12 سال پیش، یک تیم سه نفرِ جوان و با انگیزه با ظهور مفهوم شبکههای اجتماعی در دنیای دیجیتال، شروع به توسعه یک شبکه اجتماعی بومی، با الگوبرداری از قهرمان شبکههای اجتماعی آن زمان یعنی سرویس اورکات نمودند.
زمانی که راه اندازی و مدیریت یک شبکه اجتماعی از ترانزیت کراک و شیشه در این کشور خطرناکتر و پر دردسر تر بود.
آن دوران سخت، مصادف با شروع دوران ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود، زمانی که هیچ تصویر روشنی از مدیریت فضای دیجیتال و بخصوص مفهوم شبکههای اجتماعی و سایتهای کاربر محور وجود نداشت.
فقط چند لحظه فرض کنید، شما به عنوان مدیر کلوب دات کام، مسئول تمامی فعالیتها و محتوای پستها، عکسها و کامنتهای نزدیک به یک میلیون کاربر بودید، دنیایی پر از خلأهای قانونی و کمتجربگی دستگاههای اجرایی، قضایی و پلیسی.
این محتوایی که امروز به چرخش آن بر روی تلگرام عادت کردهاید، هرگز قابل رشد و گردش در شبکههای اجتماعی و وبلاگهای آن دوره نبود. کلوب دات کام نزدیک به ۳ بار کاملاً فیلتر شد، بار آخر رفع فیلتر ما 28 روز به طول انجامید، اگر وب مستر یا کشاورز باشید شاید کمی ملتفت شوید که چگونه بعد از ۲۸ روز زمینی خشکیده و بی رونق را دوباره باید گرم فعالیت و حضور مردم کرد!
خاطرم هست آن دوران، یک بار بخشی که مسئولیت مدیریت و پالایش فضای مجازی را به تازگی به ایشان سپرده بودند، ما و چند سرویس وبلاگ دیگر را صدا کردند و یکی از آن دوستان که هنوز مسند اجرایی دارند صریحاً خطاب به چند جوان مهندس با انگیزه فرمودند:
"اگر شما را دستگیر نمیکنیم این فقط لطف ما است و باید مراقب رفتارتان باشید"
شریان حیاتی یک شبکه اجتماعی و سایت کاربر محور فقط و فقط محتوای آن است، مقولهای که آن روزها بسیار بسیار محدود بود و امروز هم به گونه ای دیگر محدود است.
کلوب دات کام جزو 3 سرویس پر ترافیک ایران بود، درخت پر شاخه برگ کلوب را، پس از فیلترهای مکرر هر روز بی رونق تر کردند و نه دل و دماغی برای مردم ماند و نه برای مدیران آن و امروز بسیاری از همان مسئولین نادم و پشیمان هستند ولیکن چه سود؟!
کشور عجیبی داریم، زمان که میگذرد دغدغههای گذشته به مزاح و شوخی تبدیل میشود، باورتان میشود چاپ کارت ویزیت، یک روزی نیاز به مجوز و ممیزی وزارت ارشاد داشت؟ ماجرای دستگاه فکس؟ دستگاه ویدیو؟ و دهها موضوع دیگر پس از گذشت یک دهه امروز به لطیفه تبدیل شدهاند، ماجرا و مشکلات آن روز ما هم امروز به لطیفه میماند.
آن که هر روز از خواب بلند شوی و منتظر فیلتر شدن و کلاً تعطیلی کسب و کارت باشی!!
این روزها هم دوستان عزیزی شروع کردهاند به جریان سازی، تضعیف و شکایت از جریان جدید محتوا سازی کاربران در آپارات و سرویسهای دیگر که بلاشک این مسیر تولید محتوا بومی، به نفع کشور و فرهنگ امروز ما است.
هر ماه روزنامه یا دوست جدیدی مقالهای مینویسد که وا اسلاما، وا حجابا، این چه محتوایی است که مردم تولید میکنند!! یا صدا و سیما شکایت میکند که چرا پخش زنده میروید، بیاید ۵۰ درصد سهامتان را به نام ما کنید تا اجازه پخش زنده بدهیم!!
باورتان میشود دختری آرایش کردن خود را در اینستاگرام پخش زنده میکند و ۲۰ هزار نفر آنلاین میبینند و انواع کامنت های مرتبط برایش میفرستند بعد صدا وسیما پیغام و پسغام تهدیدآمیز بابت پخش زندههای سایت آپارات از هیئت های عزاداری محرم گرفته تا میزگرد آقای مهران مدیری و پخش زنده فلان سمینار برای ما میفرستد و هر روز به دنبال شکایت جدیدی است و میفرماید اگر میخواهید به این فعالیت ادامه دهید تشریف بیاورید مجوز IPTVبگیرید و به ما سهام دهید و ...
برادر من دیگر بس است، این داستان شما هم دو سال بعد لطیفه دیگری خواهد شد، وقتی زورتان یا دستتان به سرویس اینستاگرام یا تلگرام نمیرسد برای چه به سراغ ما می آیید؛ آنهم با تهدید؟!
امروز بیش از ۱۲۰ سری، محتوای هفتگی توسط کاربران در تهران و شهرستانها تولید میشود و نزدیک به ۱۲۰۰ نفر اشتغالزایی کرده است. گریزی از جریان تکنولوژی وجود ندارد، در بستر آپارات نباشد، هزاران راه دیگر برای نشر آن وجود دارد.
در این یک صد برنامه قطعاً اشکالاتی هست و بعداً هم بیشتر پیش خواهد آمد، مگر با غیر از صبوری و تدبیر و با ضدیت و از ریشه درآوردن میشود درخت تنومندی را اصلاح و پربار کرد؟
قحطی محتوا ویدیویی، چنان گریبان گیر کشور شده که یک شبکه 50 نفره ماهواره ایی آنچنان در کشور مخاطب پیدا کرده که روزی چندین پرونده رسیدگی به تبلیغات کسب و کارها، در آن تشکیل میشود!
مقالههایی که امروز، علیه محتواهای تولید شده فرزندان رشد یافته در بستر فرهنگی خود میزنید، که شاید ذائقهشان را نمیپسندید، نکند فردا به لطیفههایی شبیه ماجرای کلوب تبدیل شود! و دوباره کار از کار گذشته باشد و این همه نشاط به سیل سرخوردگی بدل شود.
و کلام آخر آنکه
نگهداری سایت کلوب دات کام با شرایط فعلی، محدودیتها و عدم تمایل به توسعه آن بیش از این صلاح نیست و شرکت صبا ایده تصمیم به خاموشی این سرویس در انتهای پاییز دارد. از کاربران عزیز و قدیمی این سرویس دردمندانه پوزش میطلبیم و تقاضا داریم در این فرصت یکی دوماهه اگر محتوای خاصی برای کپی برداری یا ذخیره نسخه پشتیبان در نظر دارند از فرصت استفاده کنند.
اگر کم و کسری در سرویس دهی - چه در ابعاد فنی و چه محتوایی- دیدید با عنایت به موارد فوق بنده و تیممان را حلال بفرمایید.
والسلام
محمد جواد شکوری مقدم