فن بیان چیست ؟
فن بیان در حقیقت همان توان سخن گفتن (در هر شرایط و زمان) است. زمانی که صحبت از فن بیان به میان می‌آید، جدا از این که شما چه کسی هستید؟ چه کاری دارید؟ با چه کسی صحبت می‌کنید، توانایی برقراری ارتباطتان اهمیت پیدا می‌کند.
فقط کافیست که از زبان خود استفاده کنید، شما نیاز به بهبود فن بیان خود دارید. اگر می‌خواهید با دوستان خود ارتباط خوبی برقرار کنید، روابط عمومی خوبی داشته باشید، منظور خود را به خوبی به مخاطبانتان منتقل کنید و همچنین کاری کنید که بقیه از همنشینی و صحبت با شما لذت ببرند باید «فن بیان» خوبی داشته‌باشید.
از طرف دیگر، ما انسان‌ها مدام با یکدیگر در ارتباطیم. ارتباطاتی که از طریق کلام و گفت‌وگو شکل می‌گیرند و ادامه پیدا می‌کنند. همه ارتباطات ما از قبیل کاری و شخصی مبتنی بر کلام و بیان هستند. پس به راحتی می‌توان فهمید که فن بیان نقش مهمی را در زندگی ما بازی می‌کند، تا جایی که می‌توان آن را به عنوان یک فن و یا مهارت معرفی کرد. مهارتی که همه ما به آن نیازمندیم. در این مقاله به طور مفصل درباره چیستی فن بیان و اهمیت آن به بحث می‌پردازیم. به‌صورت خلاصه فن بیان به این معنا است که ما بدانیم چه چیزی را در چه زمانی و به چه شکلی بگوییم.
فن بیان آنقدر گسترده است که ما تنها در ادامه به برخی از کاربردهای آن اشاره می‌کنیم.
فن بیان اینها نیست !
حالا که متوجه شدیم فن بیان چه چیزهای است، بهتر است بدانیم که فن بیان چه چیزهای نیست! دانستن این موضوع به ما کمک می‌کند که ازتوهم فن بیان قوی داشتن ، دوری کنیم و مسیر گفتگو را به بیراهه نبریم. اشتباهاتی که در ادامه اشاره خواهیم کرد، به هیچ عنوان فن بیان نیستند و اصلا به سراغ استفاده از آنها نروید:
توجه داشته باشید که فن بیان را نباید با موارد بالا اشتباه گرفت؛ به دلیل همین سوءتفاهم است که برخی فکر می‌کنند از فن بیان خوبی برخوردار بوده و هیچ‌گاه به سراغ یادگیری تکنیک‌ها و اصول نمی‌روند.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
فن بیان و مدیریت استرس
فن بیان و مدیریت حجم صدا
انتخاب سرعت مناسب برای بیان کلمات
مهارت تنفس و اهمیت آن در فن بیان
رابطه زبان بدن و فن بیان
اهمیت ارتبا چشمی در سخنرانی
مهارت مدیریت استرس
بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که هر سخنرانی لازم است به آن مجهز باشد، مدیریت استرس است.
به همین علت، معمولاً در آموزش فن بیان، بخشی از تمرین‌ها و تکنیک‌ها به مدیریت استرس اختصاص پیدا می‌کند.بسیاری از کسانی که ما احساس می‌کنیم فن بیان قوی ندارند، صرفاً به علت ضعف در مدیریت استرس این‌گونه به‌نظر می‌رسند.
فن بیان و اهمیت کنترل حجم صدا
هر کس با شما در مورد فن بیان و بالا بردن قدرت بیان صحبت کند، احتمالاً در مورد حجم صدا و اهمیت آن هم صحبت خواهد کرد.
انتخاب سرعت مناسب برای بیان کلمه‌ها و جمله‌ها
این بحث هم، مانند بسیاری از مباحثی که در آموزش فن بیان مطرح می‌شوند، ساده و بدیهی به نظر می‌رسد.
اما اگر کمی به سخنرانی و شیوه‌ی حرف زدن کسانی که به نظرتان قدرت بیان بالایی دارند فکر کنید، می‌بینید که به خوبی با سرعت بیان بازی می‌کنند و به تناسب بحث، آن را تغییر می‌دهند.همه می‌دانیم که سرعت مناسب مهم است. همچنین می‌دانیم که سرعت حرف زدن ما نباید در تمام طول یک جمله یا تمام طول سخنرانی ثابت باشد.بلکه مناسب است که بسته به موضوع، سرعت خود را تغییر دهیم.
بخش مهمی از تسلط شما بر فن بیان به شیوه تنفس‌تان مربوط می‌شود
یکی از نخستین نشانه‌هایی که دیگران می‌توانند متوجه شوند که شما گرفتار فشار و استرس شده‌اید و چندان بر خودتان مسلط نیستید، شیوه‌ی نفس کشیدن شماست استرس و فشار روانی ،معمولا عمق تنفس های ما راکمتر و تعداد آنها را افزایش می دهد.
ارتباط زبان بدن و فن بیان؛ ارتباطی غیر قابل انکار !
اهمیت زبان بدن(Body Language) در سخنرانی‌ها، دیگر بر کسی پوشیده نیست. جالب است بدانید که گاهی تکیه بر این موضوع آنقدر زیاد می‌شود که حرکات بدن بسیار افراطی شده و از حالت طبیعی خارج می‌گردد. احتمالا پیش آمده که شما هم شاهد سخنران‌هایی بوده‌اید که حرکات دست و پای سخنران آنقدر زیاد، افراطی و تصنعی بوده که کاملا تمرکزتان را بهم ریخته و اصلا تاثیرگذار نبوده است؛ بنابراین افراط یا تفریط در به‌کارگیری زبان بدن می‌تواند اثربخشی سخنرانی ما را بشدت کاهش دهد. چنانچه می‌خواهید زبان بدن را به شکلی موثر در سخنرانی‌ها به کار گرفته تا باعث تاثیرپذیری مخاطب شوید، یکی از راهکارهای ساده، در نظر گرفتن زبان بدن به عنوان ابزار علامت‌گذاری در سخنرانی است.
نگاهی بر یک اشتباه جمعی؛ «من ذاتاً فن بیان خوبی دارم!»
یکی از اشتباهاتی که افراد در رابطه با فن بیان مرتکب می‌شوند این است که گمان می‌کنند یک استعداد ذاتی می‌تواند آنان را در همه عرصه‌ها از آموزش فن بیان بی‌نیاز کند. ولی همان‌طور که گفتیم فن بیان تأثیر بسیار مهمی در روابط شغلی و همچنین شغل ما به عنوان یک معلم یا فروشنده و یا کارمند دارد. پس ضروری است که بدانیم که یک استعداد ذاتی ما را از آموزش بی‌نیاز نمی‌کند و ما گاهی اوقات برای موفقیت در حرفه و شغلمان باید در رابطه با فن بیان از متخصصین این حوزه آموزش ببینیم.
سخن پایانی
در این مقاله به طور مفصل به فن بیان پرداختیم. فن بیان یعنی اینکه ما بدانیم چه چیزی را در چه زمانی و به چه نحوی بر زبان بیاوریم. فن بیان پرحرفی، حاضر زبانی و یا چرب‌زبانی نیست و مهارتی فراتر از این موارد است. فن بیان در روابط شخصی و حرفه‌ای ما بسیار اهمیت دارد و ما برای موفقیت در یک سری از شغل‌ها نیاز داریم که صرفاً به یک استعداد ذاتی اکتفا نکرده و بر روی فن بیانمان کار کنیم.
