مقدمه
با سرعت گرفتن روند پذیرش فناوری دیجیتال در بخش خدمات مالی، شیوه تعامل مشتریان با بانک‌ها و دیگر ارائه‌دهندگان خدمات مالی دچار تغییر شده است. امروزه، در دسترس بودن حجم عظیمی از داده‌ها با زیرساخت‌های عمومی دیجیتال، پذیرش فناوری ابری، در دسترس بودن زیرساخت‌های نسل جدید و هوش مصنوعی، انگیزه لازم را برای بانک‌ها فراهم کرده است تا تحول در ارائه تجربه مشتری را رقم بزنند. یکی از کشورهایی که با توجه به روندهای نوآورانه، تغییر در صنعت بانکی خود را ایجاد نموده است، هند است. هند کشوری پهناور با جمعیتی بالا است و ارائه خدمات بانکی برای چنین جمعیت عظیمی چالشی بزرگ است. برای تضمین عملیات روان در طول چرخه عمر جذب مشتری، بانک‌ها باید در فناوری‌ها و پلتفرم‌های متعددی سرمایه‌گذاری کنند که برای ارائه خدمات بدون دردسر ضروری هستند.
هسته بانکی و تحول دیجیتال
هسته بانکی یکی از این پلتفرم‌های فناوری بانک است که کل اکوسیستم خدمات بانکی را کنترل می‌کند. نوسازی هسته به عنوان روشی مهم برای تحول دیجیتال در صنعت بانکی مطرح شده است. هند برنامه‌های رشد بلندپروازانه‌ای برای تبدیل شدن به یک اقتصاد ۳۵ تریلیون دلاری تا سال ۲۰۴۷ تعیین کرده است. از آنجایی که صنعت بانکداری و خدمات مالی نقش مهمی در این رشد ایفا می‌کند، نیاز است این صنعت رشد ۲۰ برابری را تجربه کند تا به اهداف تعیین شده دست یابد. بخش خدمات مالی در حال حاضر تغییرات سریعی را تجربه می‌کند و تحول دیجیتال نقش کلیدی در پیشبرد موفقیت بانک‌ها و مؤسسات مالی ایفا می‌کند.
عوامل محرک تحول دیجیتال در خدمات مالی
بلاکچین، هوش مصنوعی، تغییر انتظارات مشتریان و تحولات نظارتی، بخش خدمات مالی را به بازبینی مدل‌های عملیاتی سنتی و پذیرش راه‌حل‌های جدید و نوآورانه سوق می‌دهد. در مرکز این تحول، نیاز به نوسازی پلتفرم‌های اصلی وجود دارد که پایه و اساس زیرساخت‌های فناوری اطلاعات یک مؤسسه مالی را تشکیل می‌دهد و اجرای تراکنش‌های بدون نقص، مدیریت حساب مشتری و ارائه خدمات مالی را امکان‌پذیر می‌سازد. مؤسسات مالی با چالش‌های قابل توجهی در رابطه با سیستم اصلی خود به دلیل رشد سریع فعالیت‌های وام‌دهی، گسترش پایگاه مشتریان و افزایش حجم تراکنش‌های پرداخت مواجه هستند که نیاز به نوسازی هسته سیستم‌های خود را بیشتر می‌کند. مؤسسات مالی می‌توانند با اتخاذ یا ایجاد سیستم‌ها و پلتفرم‌های اصلی پیشرفته، فرآیندها را خودکار، عملیات را بهینه و خدمات سفارشی و بلادرنگ را برای پاسخگویی به تقاضای در حال تحول مصرف‌کنندگان مدرن و دیجیتالی ارائه دهند. این کار باعث می‌شود که مؤسسه مالی انعطاف‌پذیرتر شده و عملیات خود را برای رشد کسب‌وکار آینده مقیاس‌پذیر کنند.
تحول دیجیتال در صنعت بانکداری هند
در دهه گذشته، صنعت بانکداری هند شاهد گذار قابل توجهی از ارائه خدمات سنتی به خدمات بانکی دیجیتال بوده است. ظهور دستگاه‌های خودپرداز و بانکداری اینترنتی که دسترسی به خدمات بانکی حیاتی را به طور قابل توجهی افزایش داد، آغاز این تغییر را نشان داد. شکل زیر روند رشد مصرف وام در هند در سال‌های مالی 2018 و 2024 را نشان می‌دهد.
تحول دیجیتال در هند: یک چشم‌انداز آینده‌نگر
پلتفرم‌ها و شبکه‌های باز تجارت دیجیتال(ONDC) باعث ایجاد تغییر و تحول در تجارت الکترونیک شده‌اند و با گرد هم آوردن خریداران، فروشندگان و ارائه‌دهندگان خدمات در یک شبکه واحد، بیش از ۶۸ میلیون تراکنش را تسهیل کرده‌اند. با ترکیب این پلتفرم‌ها، راه‌حل‌هایی ارائه می‌شود که شمول مالی را افزایش، کارایی و شفافیت را در طیف وسیعی از صنایع تسهیل می‌کند که می‌تواند رشد اقتصادی کشور را تسریع کند.
مبادله داده‌های مالی بین مؤسسات مالی، تقاضا برای ارائه خدمات ویژه به مشتریان را افزایش داده است. مؤسسات مالی اکنون می‌توانند وظایفی مانند معاملات تجاری، تبدیل ارز، مدیریت حساب متمرکز و اشتراک‌گذاری داده‌های تراکنش با زیرساخت‌های عمومی دیجیتال و بانکداری باز را انجام دهند.
ارزیابی سیستم‌های هسته و استراتژی‌های آینده
بانک‌ها باید سیستم‌های هسته فعلی خود را ارزیابی کرده، شاخص‌های عملکرد و فرآیندهای تجاری را بررسی و تحلیل SWOT را انجام دهند تا مزایا و معایب سیستم‌های فعلی خود را برای تعیین استراتژی‌های آینده که شامل روندهای فناوری نوآورانه مانند بلاکچین، هوش مصنوعی، رایانش ابری و رایانش کوانتومی است و با اهداف استراتژیک بانک همسو باشد، مشخص کنند. بانک‌ها باید در هنگام طراحی یک معماری مبتنی بر میکروسرویس‌های مدولار و قابل ترکیب که از روش‌های تحویل مداوم و چابک پشتیبانی می‌کند، قابلیت‌های مقیاس‌پذیری، انعطاف‌پذیری، امنیت و یکپارچگی فناوری را در نظر بگیرند.
در حرکت به سمت هسته جدید، یک برنامه مدیریت تغییر مؤثر برای انتقال یکپارچه از سیستم‌های قدیمی به هسته جدید ضروری است. یک برنامه جامع مدیریت تغییر که شامل ارتباط با ذینفعان، نوآوری و آموزش و سیستم‌های پشتیبانی است و می‌تواند به طور مؤثر تغییرات فرهنگی و عملیاتی را مدیریت کند.
برای تضمین اینکه نوآوری مدرن‌سازی منجر به ارزش تجاری قابل اندازه‌گیری شوند، معماری باید با اهداف استراتژیک بانک همسو باشد که ممکن است شامل افزایش تجربه مشتری، افزایش اثربخشی عملیاتی و توسعه قابلیت‌های دیجیتال در عملکردهای مختلف باشد.
طراحی و اهداف نوسازی سازمانی
مؤسسات مالی باید طراحی سازمانی خود را بازبینی کنند و اهداف اصلی نوسازی را شناسایی کنند. توسعه یک معماری بانکی دقیق برای اجرای نوسازی هسته بانکی بسیار مهم است. طراحی یک معماری قوی نه تنها عملیات جاری را تسهیل می‌کند، بلکه زمینه را برای گسترش، انعطاف‌پذیری و خلاقیت در آینده فراهم می‌کند. این کار، انعطاف‌پذیری را برای سازگاری با نیازهای جدید، تغییرات در مقررات و پیشرفت‌های تکنولوژی فراهم می‌کند. یکی دیگر از جنبه‌های مهمی که در هنگام طراحی مجدد معماری باید در نظر گرفته شود، تاب‌آوری است که کاهش زمان خرابی و اختلال در ارائه خدمات، بازیابی پس از رخ دادن یک اتفاق و تداوم کسب‌وکار را تضمین می کند. علاوه‌براین، یک معماری صحیح و توانمند تضمین‌کننده رعایت مقررات و بهبود امنیت برای محافظت از داده‌های مالی حساس است. همچنین فرآیندها را ساده کرده، عملیات تکراری را کاهش داده و کارایی کلی عملیات را افزایش می‌دهد.
چشم‌انداز فین‌تک در حال تکامل
استفاده گسترده از وام‌های دیجیتال، پلتفرم‌های پرداخت دیجیتال و کیف پول‌های موبایلی، بانک‌ها را به نوسازی سیستم‌های بانکی پایه برای رسیدگی به حجم بالای تراکنش‌ها در زمان واقعی سوق داده است، در حالی که ظهور بانکداری باز و ادغام رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی، یک اکوسیستم مشارکتی را تشویق می‌کند که نیاز به زیرساخت اصلی انعطاف‌پذیر و مقیاس‌پذیر را ضروری می‌کند. بانک‌ها با مؤسسات فین‌تک همکاری می‌کنند تا از تخصص فناوری آن‌ها بهره‌برداری کنند و محصولات مقرون به صرفه توسعه دهند. تبادل داده‌های مالی بین مؤسسات تقاضا برای ارائه خدمات ویژه به مشتریان را افزایش داده است. مؤسسات خدمات مالی اکنون می‌توانند کارهایی از جمله معاملات تجاری، تبدیل ارز، مدیریت حساب متمرکز و اشتراک‌گذاری داده‌های تراکنش با زیرساخت‌های عمومی دیجیتال و بانکداری باز را انجام دهند. در زیر، مدلی از مدرن‌سازی هسته بانکی نشان داده شده است.
رویکرد مرحله‌ای
این رویکرد، مسیرهای متمایزی برای مدرن‌سازی هسته ارائه می‌دهند که هر کدام دارای مجموعه خاصی از مزایا و چالش‌ها هستند. انتخاب استراتژی مناسب برای هر سازمان بر اساس تحمل ریسک سازمان، در دسترس بودن منابع و اهداف خاص مدرن‌سازی است. در این رویکرد، تغییرات کمتری در سیستم هسته ایجاد می‌شود که می‌تواند ریسک‌ها را کاهش دهد زیرا بر عملکردهای خاص تمرکز می‌کند و عملکرد و مقیاس‌پذیری کل سیستم را بهبود می‌بخشد. همچنین یکپارچه‌سازی آسان‌تر فناوری‌ها و خدمات جدید را تسهیل می‌کند زیرا انعطاف‌پذیری را برای انتقال تنها عملکردهای خاص خارج از سیستم هسته فراهم می‌کند. در حین ایجاد رویه‌ها برای فرآیند مدرن‌سازی هسته، بانک‌ها باید چند اصل طراحی مهم را در نظر بگیرند زیرا آن‌ها در تلاشند تا قابلیت‌های فناوری مقیاس‌پذیرتر، قوی‌تر و انعطاف‌پذیرتر ایجاد کنند. میزان آمادگی بانک برای پذیرش مدرن‌سازی هسته نیز می‌تواند به سازمان‌ها در انتخاب رویکرد مناسب کمک کند و برخی از بانک‌ها حتی می‌توانند مستقیماً به یک رویکرد کاملاً بدون هسته انتقال یابند. مدیریت تغییر تضمین می‌کند که انتقال یکپارچه و ادغام مؤثر فناوری‌ها و فرآیندهای پیشرفته صورت می‌گیرد. برای مدرن‌سازی هسته، سفر با یک ارزیابی و اجرای استراتژیک مرحله‌ای آغاز می‌شود که در آن بانک‌ها سیستم‌های موجود خود را ارزیابی می‌کنند تا مناطقی را که بیشترین نیاز به مدیریت تغییر دارند، درک کنند. ارزیابی پیشرفت اجرای مدرن‌سازی هسته از طریق شاخص‌های کلیدی عملکرد و انجام ارزیابی‌های دوره‌ای می‌تواند برخی از راه‌های تعیین اثربخشی ابتکار تغییر باشد. مدیریت فعالانه موانع با شناسایی خطرات بالقوه و اجرای برنامه‌های کاهش خطر می‌تواند به اجرای یکپارچه برنامه مدیریت تغییر کمک کند. موفقیت بلندمدت برنامه به ادغام تغییر با فرهنگ سازمان و تشویق نیروی کار از طریق پاداش و قدردانی بستگی دارد.
برای اطمینان از اینکه همه محصولات و خدمات با روش‌های جدید عملیاتی همسو هستند، بانک‌ها باید یک نقشه راه واضح برای اجرای مدرن‌سازی هسته اصلی خود تعیین کنند. فرآیند مدرن‌سازی هسته باید به‌طور دوره‌ای پایش و ارزیابی شود. افراد باتجربه، مشاوران و ذینفعان بانک باید این فرآیند بررسی را انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که فرآیند تحول به‌طور یکپارچه تکمیل می‌شود.
