محمدحسن گلستانه
محمدحسن گلستانه
خواندن ۲ دقیقه·۳ سال پیش

مرکز داده یا دیتاسنتر چیست؟+ انواع مرکز داده به همراه مزایای آن

مرکز داده یا دیتاسنتر چیست؟

مرکز داده یا دیتاسنتر تأسیساتی است که خدمات عملیات فاوا، تجهیزات ذخیره‌سازی، پردازش، انتشار داده، همچنین نرم‌افزارهای کاربردی هر سازمان را متمرکز می‌کند. چون مرکز داده خانهٔ مهم‌ترین و اختصاصی‌ترین دارایی‌های سازمان‌ها است، پیوستگی و بی‌وقفه‌بودن عملیات روزانهٔ آن بسیار اهمیت دارد.

ازاین‌رو امنیت و اطمینان‌پذیری (Reliability) برای مرکز داده یا دیتاسنتر و برای اطلاعات آن از اولویت‌های اصلی هر سازمان است.

مراکزداده را پیش‌تر زیرساخت فیزیکی محدود می‌کرد؛ اما پدیدآمدن ابر عمومی (Public Cloud) این وضعیت را تغییر داده است.

مگر وقتی محدودیت‌های قانونی اجبار کند که از مرکزدادهٔ محلی بدون اتصال به اینترنت استفاده بشود، امروزه بیشتر زیرساخت‌های مدرن مرکز داده از سرورهای فیزیکیِ محلی به زیرساخت‌های مجازی تبدیل شده‌اند.زیرساخت مجازی از نرم‌افزارها و از بار کاری (Workload) در محیط‌های چند ابری پشتیبانی می‌کند.

انواع مرکز داده

مرکز داده یا دیتاسنتر از یک دیدگاه کلی دو نوع است:

  • مرکز داده اینترنتی (Internet Facing).
  • مرکزداده شرکتی (Enterprise).

مرکز داده اینترنتی را با نام مرکز داده خارجی (External Data Centre) نیز می‌شناسند.

این دیتاسنتر ها معمولاً از نرم‌افزارهای کمتری پشتیبانی می‌کنند؛ اما کاربران بیشتری به آن‌ها دسترسی دارند.

مراکزدادهٔ شرکتی یا داخلی برعکس هستند. یعنی کاربران کمتری دارند؛ اما از نرم‌افزارهای بیشتری پشتیبانی می‌کنند.

مزایای احداث مرکز داده یا دیتاسنتر در سازمان

مرکزداده بخش جدایی‌ناپذیر هر شرکت است که آن را برای پشتیبانی از نرم‌افزارهای کسب‌وکار و فراهم‌کردن چنین خدماتی طراحی کرده‌اند:

  • ذخیره، مدیریت، پشتیبان‌گیری و بهبود دادن داده (‍Data)
  • اجراکردن برنامه‌های کاربردی مانند ایمیل
  • پشتیبانی‌کردن از تراکنش‌های پرحجم تجارت الکترونیک
  • تغذیه‌کردن جوامع بازی آنلاین
  • کارکردن با بزرگ‌داده (Big Data)، یادگیری ماشین، هوش مصنوعی (AI)

شاکله اصلی دیتاسنتر را چه چیزهایی تشکیل می دهد؟

معماری و تجهیزات مراکزداده ممکن است بسیار متفاوت باشد. برای نمونه دیتاسنتری که آن را برای یکی از ارائه‌دهندگان سرویس ابر مانند آمازون ساخته باشند، ضرورت تأسیساتش برای زیرساخت و نیازهای امنیتی با مرکزدادهٔ کاملاً خصوصی به‌کلی فرق دارد. مانند تأسیسات بخشی از دولت که می‌خواهد دادهٔ امنیتیِ طبقه‌بندی‌شده در آن نگه دارد.

عملکرد کارآمد دیتاسنتر از سرمایه‌گذاریِ متعادل روی تأسیسات و تجهیزات درون آن به دست می‌آید. افزون بر این چون مراکزداده اغلب برنامه‌های ضروری و دادهٔ سازمان‌ها را در خود جا می‌دهند، ضرورت دارد که هم تأسیسات و هم تجهیزات از آسیب نفوذگران فیزیکی و مهاجمان سایبری در امان باشد.

شاکله اصلی دیتاسنتر

  • تأسیسات
  • اجزای اصلی
  • زیرساخت پشتیبانی
  • کارکنان عملیات

اجزای پشتیبانی از زیرساخت دیتاسنتر عبارت‌اند از:

  • UPS
  • کنترل محیطی
  • ابزار امنیت فیزیکی

مرکز داده مدرن چگونه است؟

مرکز داده یا دیتاسنتر مدرن امروزی بسیار متفاوت‌تر از چندی پیش است. زیرساخت آن از سرورهای فیزیکی سنتی به شبکهٔ مجازی تغییر کرده است. این شبکهٔ مجازی از برنامه‌های کاربردی و بار کاریِ (Workload) همهٔ مجموعهٔ زیرساخت فیزیکی، در درون محیط چند ابری پشتیبانی می‌کند.

امروزه داده (Data) و اتصال داده را میان چندین تأسیسات مرکزداده و لبه (Edge) و ابرهای عمومی و خصوصی ایجاد می‌کنند. مرکزداده می‌باید بتواند میان این چند جا ارتباط برقرار کند؛

چه در داخل مکان خودش و چه در محیط ابری. ابر عمومی نیز خود مجموعه‌ای از مراکزداده است. هنگامی که نرم‌افزاری از میزبانی ابر بهره می‌برد، در واقع دارد از چند دیتاسنتر استفاده می‌کند که آن ابر را ارائه می‌‌دهند.

مرکز دادهدیتاسنترممیزی مرکزداده
عضو هیات مدیره نظام صنفی رایانه ای تهران، ممیز مرکز داده با رتبه 3 و همچنین مدیر عامل شرکت آدفا هستم
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید