وقتی شروع کردم در مورد تیم سازی مطالعه کردن و کتاب‌هایی را که دوست داشتم را خواندم، اومدم به سراغ اینترنت. اول یک سَری به منابع ایرانی زدم و بعد انگلیسی سرچ کردم. خیلی برام عجیب بود، تمام منابع ایرانی صرفاً با دید نفع کارفرما مطالب را عنوان کرده بودند و نفع کارمند در مطالب کمتر به چشم می‌خورد. مثلا ذکر کرده بودند که هدف‌گذاری کنید و اهداف را با کارمندان در میان بگذارید ولی هیچی در مورد ایجاد انگیزه برای کارمندان ننوشته بودند. هدف من این‌جا اینه که مطلب جدیدی در مورد تیم‌سازی بنویسم که قبلاً نخوانده باشید .
نکته:
اگر شرکتی دارید یا میخواهید داشته باشید یا در شرکتی کار می‌کنید که فضای دیکتاتوری مدیران و سهامدارن سوار بر فرهنگ سازمانی است و نفع ایشان به همه چیز اولویت دارد و شفافیت در اهداف واقعی شرکت وجود ندارد این مطلب به درد تیم شما نمی‌خورد.
زمان بزرگترین دارایی ما است. ما هر روز مقداری از این سرمایه ارزشمند را خرج می‌کنیم. اینکه چطور این سرمایه را خرج کنیم شاید نگرش ما را به زندگی عوض کنه. هدر دادن این سرمایه یعنی پوچی. وارد شدن یا تشکیل دادن یک تیم کاری به معنی هزینه کردن زمان برای هدف آن تیم می‌باشد. ما از 365 روز سال حداقل 280 روز را مشغول کار هستیم و روز‌ها و ساعت‌های زیادی را به صورت مستقیم با همکاران خود در ارتباط هستیم. بعضاً ما همکاران خود را بیشتر از خانواده یا دوستان خود می‌بینیم. ما فقط به دنبال کسب درآمد نیستیم. برای تشکیل یک تیم خوب باید به این نگرش رسیده باشید که انسان‌ها ماشین نیستند و به جز پول یا حقوق نیاز‌های دیگری هم دارند که می‌بایست تامین شود. بسیاری از شرکت‌های بزرگ این امور را به واحد منابع انسانی می‌سپرند ولی در شرکت‌های کوچک و متوسط لازم است خود مدیر مجموعه توانایی تیم سازی را داشته باشد.
در هر خانواده‌ای افراد وظایف مشخصی دارند. در خانواده کاری نیز مشخص کردن وظایف هر فرد با توجه به استعداد و قابلیت‌های آن فرد لازم است. این که تیم بدون هدف، انگیزه‌ای برای کار کردن ندارد نیز مشخص است ولی آیا این همه چیزی است که باعث می‌شود یک تیم خوب شکل بگیرد.
در زیر مواردی را ذکر می‌کنیم که با رعایت آن‌ها می‌توانید امید داشته باشید که یک تیم خوب تشکیل بدید یا در یک تیم خوب فعالیت داشته باشید:
ایجاد یک شبکه ارتباطی سالم کاری انگیزه افراد تیم برای انجام کار را افزایش می‌دهد. اعضای تیم خودآگاه یا ناخودآگاه به دنبال یک الگو برای روابط و رفتار کاری هستند تا فرهنگ سازمانی یا خانواده کاری را تشکیل دهند.
پدری که در یک خانواده حقیقی سیگار می‌کشد توان نصیحت یا منع کردن کودکان خود از این کار را از دست می‌دهد. اگر مدیری هستید که جلسات بابت دیرکرد شما دیر برگزار می‌شود و یا زمان بندی مناسب برای کار‌ها ندارید و کار‌ها را عقب می‌اندازید و خوشحال هستید که از این بابت به کسی جواب پس نمی‌دهید لازم است به شما یادآوری کنم که رفتار شما عیناً توسط بقیه تکرار خواهد شد و رفتار‌های نامناسب خطری برای کسب‌وکار شما است. نظم و احترام و مسئولیت‌پذیری و خلاقیت و .... باید در عملِ مدیر مجموعه باشد تا در فرهنگ سازمانی مجموعه ریشه کند.
برگزاری جلسات گروهی همان‌قدر که می‌تواند مفید باشد ممکن است مضر باشد. جلسات بدون هدف که افراد دلیل تشکیل آن را نمی‌دانند و زمانی طولانی در مورد موارد مختلف به صورت پراکنده صحبت می‌شود و در آخر هیچ خروجی عملی نخواهد داشت تیم سازی ما را دچار مشکل خواهد کرد.
پس موارد زیر را رعایت کنید تا تجربه جلسات مفید را داشته باشید:
*قبل از شروع جلسه موضوع و هدف از تشکیل جلسه را با سایرین در میان بگذارید.
*زمان جلسه نباید طولانی باشد.
*همه افراد در صحبت کردن و نظر دادن باید سهیم باشند.
*اگر مدیر هستید، متکم الوحده نباشید.
*سعی کنید مطالب عنوان شده مرتبط با موضوع جلسه باشد.
*وارد حاشیه نشوید.
*خروجی جلسه باید فعالیت‌ها عملی باشد که زمان انجام آن‌ها مشخص شده باشد.
*جلسات قبلی را مرور کنید که چه کار‌هایی انجام نشده و به دنبال علت انجام نشدن آن‌ها باشید نه برخورد با اعضای تیم.
مدیری داشتیم که همیشه می‌گفت دَرِ دفتر من به روی کارمندان باز است، اگر کاری داشتید فقط لازمه مراجعه کنید. این فرصتی بود برای افرادی که اعتماد به نفس بیشتری داشتند جهت خود نمایی.این مراجعه‌ها نه تنها باعث تاثیرات مثبت نمی‌شد بلکه باعث می‌شد عدالت رعایت نشود. اگر شما در خانواده حقیقی خود فردی درون‌گرا داشته باشید آیا هیچوقت با او صحبت نمی‌کنید؟
افرادی که در تیم شما مشغول به کار هستند دارای روحیات متفاوت هستند، لازم است برای همه وقت بگذارید. در نظر داشته باشید افرادی که کمتر حرف می‌زنند بیشتر فکر می‌کنند پس دفتر کار خود را محل جولان و خودنمایی افراد پر حرف نکنید. در جلسات فردی هم سعی کنید شنونده خوبی باشید و فقط خودتان صحبت نکنید.
داشتن مناسبت‌های مشترک در یک جامعه کوچک و بزرگ باعث ایجاد حس همبستگی و انسجام می‌شود. هر کشور برای خود تقویم خاصی دارد که مناسبت‌های مشترکی در آن گنجانده شده مثل روز ملی شدن نفت در ایران. در هر خانواده نیز این مسئله به چشم می‌خورد مثل سالگرد ازدواج یا روز تولد یکی از اعضای خانواده.
در یک خانواده کاری نیز باید به مناسبت‌ها اهمیت بدهید. سالگرد تاسیس یا ثبت شرکت و یا روز‌هایی که موفقیت خاصی به دست می‌آورید را جشن بگیرید. برای روز تولد یا سالگرد ازدواج هم تیمی‌های خود برنامه‌ای داشته باشید. من جای شما باشم حتی روز تولد کودکان هم تیمی‌های خود را یادداشت می‌کنم تا برای ایشان هم برنامه‌ای در نظر بگیرم.
اینکه شما از افراد چه انتظاری دارید باید شفاف باشد. داشتن هدف و مربوط کردن کارکرد افراد به اهداف برای ایشان انگیزه ایجاد می‌کند. انگیزه در کار بعد از کسب درآمد برای یک کارمند مهمترین عامل پیشرفت می‌باشد. اگر به فردی بگویید که فعالیت او برای رسیدن به اهداف شرکت چقدر تاثیرگذار است مسلماً آن فرد حس احساس مسئولیت بیشتری پیدا خواهد کرد و کار خود را جدی می‌گیرد.
نکته: وظایف را به صورتی بین افراد تقسیم کنید که امکان انجام آن‌ها وجود داشته باشند. کار زیاد دادن به افراد تیم هنر نیست بلکه حماقت محض است. اگر ذهنیتی از زمان انجام یک کار ندارید یک بار از نزدیک شاهد انجام کار باشید تا متوجه شوید.
داشتن روحیه کار تیمی از الزامات کار شما می‌باشد. حتی اگر فردی بیشتر پروژه‌های فردی در دستور کار دارد فراموش نکنید که شما یک هدف واحد دارید که برای اجرایی کردن آن‌ها نیاز به هماهنگی و انجام کار تیمی دارید. روش‌های متفاوتی برای افزایش توانایی کار تیمی وجود دارد. از انجام بازی‌های گروهی تا ایجاد پروژه‌های تستی برای ارزیابی توانایی همکاری گروهی. انجام بازی علاوه بر کار تیمی بر روی خلاقیت و نوآفرینی کارکنان نیز تاثیرگذار می‌باشد.
برای پرورش نوآفرینی در خود، کارمندان و کودکان این مطلب را بخوانید.
برای پیشرفت یک تیم ما نیاز به افراد توانمند داریم. شاید استخدام یک طراح، حسابدار یا بازاریاب
با سابقه برای ما به صرفه نباشد ولی ما می‌توانیم افراد تیم خود را تبدیل به افرادی حرفه‌ای کنیم.
این که ما در کنار کار و اهداف تیم به فکر پیشرفت تک تک اعضای تیم باشیم برای ایشان ایجاد انگیزه می‌کند. کلاس‌ها و دوره‌هایی را برای ایشان در نظر بگیرید که نیاز شرکت شما هم می‌باشد و افراد بعد از آموزش بتوانند آن را اجرا کنند. این اجرا بعد از آموزش هم به شما کمک می‌کند هم به افرادی که آموزش دیده‌اند تا به صورت عملی با مواردی که آموزش دیده‌اند روبرو شوند.
نکته:1-در هزینه آموزش حتما به ایشان کمک کنید.
2-این که آموزش را به خود ایشان واگذار کنید و بگویید خودتان دوره مناسب پیدا کنید بی‌تفاوتی شما را نشان می‌دهد.
3-اگر فردی علاقه زیادی به شرکت در یک دوره آموزشی داشت حتما ایشان را همراهی کنید.
زمانی که به یک مشکل درون سازمانی و یا برون سازمانی برخورد می‌کنید رفتار شما می‌شود الگو برای سایرین. اگر این مشکل را با صبر و تفکر حل کردید همین انتظار را از هم تیمی‌های خود برای حل مشکلات داشته باشید ولی اگر توانایی حل مسئله نداشته باشید و مشکلات را از سر خودتون باز کنید خواهید دید که سایرین نیز به همین صورت رفتار خواهند کرد.
اگر قرار است در مورد کار بقیه به ایشان نظر بدهید بهترین روش این است که با توجه به عملکرد واقعی ایشان این ارزیابی صورت پذیرد. برای انجام این کار می‌بایست وظایف هر فرد را مشخص کرده، فرآیند آن را ترسیم و پس از مشخص شدن خروجی هر فرآیند آن خروجی را به عنوان معیاری برای ارزیابی در نظر بگیریم.
سعی کنید در مورد کار حرفه‌ای به دیگران نظر بدهید. اعمال سخنان سلیقه‌ای بدون پشتوانه حرفه‌ای هم تیمی‌های شما را در اجرای کار حرفه‌ای دلسرد می‌کند. به عنوان مثال در انجام امور بصری مارکتینگ با طراح صحبت کنید و از ایشان دلیل انتخاب رنگ و یا مفاهیم طرح و .... را جویا شوید ولی ابراز عقیده‌ای مثل اینکه:((من از این رنگ خوشم نمی‌آد چطوره از رنگ آبی استفاده کنیم؟)) مشخصا نشان می‌دهد شما تخصص فرد را با سلیقه شخصی و بدون پشتوانه خود زیر سوال می‌برید. سعی کنید تخصصی نظر بدهید به عنوان مثال در مورد رنگ با مفاهیم روانشناسی رنگ در مورد انتخاب آن صحبت کنید و نه سلیقه شخصی.
در پایان امیدوارم این مطلب آگاهی مناسبی به شما برای تیم سازی داده باشد.
در آخر به شما پیشنهاد می‌کنم وبینار زیر را که در رابطه با تیم سازی می‌باشد تماشا کنید:
وبینار تیم سازی خوارزمی
