کی پول ها رو زیاد میکنه؟ چرا زیادشون میکنه؟ کی میتونه جلوشو بگیره؟
توی پست های قبلی با پول آشنا شدیم. دیدیم ذاتا بی ارزشه، البته نه مثه چرک کف دست :) اما زندگی ما رو خیلی آسون کرده. فهمیدیم میزان پولی که توی جامعس نباید همینجور بی هوا زیاد بشه، چون باعث میشه قیمت همه چیز بالا بره.
زمانای قدیم پول ها دست دولت ها بود. دولت ها خرج و مخارجشون خیلی بالاس و معمولا به تنها چیزی که فکر نمیکردن حجم پول ها بود. پس وقتی پول کم میاوردن همینجور برای خودشون پول اضافه میکردن و این باعث تورم های سنگین میشد. بعد که قیمت ها بالا میرفت و مردم ناراضی میشدن، دولت ها تصمیم می گرفتن بازار رو کنترل کنن و اصطلاحا تنظیمش کنن. این کارو از طریق سرکوب قیمت ها انجام میدادن. مثلا میومدن میگفتن گوجه حتما باید 3 هزار تومن باشه و اگه کسی گرون تر بفروشه مجازاتش می کنیم. اما این موضوع هیچ وقت جواب نمی داد و هر وقت نقدینگی زیاد میشد (بخونید پول ها زیاد میشد!)، قیمت ها هم بالا میرفت.
برای حل این مشکل تصمیم بر این شد جایی درست بشه به اسم بانک مرکزی. بانک مرکزی وظیفش حفظ ارزش پوله. بانک مرکزی نه فقط در ایران بلکه در همه جای دنیا، هدف اصلیش حفظ ارزش پوله، چون وقتی پول بی ارزش بشه قیمت ها هم زیاد میشه.
در حال حاضر بانک های مرکزی در تمام دنیا دارن وظیفشون رو درست انجام میدن به همین خاطر به جز چندتا کشور انگشت شمار، توی بقیه کشورها نرخ تورم خیلی کمه.
اما چرا یه بانک مرکزی نمیتونه وظیفشو انجام بده؟
به زودی بهتون میگم ... :)