مدیریت لهجه در گویندگی

گرچه تفاوت در لهجه و لحن صحبت کردن می تواند زیبا و قابل احترام باشد، اما، برای افراد زیادی صحبت کردن بدون لهجه اهمیت زیادی دارد. ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که حین صحبت کردن در یک موقیعت اجتماعی، متوجه لهجه خود شده باشید. در این موقعیت ها،گاهی صحبت کردن بدون لهجه و ایجاد ارتباطی موثر با سایر افراد برای شما یک ایده آل است. دوره کنترل لهجه می تواند شما را به این ایده آل برساند.

انواع لهجه در ایران

به نظر شما در کشور ما چند نوع لهجه وجود دارد؟ یا به بیان دیگر هر یک از زبان هایی که در ایران وجود دارند چه تعداد لهجه مرتبط با آن ها شناخته شده است؟ در پاسخ به این سوالات باید بگوییم موضوع شناخت لهجه بسیار گسترده است و محققین ادبیات این مرز و بوم تحقیقات متعددی را در این مورد انجام داده اند. نتیجه تحقیقات هم شناسایی موارد مختلف و بسیار زیادی لهجه گوناگون است که در ادامه مطلب به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم:

• استرآبادی
• اورامی
• الموتی
• اصفهانی
• انارکی
• برتنگ
• بلوچی
• بیرجندی

موضوع شناسایی، کنترل و مدیریت لهجه مختص کشور ما نیست و مردم هر کشوری بنا به زبان هایی که دارند، با لهجه های گوناگونی هم مواجه هستند. در همه کشورهای دنیا برای صحبت کردن در محافل رسمی از تکنیک های مدیریت و کنترل لهجه استفاده می شود تا مفهوم مورد نظر سخنران به درستی و بدون حاشیه سازی منتقل گردد. اوه اوه عجب نکته ای بود!

آیا می‌توان لهجه را کنترل کرد یا از بین برد؟

بله!

هرکاری راهی دارد. مدیریت لهجه هم راه ها و روش‌ های خاص خودش را دارد.
با تمریناتی که در محصول مدیریت لهجه برایتان در نظر گرفته‌ ایم، با انجام تمرینات به راحتی می‌ توانید لهجه‌ تان را مدیریت کنید.
هرجا لازم بود از بین ببری و هرجا لازم نبود، با لهجه صحبت کنید. همه چیز دست خودتان است!

روش‌ های دیگری هم برای از بین بردن یا مدیریت لهجه وجود دارد.
یکی از راه های از بین بردن لهجه دیدن فیلم ها و گوش دادن به صحبت و سخنرانی افرادی است که بدون لهجه و استاندارد صحبت می کنند.
برای مثال یک شخصیت در یک فیلم، یا یک گوینده خبر یا یک معلم و استاد شما.

با دقت به نوع صحبت کردن آن ها گوش کنید و سپس سعی کنید حرف زدن آن ها را تقلید کنید.
مثلاً کلماتی را که بیان می کنند را عیناً بیان کنید و تکرار کنید مخصوصاً کلماتی که ادای آن ها با نوع بیان و گویش شما متفاوت است.
بنابراین چند فرد را که لهجه استاندارد دارند، در نظر بگیرید.
به عنوان مثال شخصی را می شناسم که همواره در اتومبیل خود رادیو را روشن می کرد
و کلماتی را که مجری بیان می کرد را همراه او با تلفظ شبیه او تکرار می کرد.

آیا تمرین و یادگیری کنترل لهجه ضرورت دارد؟

به عنوان یک واقعیت غیر قابل انکار، داشتن لهجه در موقعیت های اجتماعی مختلف می تواند موضوعی برای تمسخر افراد باشد. این موضوع، به ویژه در موقعیت هایی سخنرانی در محل کار یا دانشگاه می تواند اهمیت ویژه ای داشته باشد. به طور مثال، هنگام صحبت کردن با لهجه ترکی در چنین موقعیت هایی، ممکن است با بی توجهی افراد مواجه شوید و این موضوع باعث افزایش استرس سخنرانی شود . دوره کنترل لهجه می تواند در نوع بیان و گویش شما نقش مؤثری داشته باشد.

با توجه به نحوه سخنرانی و نوع ارائه شما، موضع ارتباط با مخاطبان و توجه آنها متفاوت خواهد بود. به طور مثال، فردی که یک سخنرانی 15 دقیقه را کلا با لهجه ارائه می کند، نسبت به فردی که این مدت سخنرانی را با لهجه فارسی (لهجه تهرانی) بیان می کند، شانس کمتری در متقاعدسازی مخاطبینش دارد. درواقع، نفر دوم توانسته است مدیریت لهجه و کنترل آن را به خوبی انجام دهد.

بهترین و اصولی ترین تکنیک های مدیریت لهجه در گویندگی

اگر تا اینجای مقاله با ما همراهی کرده باشید، متوجه شده اید که لهجه داشتن به هیچ عنوان یک نقص محسبو نمی شود بلکه برای داشتن برخی موقعیت های شغلی یا انجام برخی اموری مربوط به کسب و کار، بهتر است به زبان معیار سخن گفته و در واقع بدون لهجه صحبت کنیم؛ یکی از این موقعیت های شغلی، فعالیت در حوزه گویندگی است.

آگاه شدن از تفاوت‌های تلفظی لهجه‌ی خودمان با فارسی معیار

نخستین و اصلی ترین تکنیک، آگاهی از تفاوت‌های تلفظی لهجه‌ی خودمان بافارسی معیار است. یکی از بهترین کارها برای این شناخت، شنیدن سخنرانی‌ها، فیلم‌ها و یا صحبت افرادی‌ست که به فارسی معیار و بدون لهجه سخن می‌گویند. فیلم‌های ایرانی یا فیلم‌های خارجی دوبله شده، اخبار، استادان دانشگاه و دیگر سخنوران، مرجع خوبی برای این مورد هستند. در سال‌های اخیر و با حرفه‌ای‌تر شدن گویندگی کتاب صوتی و تولید پادکست در ایران، بسیاری از این فایل های صوتی می‌توانند نمونه‌‌های خوبی برای تمرین فارسی معیار باشند.