در این قسمت برخی از اصطلاحات مربوط به گویندگی را شرح خواهیم داد، اصطلاحاتی که دانستنش برای هر هنرجوی گویندگی ضروری و برای مخاطبان این حرفه جالب خواهد بود و از طرفی موجب میشود راحتتر بتوانند متخصصان این عرصه را از غیرحرفهای ها تشخیص و با دید بازتری سفارش گویندگی و سفارش نریشن بدهند.
اینجا با چند مورد ازاصطلاحات گویندگی آشنا میشویم
سینک کردن
اصطلاح سینک، اشاره به این موضوع دارد که دیالوگ با لب و دهان بازیگر مطابقت داشته باشد، به گونهای که بیننده باور کند آن دیالوگ خود بازیگر گفته است.
برای رساندن مخاطب به این حد از باورپذیری میبایست مراحلی طی شود که اولین مرحله مرتبط با مترجم است.
مترجم ابتدا فیلم را ترجمه کرده و تمام تلاشش را میکند تا از جملاتی استفاده کند که خیلی بلندتر یا خیلی کوتاهتر از زبان اصلی فیلم نباشد و بعد مدیر دوبلاژ، ترجمه را بازبینی و بازنویسی میکند به این معنی که حرکات صورت و لب بازیگر را مطابقت میدهد تا هر جا لازم بود اصطلاحات را تغییر دهد تا کاملاً سینک شود و درنهایت صدابازیگر (دوبلور) سعی میکند همزمان با حرکات لب و صورت بازیگر جملات را بیان میکند.
رو لب گفتن
رو لب گفتن یعنی، شروع و پایان حرکات دهان بازیگر با گوینده همزمان باشد، به عبارت دیگر هنگامیکه دهان بازیگر باز شد بلافاصله گوینده، گویندگی را آغاز و زمانیکه دهانش بسته شد گوینده هم صحبتش را متوقف می کند. رو لب گفتن معنای یکسانی با سینک گفتن دارد.
زیاد آوردن/ کم آوردن
زمانیکه بازیگر دیالوگش را تمام کرده و دهانش از حرکت بازایستاد، اما گوینده هنوز جملات خود را به اتمام نرسانده است در این مواقع میگویند زیاد آوردن دیالوگ و برعکس زمانیکه گوینده جملاتش را تمام کرده اما دهان بازیگر همچنان درحالحرکت است به این شرایط میگویند کم آوردن دیالوگ.
پر کردن نقش
زمانیکه صدای گوینده با شخصیت کاراکتر مطابقت نداشته باشد، گوینده سعی می کند با تغییر حجم صدا یا تغییر لحن و بیان، صدای خود را به نقش نزدیک تر کند. برای مثال گویندهای با صدای مثبت سعی میکند بهجای نقش منفی گویندگی کند و یا گویندهای جوان بهجای بازیگری مسن.
سین و شین زدن
گاهی پیش میآید که سین و شین گوینده میزند به این معنی که هنگام ادای حرف (س) و (ش) در جملاتشان صدای سوت مانندی به گوش میرسد و یا حرف ش را مانند کودکان، نوک زبانی ادا میکنند.
مالاندن حروف
زمانیکه در جملات برخی حروف یا کلمات بهخوبی شنیده نشود بهاصطلاح میگویند حرف مالیده شد یا بهعبارتی بهطور واضح بیاننشده است.سنگین گفتن و تند گفتن
سنگین گفتن به این معناست که دوبلور، دیالوگ را کندتر و با ریتم آرام تر بیان کند و برعکس تند گفتن اشاره به این دارد که گوینده، سرعت و ریتم بیانش را بالاتر ببرد.
رُل گو
به گویندگانی که در رزومهی کاری خود، تجربه گویندگی بجای نقش اصلی فیلمها دارند و از مهارت بالایی در این زمینه برخوردارند.
رُل اول
گویندهای که بهجای ستاره فیلم یا نقش اول فیلم، گویندگی میکند.
گویندگی رُل اول، معمولاً برعهدهی دوبلورهای بسیار ماهر و باتجربه گذاشته میشود و کیفیت نهایی پروژه تا حد زیادی به میزان تبحر و هنرنمایی دوبلور نقش اول بستگی دارد.
رُل دوم
به گویندگان مکمل که بهجای نقش دوم و سوم فیلمها گویندگی میکنند میگویند.
گویندگان رُل دوم نیز مانند گویندگان رُل اول، از مهارت و توانایی بالایی در زمینه گویندگی برخوردارند و برای رسیدن به این درجه، تجربه و استعداد بالایی لازم است.
مردی گو /زنی گو
در یک فیلم نقشهای کوتاه بسیاری وجود دارد که در حد یک یا دو دیالوگ دارند و نقش اصلی فیلم محسوب نمیشوند، به اینگونه نقش ها در اصطلاح عموم می گویند سیاهی لشکر. به گویندگانی که بهجای این نقشهای گذرا گویندگی میکنند مردی گو و زنی گو میگوید.
همهمه کردند (جمعیت گفتن)
در بعضی از سکانس های فیلم، عده زیادی از افراد همزمان صحبت میکنند مانند صدای مردم در بازار، استادیوم، خیابان، اتوبوس، بانک و…
در سکانس های همهمه، دیالوگ افراد گاهی واضح و گاهی نا واضح است.
بچه گو
به گویندگانی که بهجای نقش دختربچه یا پسربچه گویندگی میکند بچه گو میگویند.
معمولاً اینگونه نقشها را گویندگان خانم برعهده میگیرند، زیرا راحتتر میتوانند صدای پسربچه و دختربچه را تقلید کنند.
تیپ گو
این اصطلاح معمولاً در مورد دوبلهی انیمیشنها به کار میرود و به گویندگانی اطلاق میشود که با تغییر صدای اصلی خود بهجای کارکترهای کارتونی مختلف و شخصیتهای متفاوت، گویندگی میکنند.
کمدی کار
گویندگانی که طنازی خاصی در صدایشان است و زمانیکه بهجای نقشهای کمدی گویندگی میکنند، آن نقش برای بیننده دلنشینتر و بانمکتر میشود.
درواقع تخصصشان در زمینه کمدی گویی است.
رئال گویی
گویندگانی که در نقش گویی با صدای اصلی خود تخصص دارند و کمتر در حوزه تیپسازی کاراکترهای انیمیشنی فعالیت میکنند.
خبری گویی
برخی گویندگان در راوی فیلم بودن، تبحر دارند و میتوانند با حفظ ریتم به زیباترین شیوه گویندگی کند.
صدای مثبت/منفی
صدای برخی گویندگان بهخاطر نوع آوایی که بهطور ذاتی دارد و یا بهعلت استمرار در گویندگی نقشهایی مشابه، حس مثبت یا منفی خاصی در مخاطب ایجاد میکند.
برای مثال گویندگانی که صدای مثبت دارند صدایشان بر روی نقشهای مثبت فیلمها، برای مخاطب باورپذیرتر است و برعکس صدای برخی دیگر از دوبلورها بر روی نقشهای منفی و شرور، بهتر مینشیند.
دنیای صدا بسیار وسیع است و اصطلاحات بیشماری دارد، ما سعی کردیم شما را با تعدادی از اصطلاحات مربوط به گویندگی آشنا کنیم.
دانستن جنبههای مختلف گویندگی باعث میشود مخاطبان بهتر بتوانند متخصصان گویندگی را از غیر متخصصان تشخیص دهند و سفارش گویندگی و سفارش نریشن خود را به حرفه ایی های این حوزه بسپارند.