای مختلف هستند سوال می‌پرسند. برخی هندی داخل کویت هستند و حتی نیجریه ای هم سوال رویت از من پرسیده است. فردی که مهندس معمار بود می‌گفت اگر مانند یک توپ در هر نقطه از کره زمین شما را بیندازند برای رویت کار است. مخصوصا کشورهایی که در ساخت و ساز در حال رشد هستند مانند عمان و قطر و کشورهای عربی. البته در کویت رویت بازار کار خوبی دارد ولی بیشتر سعی می‌کنند هندی‌ها را استخدام کنند و خیلی روابطشان با ایرانی‌ها خوب نیست .در لایوی که با یک مهندس ایرانی در عمان داشتم می‌گفت عمانی‌ها با ایرانی‌ها روابط خوبی دارند و کشورشان مانند بیست سال پیش دوبی است. کشوری است که در حال ساخت و ساز است و فکر می‌کنم جای خوبی برای گرفتن پروژه باشد.
در کل آینده کاری شما برای رویت خوشبینانه است؟ چه از این نظر که کارفرماها به این جمع بندی برسند چه از نظر اینکه نظام مهندسی به عنوان بالادست به این الزام برسد که کارفرمایان پروژه‌های سنگین مانند بیمارستان را الزام کنند؟ یعنی الزامات قانونی نهادهای حاکمیتی هم بحث کارفرما فکر می‌کنید این حرکت در بازار کارش رو به رشد است؟
خیلی به این قضیه امید دارم. از طرفی نظام مهندسی به این سمت می‌رود و حتی شنیده ام کلاس‌های bim برای پایه سه به دو می‌خواهند بگذارند که مهندسین راجع به آن اطلاع داشته باشند. موضوع دیگر اینکه مهندسین مشاور خیلی به این سمت آمده اند
منظورتان از مهندس مشاور چیست؟
مهندسین مشاور شرکت‌هایی هستند که کار طراحی را انجام می‌دهند. خیلی از شرکت‌های طراحی به سمت رویت کشیده می‌شوند. چیزی که در ایران عرف شده و همه واردش شده اند این است که رویت یک نرم افزار مدلسازی است. یکی از دلایلی که مهندسین معمار و مکانیک کار رویت انجام می‌دهند می‌گویند یک مدلسازی سیمی یا کاندوئیت را مهندس معمار انجام می‌دهد. در حالی که هم از جهت اجرا و هم جهت طراحی یک دانشی پشت آن می‌خواهد. چون در ایران قابلیت طراحی رویت متاسفانه نادیده گرفته می‌شود و افرادی که آموزش می‌دهند را می‌شناسم. می‌توانم به قطع بگویم حتی ۹۰ درصد آن‌ها مکانیک هستند و باقی معمارند.
در حوزه برق اصلا نداریم؟
خیلی انگشت شمارند.
در واقع عکس کلید و پریز را می‌چسبانند و مفاهیم طراحی را نمی‌دانند که مثلا مبحث ۱۳ می‌گوید بین سینی‌ها باید سی سانتی متر فاصله باشد یا چرا باید وسط آن جداکننده بگذاریم.
دقیقا همینطور است چون در ایران از رویت به عنوان نرم افزار مدلسازی استفاده می‌شود. قابلیتی که رویت دارد این است که می‌توانید از یک رویت خروجی بگیرید و آن را وارد دیالوکس کنید و نیازی نیست که در دیالوکس دانه دانه فضاها را وارد کنید و عرض و ارتفاع به آن دهید. کافیست چراغ‌ها را به آن بدهید. قابلیت دیگر هوشمندی است که خودش فیدر بندی می‌کند و خودش وارد اسکچوال می‌کند و تابلو را به مشا می‌دهد. قابلیت تقارن سازی فازها را دارد. مدرسینی که آموزش می‌دهند، با ولتاژ ۱۱۰ ولت امریکا تدریس می‌کنند و استانداردها را منطبق با استانداردهای ایران کنند. از این نرم افزار فقط به عنوان مدلسازی استفاده می‌شود.
در حالی که مهندس برق اگر اطلاعات لازم را برای طراحی داشته باشد می‌تواند با دانش طراحی مدلسازی می‌کند.
دقیقا همینطور است.
مثلا در اتوکد برخی فایل‌ها آماده است. در رویت هم همینطور است و یا باید از صفر کار کرد؟
می توانیم یک فایل جامع داشته باشیم که familyها در آن باشد. ولی اینکه بخواهیم فایلی را در پروژه‌ها کپی کنیم اینطور نیست.
متاسفانه در اجرای چاه ارت کلا دو نقشه وجود دارد و همه از همان کار می‌کنند. کسی نگاه نمی‌کند که این چاه ارت برای کجاست با چه عمقی باید باشد. متاسفانه تعریف از خود کرده ایم و باید از خودمان هم انتقاد کنیم.
در رویت دیتیل‌ها سکشن‌هایی هستند که یکبار آن‌ها را کشیده اید. در کد وقتی می‌خواهید یک مقطع را ببینید حتما باید آن را ترسیم کنید. یا دیتیل به همین صورت. در رویت با یک سکشن زدن این کار را انجام دهید. مثلا می‌خواهید فاصله سینی‌ها و یا نوع ساپورت مدل شده و دیتیل آن را که می‌خواهد سینی روی ساپورت قرار بگیرد، این کار را با یک سکشن می‌توانید انجام دهیدو جزییات بیشتر را در داخل سکشن اضافه کنید. ولی به شما کمک می‌کند. مخصوصا در معماری این دیتیل و سکشن‌ها کمک می‌کند. یکبار ساختمان را ترسیم می‌کنید و از هرجا دلتان بخواهد می‌توانید سکشن اضافه کنید .
اگر موردی هست که در سوالاتم نپرسیده ام بفرمایید:
مورد خاصی نیست. فقط از من مدام راجع به کلاس می‌پرسند. متاسفانه به دلیل کرونا کلاس‌ها را کنسل کرده ام و بسیاری علاقه دارند. متاسفانه هنوز کلاس آنلاین برگزار نکرده ام. تنها کاری که در ایام کرونا انجام داده ام این است که پکیج آموزشی تهیه کرده ام که ممکن است کمکی باشد.
همچنان معتقدم که اگر خودمان برخی پیش فرض‌ها و کاهلی‌ها را کنار بگذاریم می‌توانیم از مدرک برق پول خوبی درآورد. واقعیت این است که نمی‌شود گفت معدل درآمدی ما به پزشکان خواهد رسید ولی همیشه به داوطلبان می‌گویم اینکه تخصصی را یاد بگیرم خیلی احتمالش کم است که در زمینه ای تخصص داشته باشم و حداقل نتوانتم زندگی متوسط را برای خودم ایجاد کنم. دقیقا آن‌هایی که تخصص دارند وقت ندارند. مثلا در سایت خودمان چند استخدامی می‌خواستیم و تا الان نتوانستیم کسی را استخدام کنیم. چون خیلی‌ها فقط می‌گویند که کار نیست . این تصور و ذهنیت که قرار است یک آگهی استخدام بزنند و من پشت میز بنشینم در شرایط فعلی اقتصادی کشور معنا ندارد. باید خودمان با بیس دانشگاهی آموزشی را ببینم که می‌تواند نرم افزار یا کار اجرایی و عملی باشد و از آن ارتزاق کنم
البته فکر کنم یک رابطه خوب بین دانشگاه و صنعت باشد. مثلا تایمی که نیاز به رویت کار در حوزه برق داشتیم اگر دانشگاه‌ها می‌دانستند شاید در این زمینه به کسی که فارغ التحصیل می‌شد کمک می‌شد که سریع جذب بازار کار شود. حالا که این اتفاق در دانشگاه‌های ما نمی‌افتد وظیفه ما است که این کار را انجام دهیم و افرادی که کارافرین هستند معرفی شوند که چه راهی را رفته اند تا بقیه هم این کار را انجام دهند.
