گویندگی هنر و فنی است که طی آن گوینده با شناخت و درک کامل زبان مادری و ادبیات آن، زبان مکتوب را با استفاده درست از اندام های گفتاری و با لحن مناسب به منظور ایجاد ارتباط و انتقال مفاهیم با حفظ امانت به زبان ملفوظ تبدیل می کند.
گوینده کسی است با توانایی ها و ویژگی های مناسب و سالم در اندام های گفتاری، با ویژگی های تربیتی و خانوادگی و با ویژگی های تحصیلی و آموزشی اکتسابی که با توجه به علوم ارتباطی و جامعه شناسی، بتواند پیام ها را با بیانی مناسب به شنونده منتقل کند.به جرات مي‌توان گفت كه آموزش در اين راستا نقش مهم و اساسي دارد البته آموزشي كه تاثيرگذار باشد و بتواند هنرجو را به سمت پيشرفت سوق دهد،چون به گفته استادان، بوده‌اند كساني كه از صداي متفاوتي برخوردار بوده‌اند و وارد كار شده‌اند ولي به دليل نداشتن مهارت و تكنيك لازم خيلي زود از كار بيرون آمده‌اند يا عده‌اي كه خيلي پشتكار و علاقه داشته‌اند، بعد از اين‌كه متوجه شده‌اند نمي‌توانند بدون داشتن تكنيك به كار خود ادامه دهند به آموزشگاه ها مراجعه كرده و شروع به يادگيري اصولي كرده‌اند.
پس اگر احساس مي‌كنيد علاقه و صداي قابل قبولي داريد مي‌توانيد با ما همراه باشید و گویندگی راشروع كنيد.
فن بیان و گویندگی چیست؟
فن بیان و گویندگی، مجموعه‌ای از مهارت‌های گفتاری است که به فرد اجازه می‌دهد تا به صورت موثر و قابل فهم با دیگران ارتباط برقرار کند. این مهارت‌ها شامل استفاده از صدای مناسب، طرز صحیح تلفظ واک‌ها، استفاده از زبان بدن و همچنین بیان احساسات و ایده‌ها به صورت روان و قابل فهم است.
اهمیت یادگیری فن بیان و گویندگی چیست؟
فن بیان و گویندگی در حوزه‌های مختلفی مانند کسب‌وکار، سیاست، آموزش و... از اهمیت بسیاری برخوردار است و افرادی که در این حوزه‌ها دارای فن بیان و گویندگی خوبی باشند، می‌توانند موفقیت بیشتری کسب کنند. همچنین، فن بیان و گویندگی در ارتباطات روزمره نیز بسیار مهم است، زیرا باعث درک بهتر دیگران از صحبت‌های ما می‌شود و می‌توانیم ارتباط موثرتری در جامعه داشته باشیم.
عد از آن که دریافتید صدای شما برای رسا و شیوا شدن به آموزش های گویندگی و صدا سازی نیازمند است باید به چند تکنیک و چند مورد توجه نمایید:
تکنیک شماره 1 ) یکی از مهم ترین معجزاتی که بهتر است شما به عنوان گوینده بهره ببرید، لبخند و یادداشت مطالب خواهد بود شما با این دو روش می توانید بسیار موفق عمل کنید. لبخند در حین گویندگی به شما در ادای کلمات با رویی گشاده و انتقال انرژی مثبت کمک خواهد نمود در چنین شرایطی فرد شنونده محو صحبت ها و نوع گویش با انرژی شما خواهد شد به همین دلیل توجه از روی شما برداشته نمی شود. نوشتن نیز به شما در یادآوری و تثبیت شدن کلمات در حافظه کمک خواهد نمود.
تکنیک شماره 2 ) دایره لغات و اصطلاحات خود را افزایش دهید به همین دلیل یکی از تمرینات فن بیان خواندن کتاب های متنوع است، در این حالت فرد همیشه در آستین خود جواب های منطقی با پاسخ های زیبا را خواهد داشت و در زمان لازم از آنها استفاده خواهد نمود.
تکنیک شماره 3 ) به ارتباط زبان بدن و فن بیان و اجرا توجه نمایید چرا که اگر قرار است به عنوان یک مجری فعالیت کنید باید هم دارای حرکات سنجیده باشید و هم بیان شیوا و زیبایی داشته باشید، از کتاب های آشنایی با زبان بدن در حین آموزش گویندگی غافل نشوید.
تکنیک شماره 4 ) برای آنکه به هدفی درست شلیک نمایید باید از قانون گلوله های جادویی استفاده کنید. ابتدا سیبل خود را تثبیت نموده و آن را مشخص نمایید در مرحله دوم به هدف نزدیک شوید و در مرحله آخر شلیک نمایید، قطعا در این حالت تیر شما خطا نخواهد رفت، در آموزش فن بیان و گویندگی گلوله پیامی است که برای منتقل شدن توسط شما پرتاب خواهد شد و هدف مخاطبین شما خواهند بود، تثبیت نمودن هدف یا همان سیبل هم همان فن بیان و شیوه شما برای نگهداری مخاطب و شنیدن تمام و کمال پیام پرتابی شما خواهد بود. یعنی شما باید از قبل کاملا آماده باشید و بدانید که چه مطالبی را می خواهید بیان کنید و آنقدر تمرین کرده باشید که از تسلط کافی برخوردار باشید.
تکنیک شماره 5 ) به محتوای متن و جایگاه صحیح استفاده از این محتوا دقت نمایید، همچنین به فرم و نوع لحن و گویش هم توجه نمایید، برای مثال پیامی غمگین را با لبخند عنوان نکنید. هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد!
تکنیک شماره 6 ) همیشه در حال اجرا و یا در زمان سخنوری ارتباط چشمی و ارتباط مثلثی را فراموش نکنید در ارتباط چشمی صحیح، چشم های اجرا کننده بین دو چشم مخاطب در حال نوسان هایی آرام و پی در پی خواهد بود، در ارتباط مثلثی نیز ضلع های دیگر تشکیل شده از فاصله دو چشم با لب ها و چانه است که در بین این سه ناحیه در حال نوسان خواهد بود.
ارتباط چشمی در آموزش فن بیان و گویندگی بسیار مهم است چرا که اولین پل ارتباطی بین شما و مخاطبین خواهد بود. گذشته از این تماس چشمی صحیح، نشان دهنده ی اعتماد به نفس شماست و مخاطب به سخنان شما اعتماد بیشتری خواهد کرد.
تکنیک شماره 7 ) به جزئیات توجه کنید و همواره باهوش باشید، از دیگر موارد مهمی که در آموزش گویندگی باید به آن توجه نمایید انتخاب موضوع مناسب است. برای مثال در یک جمع چند نفره که صحبت می کنید سعی کنید از علایق و تمایلات تمام افراد در جمع استفاده کنید و آن ها را وارد صحبت خود نمایید در این حالت ارتباط بین چندین نفر را محکم تر نموده و موضوعی را برای صحبت پیدا خواهید نمود و محبوبیت شما در جمع بیشتر خواهد شد.
تکنیک شماره 8 ) سعی کنید در استفاده از کلمات محاوره ای بسیار مهارت داشته باشید و تنها برای زمان های خاصی از کلمات محاوره استفاده کنید تا مخاطب از نوع گویش شما سردرگم نشود.
تکنیک شماره 9 ) سعی کنید از روش باورپذیری استفاده کنید. باور پذیر بودن یک متن می تواند جلب توجه نموده و مخاطبین شما را افزایش دهد، برای مثال بیان هر متنی از جمله قصه ها و داستان ها، مانند شاهنامه نیاز به باور پذیر نمودن دارند تا مخاطب از لحظه به لحظه آن لذت ببرد. یکی از نکاتی که در آموزش فن بیان و گویندگی مطرح می شود همین موضوع باور پذیری است که می توانید این اصول را فرا بگیرید.
تکنیک شماره 10 ) با انواع رنگهای صدا آشنا شوید و آموزش های صداسازی را پی در پی انجام دهید، چرا که با رها نمودن این آموزش ها و تمرین ها ممکن است صدای شما به حالت قبل باز گردد و صدای شما پختگی و جذابیت خود را نداشته باشد. در ادامه به انواع رنگهای صدا اشاره خواهیم نمود.
ممکن است بعد از آن که به عنوان یک گوینده انتخاب شدید قصد داشته باشید تا در برنامه شعر خوانی شرکت نمایید، شعر ها دارای انواع مختلفی هستند و به دسته های بسیاری طبقه بندی می شوند اما شما با لحن های متفاوت و صداسازی های جذاب می توانید از پس همه این نوع شعر ها بر بیایید و آن ها را به بهترین شکل ممکن بر زبان بیاورید. در زمان خواندن شعر ها باید حس مثبت و منفی کلمات را در شعر پیدا کنید و هر کدام از کلمات را با لحنی متناسب با این کلمات بیان نمایید، آن گونه که شنونده از لحن شما به احساس و مفهوم شعر پی ببرد.
در این حالت است که گویش و خوانش شما در ذهن و جان شنونده رسوخ خواهد نمود. در آموزش فن بیان و گویندگی انواع شعر خوانی ها مانند حماسی، پرده خوانی، شعر خوانی درباری و … پرداخته می شود و شما می توانید با توجه به علاقه خود و با شیوه های مهم صداسازی به بهبود عملکرد صدای خود در این زمینه کمک شایانی نمایید
بسیاری از افراد صدا سازی را با تقلید صدا یکی می دانند این در حالتی است که این دو کاملا از هم متفاوت هستند. در آموزش فن بیان و گویندگی برای بهتر شدن سخنوری و اجرا از صداسازی به عنوان یک ابزار مهم استفاده می شود. شما در صدا سازی و تمرینات مرتبط به آن می توانید با آوا هایی مانند آ و او و ایی و… تمرین نموده و صدای خود را گرم نمایید، این ویژگی به بهتر شدن و قدرتمند تر شدن صدای شما کمک خواهد نمود.
بهتر است تکنیک های صداسازی را در جلوی آینه انجام دهید این عمل به صحیح تر انجام دادن این تمرینات کمک خواهد نمود. محکم و صاف بایستید و سینه خود را ستبر کنید و برای اجرای تمرینات دهان خود را به میزانی که برای نوشیدن آب باز می کنید، باز کنید. در زمینه صدا سازی از دوره های آموزشی صدا سازی استفاده نموده و قبل از گویندگی ابتدا صدای خود را گرم کنید و سپس شروع به گویندگی نمایید.
در این بخش به طور خلاصه مطالب مطرح شده را مرور می کنیم، برای آنکه بتوانیم در یک جلسه و یا یک سمینار اجرایی موفق داشته باشیم، بهتر است به چند نکته دقت کنیم و همه موارد مورد نیاز را از قبل آماده کنیم. در این حالت می توانیم با اطمینان خاطر و تا جای ممکن بی عیب و نقص ترین اجرا را داشته باشیم:
با استفاده از موارد بالا به عنوان چک لیست این امکان را خواهید داشت که در آموزش فن بیان گویندگی، موفق عمل کنید و مانند یک سخنور حرفه ای رفتار کنید.
