پیش‌نویس چارچوب تنظیم‌گری برای سازمان(های) خودتنظیمی در حوزه فین‌تک

صنعت فینتک هند با نوآوریهای فناورانه در خدمات مالی، رشد پُر شتابی را تجربه کرده است. با این حال، در چند سال اخیر، این بخش با چالشهایی در رابطه با مقررات تأثیرگذار بر بازیگران متنوع این حوزه مواجه شده است. در حالی که برخی از نهادها، تحت نظارت مستقیم رگولاتور فعالیت میکنند، برخی دیگر به اندازه کافی تحت نظارت رگولاتور قرار نگرفتهاند یا کاملاً بدون نظارت هستند که نگرانیهای نظارتی را در مورد حفاظت از مشتری، امنیت سایبری، حریم خصوصی دادهها و رسیدگی به شکایات ایجاد میکند. بانک مرکزی هند(RBI) در چند سال اخیر چندین بار برای مقابله با چنین نگرانیهایی مداخله و ورود کرده است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۱، مقررات توکنیزاسیون card on file (CoF) در پاسخ به موارد کلاهبرداری آنلاین مرتبط با سوءاستفاده از اطلاعات کارتهای اعتباری و بانکی صادر شد که شرکتهای غیر از شبکههای کارت و صادرکنندگان کارت را از ذخیره دادههای کارت منع میکرد. به طور مشابه، در سال ۲۰۲۲، دستورالعملهای وامدهی دیجیتال در پاسخ به نگرانیها در مورد نقض حریم خصوصی دادهها، رفتار تجاری غیر اخلاقی و عملیات غیرقانونی ارائهدهندگان خدمات وامدهی ثالث صادر شد.

نیاز به کمترین مقدار رساندن چنین خطراتی مرتبط با صنعت فینتک در کنار ایجاد فضای لازم برای نوآوری، منجر به «چارچوب پیشنهادی برای سازمان(های) خودتنظیمی در بخش فینتک» شد که توسط بانک مرکزی هند (RBI) در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۴ منتشر شد و به دنبال جمعآوری نظرات عمومی و ذینفعان صنعت بود.

مهمترین نکات چارچوب پیشنهادی

چارچوب پیشنهادی به این نکته اشاره میکند که خودتنظیمی در بخش فینتک میتواند به تقویت خودگردانی، حل مسئلههای مشترک و سازگاری با پیشرفتهای فناورانه کمک کند. یک سازمان خودتنظیمی (SRO) یک سازمان غیرانتفاعی است که هدف آن پر کردن شکاف بین مقررات و نیازهای یک بخش خاص است. چارچوب پیشنهادی برخی از ویژگیهای کلیدی مورد انتظار از یک SRO را تعیین میکند، از جمله(1) عضویت متنوع از طیف گستردهای از بازیگران صنعت، (2) مشارکت فعال در رشد و نوآوری بخش، (3) حفظ استقلال از تأثیر هر عضو یا گروهی از اعضا، (4) عمل به عنوان یک حَکَم قانونی در اختلافات و (5) تسهیل ارتباطات باز بین نهادهای صنعتی و تنظیمکنندهها، حمایت از تغییرات و ترویج فرهنگ انطباق.

شناسایی SROدر حوزه فینتک توسط RBI

چارچوب پیشنهادی بیان میکند که در حالی که شناسایی رسمی یک SROدر حوزه فینتک(SRO-FT) توسط RBI یک شرط ضروری نیست، اما یک SRO-FT به رسمیت شناخته شده توسط رگولاتور، مشروعیت پیدا کرده و آرامش نظارتی را برای بازیگران فراهم میکند. چارچوب پیشنهادی همچنین شرایط خاصی را تعیین میکند که سازمانهای متقاضی باید قبل از اینکه توسط RBI برای صدور «معرفینامه شناسایی» مناسب تشخیص داده شوند، رعایت کنند.

با توجه به دادههای مرتبط، بانک مرکزی هند ممکن است صدور «نامه تأییدیه» به سازمان خودگردان فناوری مالی (SRO-FT) را در نظر بگیرد. داشتن تأییدیه رسمی بانک مرکزی هند میتواند به تقویت عملکردSRO-FT کمک کند. لازم به ذکر است که پیشنویس چارچوب، زمانی را برای پردازش و تصمیمگیری در مورد درخواستهای دریافتشده برای تأیید SRO-FTها توسط بانک مرکزی هند تعیین نمیکند. وجود یک جدول زمانی مشخص در این زمینه میتواند به حداقل رساندن تأخیر در طرف نهاد ناظر کمک کند. تأییدیه پس از اعطا، به طور دورهای مورد بررسی قرار میگیرد و در صورتی که عملکرد SRO-FT به ضرر منافع عمومی یا ذینفعان باشد یا فراتر از اهداف خود باشد، میتواند توسط بانک مرکزی هند لغو شود.

پیشنویس چارچوب همچنین الزامات «حکمرانی مناسب» جاری برای SRO-FT را تعیین میکند، از جمله الزام به (1) مشخص کردن عملکرد هیئت مدیره و مدیریت خود در اساسنامه، شناسایی مکانیزمهایی برای رسیدگی به تمام منافع تعارض بالقوه و تعیین معیارهایی در مورد پذیرش یا اخراج اعضای خود و (2) ایجاد چارچوبی برای نظارت بر وضعیت «صلاحیت و شایستگی» مدیران خود. علاوه بر این، SRO-FT موظف است با اطمینان از اینکه حداقل یک سوم از اعضای هیئت مدیره، از جمله رئیس هیئت مدیره، از هرگونه ارتباط فعال با یک نهاد فناوری مالی خودداری کنند، استقلال هیئت مدیره را حفظ کند.

عملکرد یکSRO-FT

پیشنویس چارچوب پیشنهادی، عملکردهای یک SRO-FT را به طور کلی به شرح زیر مشخص میکند:

این توابع نشان میدهند که SRO-FTها پتانسیل تحول قابل توجه در مقررات بخش فینتک را با توانایی ترویج نوآوری، نه تنها تدوین مقررات بلکه اجرای مؤثر قوانین و استانداردها، دارند.

در زمینه SRO-FT، بررسی سطح نظارتی که توسط RBI بر چنین SRO اعمال میشود نیز اهمیت دارد. تحت چارچوب پیشنهادی، RBI مجاز به تعیین «وضعیت مناسب و شایسته» هیئت مدیره و افراد کلیدی مدیریتی SRO-FT است. هرگونه تغییر نامطلوب در چنین وضعیتی باید فوراً به RBI گزارش شود. علاوهبراین، RBI مجاز به معرفی ناظران در هیئت مدیره SRO-FT است. توجه داشته باشید که بر خلاف چارچوب تشخیص یک SRO برای اپراتورهای سیستم پرداخت («چارچوب PSO SRO»)، چارچوب پیشنهادی شاخصهایی را در مورد اینکه چه چیزی میتواند معیارهای «مناسب و شایسته» را برآورده کند، مشخص نمیکند. با توجه به اینکه ماهیت محصولات و خدماتی که توسط نهادهای بخش فینتک ارائه میشود، به شدت با توابع اصلی بانکی بانکها و مؤسسات مالی همسو است، سطح نظارت مورد نظر برای اعمال توسط RBI بر یک SRO-FT همانطور که در چارچوب پیشنهادی پیشبینی شده است، ممکن است مناسب در نظر گرفته شود. تعهدات مختلف SRO-FT نسبت به RBI، همانطور که در چارچوب پیشنهادی مشخص شده است، در زیر برشمرده شده است:

وابستگی به یک سازمان خودتنظیمی فناوری مالی (SRO-FT)

اگرچه اجباری نیست، اما پیشنویس چارچوب پیشنهادی، پیشنهاد میکند که یک نهاد فناوری مالی میتواند عضویت اختیاری در یک SRO-FT را در نظر بگیرد. چنین عضویتی میتواند از این نظر مفید باشد که عضویت در یک SRO-FT، یک گزینه معتبرتر و قابل قبولتر برای همکاری با نهادهای تحت نظارت (REs) ایجاد میکند، زیرا آنها تحت نظارت SRO-FT قرار خواهند گرفت.

در حالی که پیشنویس چارچوب مقرر میدارد که اعضای یک SRO-FT قرار است نهادهای فناوری مالی باشند، اما از شرکتکنندگان صنعت در مورد اینکه آیا چنین نهادهایی باید فقط نهادهای غیرقانونی باشند یا ترکیبی از نهادهای قانونی و غیرقانونی باشند، نظرات خواسته شده است. علاوهبراین، نظرات صنعت در مورد تعداد SRO-FTهایی که باید به رسمیت شناخته شوند و همچنین مشوقهایی که میتوانند توسط SRO-FT در ارتباط با عضویت ارائه شوند، نیز نظر خواسته شده است.

نتیجهگیری

ترویج خودتنظیمی بخش فینتک از طریق SRO-FT باید مورد توجه قرار گیرد. با توجه به اینکه برخی از زیربخشهای صنعت فینتک در حال حاضر تحت نظارت مستقیم چندین نهاد نظارتی از جمله بانک مرکزی هند (RBI)، سازمان توسعه و تنظیم مقررات بیمه هند (IRDAI) و هیئت بورس و اوراق بهادار هند (SEBI) هستند، صنعت فینتک از توجه بیشتر SRO-FT به بازیگران بازار که به اندازه کافی تنظیم و رگوله نشدهاند، مانند ارائهدهندگان خدمات شخص ثالث که با بانکها و سایر نهادهای مالی همکاری میکنند، بهرهمند خواهد شد. با این حال، برخی از جنبههای حیاتی باید در حین ارزیابی توانایی SRO-FT برای عمل مستقلانه و دستیابی به اهداف تعیین شده، در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال، برخی از بندها، مانند گنجاندن اختیار RBI برای تعیین ناظر و قدرت آن برای لغو تأییدیه به دلایل گستردهتر مانند «ضرر به منافع عمومی» و یا «ضرر به ذینفعان دیگر» یا عدم انطباق با اهداف SRO-FT، ممکن است به طور بالقوه استقلال SRO-FT و اعضای آن را محدود کند. جنبه دیگری که باید در نظر گرفت این است که آیا باید یک SRO-FT واحد برای نظارت بر کل بخش فینتک وجود داشته باشد یا چندین SRO-FT با توجه به ماهیت متنوع آن لازم است. با توجه به وجود انجمنهای صنعتی ثبت شده در بخش فینتک، مانند انجمن وامدهندگان دیجیتال هند (DLAI) و شرکت پرداختهای هند (PCI)، ممکن است یک روش محتاطانه این باشد که چندین SRO-FT برای پاسخگویی به نیازهای بخشهای مختلف صنعت فینتک در نظر گرفته شود. همچنین لازم به ذکر است که این دومین اقدام RBI برای ایجاد یک چارچوب SRO است و باید ببینیم چگونه بازیگران مرتبط فینتک در اکوسیستم پرداخت میتوانند با SROهایی که تحت چارچوب پیشنهادی و چارچوب PSO SRO ایجاد شدهاند، تعامل داشته باشند.

چارچوب پیشنهادی، رویکردی مبتنی بر اصول از پیش تعیین شده را برای حاکمیت، عملکرد و تعهدات سازمانهای خودگردان مالی (SRO-FT) اتخاذ میکند. در صورت اجرای مؤثر، SRO-FTها نقش مهمی در کاهش بار نظارتی بر نهادهای نظارتی بخشهای مختلف، جلوگیری از مقرراتگذاری بیش از حد توسط نهادهای نظارتی و دستیابی به تعادل ایدهآل بین نوآوری و مقرراتگذاری خواهند داشت.