ملاک های تشخیصی
1. ظرف مدت حداقل ۶ ماه،تحریک مکرر و شدید در اثر مبدل پوشی ،همراه با خیال پردازی ها و امیال و رفتارها آشکار می شود.
2. این امیال موجب ناراحتی یا اختلال قابل ملاحضه بالینی در عملکرد اجتماعی،شغلی،یا زمینه های مهم دیگر در زندگی فرد می شود.
اختلال مبدل پوشی تقریبا به طور انحصاری در مردان گزارش شده است. اما به طور کلی نادر است. (زیر 3%)
مبدل پوشی می تواند همراه با یادگارپرستی یا همراه با خود زن خواهی باشد:
همراه با یادگارپرستی: بوسیله لباس یا وسایل تحریک جنسی می شود.
همراه با خود زن خواهی: اگر با افکار یا تصورات خود به عنوان زن تحریک جنسی می شود. (اغلب موارد)
شاخص ها
وجود یادگار پرستی ، احتمال ملالت جنسیتی را در مردان مبتلا به اختلال مبدل پوشی جنسی کاهش می دهد. و در عوض ، وجود خود زن خواهی ملالت جنسیتی را در مردان مبتلا به اختلال مبدل پوشی می افزاید.
ویژگی های تشخیصی
تشخیص اختلال مبدل پوشی درمورد تمام مردانی که لباس جنس مخالف خود را میپوشند یا حتی آنهایی که بنا بر عادت این کار را انجام می دهند، کاربرد ندارد.
برچسب اختلال مبدل پوشی را به کسی میزنیم که با این کار تحریک جنسی می شوند.(ملاک 1)
و از لحاظ عاطفی ناراحت می شوند یا احساس می کنند روابط و عملکرد اجتماعی آنها مختل شده.(ملاک2)
مبدل پوشی گاهی فقط یک یا دو قلم پوشاک را شامل می شود مثل لباس زیر یا ممکن است حتی به آرایش و استفاده از کلاه گیس نیز ختم شود.
مبدل پوشی اغلب به استمنا منجر می شود و پس از آن هرگونه لباس زنانه درآورده می شود.
مردان گاهی جلسه مبدل پوشی خود را همراه با امیزش جنسی با عمسر خود کامل می کنند. و برخی در حفظ کردن نعوظ کافی برای آمیزش جنسی بدون مبدل پوشی یا خیال پردازی های محرمانه مبدل پوشی مشکل دارند.
معمولا مردانی که هزینه های زیادی را صرف خرید لباس زنانه کرده اند در طول این الگوی رفتاری آنها را دور می اندازد(آنها را پاکسازی میکند) تا از این راه بر این اختلال غلبه کند ، اما دوباره تهیه لباس زنانه را از سر میگیرد. (الگوی رفتار پاکسازی و فراگیری حکایت از ناراحتی در فرد مبتلا دارد.
اکثر مردان مبتلا به این اختلال خود را همجنسگرا می دانند و تعمل جنسی آنها با مردان دیگر با مبدل پوشی همراه بوده است.
شکل گیری و روند
در مردان اولین علایم در کودکی و به شکل شیفتگی شدید به اقلام خاصی از لباس زنانه و در نهایت احساس کلی تحریک لذت بخش ، شروع می شود. و با فرا رسیدن بلوغ ، پوشیدن لباس زنانه موجب نعوظ می شود ، و در برخی موارد موجب اولین انزال می شود.
با افزایش سن ،آنگونه که گزارش داده شده است، پاسخ جنسی آلتی کاهش میابد ولی در عین حال میل به مبدل پوشی باقی می ماند و معمولا مردان می گویند که پاسخ جنسی جای خود را به احساس ارامش یا بهزیستی داده است.
در برخی موارد میل به مبدل پوشی جنسی مداوم و در برخی دیگر به صورت دوره ای می باشد.
معمولا مردان مبتلا به این اختلال وقتی برای اولین بار عاشق یک زن می شوند و رابطه را شروع می کنند تمایل به مبدل پوشی را از دست می دهند ، اما این کاهش معمولا موقتی است. وقتی این میل برمیگردد ناراحتی مرتبط با آن نیز برمیگردد.
پیامدهای کارکاردی اختلال مبدل پوشی
پرداختن به رفتار های مبدل پوشی جنسی میتواند در روابط دگرجنسگرا اختلال ایجاد کن یا آنرا کاهش دهد این برای مردانی که علاقه مند به حفظ زندگی زناشویی متعارف یا رمانتیک با زنان هستند مایه ناراحتی است.
تشخیص افتراقی
تفاوت این اختلال با اختلال یادگارپرستی به افکار خاص فرد هنگام این فعالیت بستگی دارد از جمله هر گونه اندیشه زن بودن ، مانند زن بودن و...
افراد مبتلا به اختلال مبدل پوشی بر خلاف افرادی که مبتلا به ملال جنسیتی هستند ، از ناهمخوانی بین جنسیت تجربه شده و جنسیت تعیین شده خود و از میل به جنسیت دیگر بودن خبر نمی دهند و همچنین سابقه مبدل پوشی در کودکی ندارند.
همزمانی اختلال
این اختلال اغلب با ناهنجاری های جنسی دیگر نیز همراه است اما به طور خاص با دو اختلال زیر همراه است :
1. یادگارپرستی
2. مازوخیسم
§ خفگی برای خودارضایی در بخش قابل ملاحضه ای از موارد مهلک ، با مبدل پوشی جنسی ارتباط داشته است.
منبع : کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5