برای این که فن بیان را تعریف کنیم باید تکنیک‌ها و روش‌های را یادآور شویم که به کمک آنها آنچه را که در ذهن داریم به دیگران عرضه کنیم.
درصد اعظمی از فن بیان ما به سخنوری ما برمی‌گردد. چه می‌گوییم؟ و چگونه صحبت می‌کنیم؟ درصدی از فن بیان نیز به حرکات ما، احساسات و نحوه بیان ما برمی‌گردد.
از این رو فن بیان چگونگی ارتباط گوینده با شنونده است. اگر گوینده بتواند فن بیان خوبی ارائه دهد بهتر می‌تواند منظور خود را به شنونده‌ها ارائه کند. به همین علت است که تقویت فن بیان اهمیت بالایی دارد.
هنگامی‌که صحبت از تقویت مهارت فن بیان می‌شود قبل از هرکس سخنرانان و افراد بالا رتبه ای که برای جمع بزرگ صحبت می‌کنند، در نظر می‌آیند؛ اما بهتر است بدانید در هر سمتی که باشید و هر جایگاهی که داشته باشید، به فن بیان نیاز دارید.
به عنوان مثال یک فروشنده تا زمانی که فن بیان خوبی نداشته باشید کار خود را به خوبی انجام نخواهید داد. اگر ایده‌ای برای کسب و کار دارید باید به‌گونه آن را ارائه دهید که شنونده بتواند به خوبی آن را درک کرده و مشتاق استفاده از ایده شما شود. حتی در جمع‌های دوستانه نیز داشتن فن بیان خوب بسیار موثر است و باعث می‌شود دیگران با شما ارتباط بهتری داشته باشند.
از این رو فن بیان برای تمام افراد مورد نیاز است و بسته به اینکه در چه جمعی صحبت می‌کنید باید فن بیان بسته به آن گروه را به کار بگیرید تا بتوانید نتیجه مورد نظر خود را به دست آورید.
حتی در صحبت با خانواده خود نیز فن بیان می‌تواند باعث ارتباط بهتر شما شود از این رو همه افراد تقویت فن بیان خود نیاز دارند. حال که اهمیت این مهارت را متوجه شدید بهتر است بدانیم چگونه می‌توان فن بیان را بهبود بخشید.
اصول سه گانه کلیدی فن بیان
در تاریخ گذشته نیز فن بیان به عنوان یک مهارت یاد شده که ارسطو برای اولین بار به آن اشاره و این مهارت را به سه عنصر اصلی تقسیم کرده است.
پاتوس، ایجاد حس های متفاوت
این عنصر را می توان مرتبط با احساسات مخاطبان دانست. این عنصر باعث ایحاد حس مثبت یا منفی در ذهن مخاطب می شود. به عبارتی شما با سخنان خود می توانید تاثیر عاطفی در فرد ایجاد کنید. گفته های شما باعث خلق یک حس در او شده و همچنین می تواند ذهنیت او را درباره یک موضوع تغییر دهد.
برای استفاده از این عنصر که یکی از راه های تقویت فن بیان است، در سخنرانی باید به این موضوع توجه داشته باشید که چه چیز تاثیر خوشحال کننده یا ناراحت کننده ای بر مخاطب دارد؟ حس لذت یا خشم با چه سخنی در ذهن فرد ایجاد می شود؟ علت عصبانیت یک مخاطب چه موردی می تواند باشد؟ با پاسخ به این سوال شما می توانید سخنران قهاری شوید.
اتوس، تاثیر گذاری
دومین عنصر سخنرانی واژه یونانی اتوس بوده که مترادف با منش و شخصیت است. این عنصر تسلط سخنران به موضوع بحث را نشان می دهد. به عنوان مثال برای کسب اطلاعات در مورد طبابت پزشکان زن، شما ترجیح می دهید با یک خانم دکتر صحبت کنید تا یک پزشک مرد.
تمامی افراد ترجیح می دهند اطلاعات خود را از یک منبع معتبر به دست‌آورند. این اعتبار و منش در سخنرانی نیز دیده می شود. شما می‌توانید با ارائه نشانه های بصری مانند نوع لباس، زبان بدن، حرکات و رفتارها روی ذهن مخاطب تاثیر بگذارید.
لوگوس، آمار و منطق
آخرین اصل در نظر ارسطو لوگوس نام دارد. این عنصر به استدلال منطقی و صحت یک موضوع تاکید می کند. برای اینکه سخنرانی شما نیز معتبر باشد، باید از آمار و داده های صحیح در سخنرانی خود استفاده کنید. این مورد را نیز در نظر داشته باشید که معتبر بودن یا نبودن سخنرانی بستگی به ارزش ها و اعتقادات مخاطبان خواهد داشت.شما برای اینکه سخنرانی مورد قبولی داشته باشید، باید به هر سه اصل توجه کنید. بعضی از مخاطبان در این فکر هستند که سخنرانی و بحث یک توطئه است، این افراد عنصر “لوگوس” را قبول ندارند. برخی دیگر به منبع و اطلاعات بحث اعتماد ندارند، این افراد “اتوس” را نادیده گرفته‌اند. در برخی سخنرانی ها نیز احساسات فرد تحریک نمی شود که نشان از ضعف در عنصر “پاتوس” است.
اهمیت تقویت فن بیان و سخنوری
داشتن فن بیان خوب می تواند در جنبه های مختلف زندگی یاری‌رسان شما باشد. شما با داشتن هنر سخنوری و نفوذ کلام به مخاطبان کمک می کنید، حرف شما را بیشتر و عمیق تر متوجه شوند. به عبارتی شما با این مهارت قادر خواهید بود:
مهارت سخنرانی اهمیت بسیاری دارد، زیرا حداقل برای یکبار هم که شده شما به آن نیازمند خواهید بود. شما در یک جمع خودمانی یا رسمی نیاز به گفتگو و سخنرانی خواهید داشت. اگر کارمند باشید ارتباط کلامی جز یکی از مهارت های مهم برای شما محسوب می شود. نفوذ کلام و توانایی متقاعد سازی افراد مقابلتان می تواند بر سایر توانایی های شما نیز تاثیر بگذارد.
سخن پایانی
در هر سطحی که باشید، فن بیان همیشه تقویت کردنی و بهتر شدنی است. ضمن انجام تمرین‌هایی که گفته شد، حتماً این موضوع را مدنظر قرار دهید که هر چیزی که بخواهید، می‌توانید یاد بگیرید، حتی اگر فکر کنید که استعداد کافی ندارید. کافی است تمرین کردن را بیشتر کنید. امیدواریم با تمرین‌های عملی فن بیان که در بالا به آن اشاره شد، بتوانید این مهارت مهم را حسابی تقویت کنید و از ان برای زندگی بهتر و ارتباطات قوی‌تر به کار ببرید.
