استفاده از ماسک صورت در مسافرت های هوایی
کووید 19 و انتقال آن
کووید 19 یک بیماری عفونی است که به دلیل وجود یک نوع ویروس کرونا به نام سندروم تنفسی حاد، کرونا ویروس دو (کووید 2 سارس)، منجر شده است. این بیماری نخستین بار در چین اواخر سال 2019 شناسایی شد و در تمام دنیا گسترش یافت که منجر به بیماری میلیون ها نفر و دشواری های اقتصادی شدید شد. قابل درک است که این موضوع باعث بی میلی به مشارکت در فعالیت هایی شده است که درگیری نزدیک با دیگر افراد را می طلبد.
راه انتقال کووید 19 شبیه آنفلونزا و دیگر ویروس های تنفسی است. این بیماری ممکن است مستقیما از طریق ارتباط با بخش های تنفسی بدن فرد بیمار یا اینکه به طور غیر مستقیم از طریق تماس با سطوح بسیار آلوده و سپس تماس با صورت منتشر شود. ویروس کرونا به طور معمول از طریق بینی و دهان وارد می شود و سپس در مسیر راه های گلو و بینی باقی می ماند. همچنین این ویروس می تواند از طریق غشای مخاطی اطراف چشم وارد شود.
اگر سیستم ایمنی بدن در مرحله اولیه با کووید 19 مقابله نکند، ویروس از قسمت نای به پایین حرکت می کند تا به شش ها حمله کند و باعث تورم شود. علایم این بیماری شامل تب، سرفه، خستگی شدید و مداوم، اشکال در نفس کشیدن، گرفتکی، حالت تهوع و استفراغ و احساس جدیدی نسبت به از دست دادن قدرت بویایی و چشایی می شود. در بسیاری از موارد یا افراد نشانه بیماری ندارند یا علایم خفیف دارند (کمتر از 50% جمعیت مبتلا)، اما در بقیه بیماری شدیدتر می شود که می تواند کشنده باشد.
با توجه به توضیحات فوق صنعت مسافربری هوایی و مسافران اقداماتی را می توانند انجام دهند که خطر ابتلا به این بیماری در طول سفرهای هوایی به طور چشمگیری کاهش یابد که این اقدامات شامل استفاده از ماسک صورت هم می شود.
ماسک های صورت: اقدام محافظتی ضروری در طول سفر
ماسک های صورت قسمتی اساسی از یک مجموعه اقدامات جامع برای کاهش انتقال کووید 19 از طریق سفرهای هوایی هستند. مسافران و خدمه فرودگاه و پرواز باید ملزم به پوشیدن ماسک های صورت در طول سفر های هوایی بشوند_ این زمان شامل مدتی می شود که در فرودگاه و ترمینال مسافران نیز هستند. (در هنگام سوار شدن به هواپیما، در طول پرواز، و در هنگام پیاده شدن از هواپیما).
از آنجایی که ماسک های متفاوت توانایی حفاظتی متفاوتی دارند و درک استفاده مناسب از آنها ممکن است متفاوت باشد، این موضوع اهمیت حیاتی دارد که الزامات پی در پی برای استفاده از ماسک مناسب اجرایی شود و به طور واضح برای همه در طول سفرهای هوایی مخابره شود.
نقش ماسک صورت برای جلوگیری از آلودگی به کووید 19 در طول سفرهای هوایی
در طول مسافرت های هوایی، مسافران و خدمه در یک فضای دارای تهویه مناسب اما در فاصله ای بسیار نزدیک به هم و برای مدتی از زمان هستند. آلودگی با کووید 19 می تواند از طریق خروج ذرات تنفسی آلوده به ویروس (ذرات بیشتر یا مساوی پنج میکرو متر و قطرات کمتر از 5 میکرون) منتقل شود که توسط افراد آلوده در هنگام سرفه کردن، عطسه زدن، صحبت کردن، و حتی در هنگام نفس کشیدن عادی می شود. هنگامی که قطرات بزرگ به سرعت به زمین پرتاب می شوند قطرات کوچک که سبکتر هستند می توانند در فضا معلق بمانند. ماسک های صورت به بسته شدن راه ذرات تنفسی کمک می کنند و افزایش حفاظت در محیط هواپیما را باعث می شوند.
اگر افراد دارای نشانه در حال سرفه کردن یا عطسه زدن باشند، دیگران مکررا سعی می کنند فاصله بگیرند تا ویروس به آنها منتقل نشود. همچنین افرادی که آلوده هستند و علایم بیماری ندارند و آنهایی که در روزهای اول بیماری هستند و هنوز دچار علایم نشده اند، هنوز می توانند ویروس را از طریق تنفس معمولی و صحبت کردن منتشر کنند و ممکن است از آلودگی خود آگاه نباشند و امکان سرایت به دیگران را دارند. تخمین زده می شود که افراد دارای پیش علامت یا بدون علامت، 50 درصد عامل انتقال کووید 19 جدید در جامعه باشند. این احتمال وجود دارد که افراد 2 یا سه روز قبل از بروز علایم ناقل باشند. ذرات هوای ناقل ویروس می توانند در هوا جمع شوند و برای چند ساعتی در شرایط تهویه نا مناسب زنده بمانند در این شرایط این ذرات ناقل بعد از اینکه شخص آلوده دیگر در آن محل حضور ندارد باقی می مانند. از آنجایی که بسیاری از ذرات آلوده بسیار کوچک هستند که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده باشند و افراد آلوده ممکن است علایم نداشته باشند، همیشه نمی توان گفت که چه کسی ویروس را با خود دارد تا بتوان آن شخص را قرنطینه کرد تا زمانی که آن فرد دیگر ناقل نباشد.
با وجود این، انتقال کووید 2 سارس و نتیجتا آلودگی کووید 19را می توان با اقدامات محافظتی مناسب که موجب کاهش انتشار ذرات آلوده به ویروس و جمع شدن آن ها در یک محیط می شود را کاهش داد. از این اقدامات اغلب با عنوان اقدامات بدون مداخله دارویی (ان پی آی) [1]یاد می شود چرا که در این اقدامات از هیچ دارویی استفاده نمی شود. اقدامات بدون مداخله دارویی شامل استفاده از ماسک صورت جهت کمک به بسته شدن راه انتقال ویروس به محیط، فاصله اجتماعی، ضدعفونی، شستن دست ها و تهویه جهت کاهش تجمع ذرات آلوده در مواجهه با یک فرد سالم می شود. اقدامات غیر دارویی زمانی که با هم استفاده شوند بهتر عمل می کنند، همان روش "لایه گذاری" که در آن همه فواید یکجا جمع شده، نقش حفاظتی بیشتری را برای محافظت در برابر آلودگی فراهم می کنند.
استفاده از ماسک صورت در طول پروسه سفر هوایی اهمیت حیاتی دارد که از زمان ورود به هواپیما برای پرواز تا لحظه خروج از آن در فرودگاه مقصد است زیرا که انتشار ذرات آلوده در محیط را کاهش می دهد. کاهش انتقال از منبع آلودگی یا "کنترل منبع” [2]یک لایه محافظتی مهم در مقابل کووید 19 در سفرهای هوایی را ایجاد می کند. مقدار بیشتر انتقال ویروس منجر به احتمال آلودگی بیشتر نهایتا بیماری شدیدتر می شود.
زمانی که استفاده از ماسک در کنار دیگر اقدامات در عملیات هوایی از جمله فیلتر تصفیه ذرات هوا با کارایی بالا (هپا فیلتر)[3]در هواپیما و ضد عفونی سطوح اجرا می شود، این لایه های اقدامات غیر دارویی محافظت بیشتری را در برابر ابتلا به کووید 19 ارایه می دهند.
فیلتر های هپا در سیستم تهویه مطبوع هواپیمای مسافری قابلیت فیلتر کردن 99.97 درصد ذرات معلق با قطر بیش از 0.3 میکرون را دارند.
[1] NPIs ( non- pharmaceutical interventions)
[2] Source control
[3] HEPA ( high efficiency particular air)
انواع پوشاننده های صورت
چندین نوع از پوشاننده های صورت وجود دارد که در دسترس عموم است. وظیفه آنها فیلتر کردن هوای دمیده شده به داخل و مسدود کردن خروج ذرات ناشی از بازدم است. برای فهمیدن شباهت ها و تفاوت های بین آن ها و استفاده معمول آنها، کارآمدی و نقش آن ها در کاهش انتقال کووید 19 باید بررسی شود.
ماسک های تنفسی و جراحی به طور عام در شرایط درمانی استفاده می شوند. یک نوع از ماسک های تنفسی ماسک ان 95 است که به گونه ای طراحی شده که قابلیت فیلتر کردن کوچکترین ذرات را دارد و می تواند تا حداقل 95 درصد مسدود کننده ذرات باشد. ماسک ان 95 طوری طراحی شده است که می تواند اطراف بینی و دهان را محکم بپوشاند. البته به علت قیمت بالای آن، ماسک ان 95 به تعداد محدودی استفاده می شود و اغلب شاغلان مراکز درمانی از آنها استفاده می کنند چون در جاهایی کار می کنند که این ذرات آلوده تجمع بیشتری دارند. همچنین این ماسک ها برای کاهش انتقال کووید 2 سارس (کووید 19) در محیط های اجتماعی ضروری نیستند.
برخلاف ماسک های تنفسی، دیگر ماسک های صورت (از نوع پارچه ای و یا از نوع یکبارمصرف جراحی) قابلیت پوشانندگی و محکم شدن زیادی ندارند و هدف اولیه آنها بیشتر مسدود کردن قطرات منتشر شده از فرد مصرف کننده به محیط می باشند. آنها همچنین ذرات بزرگتر را از تماس با بینی یا دهان فردی که ماسک را پوشیده دورنگه می دارند. استفاده از این مدل ماسک ها بسیار راحت تر از ماسک های تنفسی هست و ماسک های پارچه ای قابلیت شستشو و استفاده مجدد را دارند و با قیمت ارزانتر در دسترس عموم هستند. ماسک های جراحی همچنین برای استفاده در مراکز درمانی مورد احتیاج هستند بنابراین استفاده از ماسک های پارچه ای برای عموم توصیه می شود. زیرا در هر صورت عملکرد مسدود کنندگی این ماسک ها عامل موثر در جلوگیری از آلودگی است.
تحقیقات نشان داده اند که مواد مورد استفاده جهت تولید ماسک های پارچه ای عموما در هر خانه ای در دسترس است (این مواد شامل ابریشم، کتان، دستمال آشپزخانه و نخ می شود) که بین 58 تا 83 درصد در مسدود کردن ذرات معلق یک میکرونی و 49 تا 72 درصد در مسدود کردن ذرات 0.02 میکرونی موثر هستند.
تفاوت در میزان کارآمدی این مسدود شدن ها بستگی به چندین ویژگی متفاوت از ماسک ها دارد: نوع پارچه، کیپ بودن بافت، وجودلایه های فیلتر اضافی، تعداد لایه های پارچه و اندازه بودن از جمله این ویژگی ها هستند. محققان دریافته اند که الیاف نخی با تعداد نخ بیشتر مسدود کننده های موثرتری هستند همچنین ماسک هایی که لایه های بیشتری دارند وآنهایی که مواد فیلتر کننده دارند (مثل ماسک هایی که لایه اضافه پنبه بین شان دارند موثر ترند). شایان ذکر است دریچه های باز دم یا هوارسان ها اجازه می دهند که هوای فیلتر نشده که شامل قطرات تنفسی و ذرات می شود از ماسک کسی که ماسک را پوشیده خارج شود و ماسک های دارای این هوارسان ها نباید برای جلوگیری از انتشار کووید 2 سارس (کرونا ویروس) استفاده شوند. فاصله های خالی در اطراف بالا یا دور های ماسک از کار آمدی آن می کاهد و شواهد بدست آمده نشان می دهد که متناسب سازی اندازه ( کم کردن این فاصله های خالی) ممکن است توانایی فیلتر کردن این ماسک های پارچه ای را حتی بیشتر از ماسک های جراحی بهبود ببخشد.
با وجود انواع ماسک ها در بازار، همه ماسک های صورت عموما بعنوان راهکاری موثر جهت سلامت عمومی و کنترل انتقال آلودگی در تماس افراد با دیگران توصیه می شوند.
این مقاله برگرفته شده از مقالات علمی مدرسه سلامت عمومی دانشگاه هاروارد آمریکا است و مطالب آن حاصل تحقیقات علمی روز دنیا می باشد.
دلیل علمی برای استفاده از ماسک صورت
شواهد علمی نشان داده اند که اقدامات بدون مداخله دارویی (ان پی آی) مثل ماسک های صورت به طور موثری خطر انتقال بیماری های تنفسی را کاهش می دهند، آنها این کار را از طریق مسدود کردن ذراتی که حاوی ویروس یا باکتری هایی که در محیط تنفس شده اند و توسط افراد سالم در دوز آلوده کننده استنشاق شده اند را کاهش می دهند. اگرچه ماسک های صورت مسدود کننده های ناقصی برای قطرات کوچکتر از رنج فیلتر خود هستند، اما آن ها می توانند قطرات بزرگ تر را از ورود به محیط و تبخیر شدن به قطرات کوچکتر و متراکم تر آلوده که احتمال استنشاق شدن را دارد جلوگیری کنند. در شرایطی که واکسن و یا درمانی وجود ندارد، اقدامات غیر دارویی مانند ماسک های صورت بعنوان یکی از موارد بسیار کاربردی و موثر برای کنترل شیوع همگانی کرونا ویروس مطرح می شوند.
استفاده جهانی از ماسک صورت، رمز موفیت
یک تحقیق مدل سازی شده اخیر نشان داد که استفاده جهانی از ماسک های جراحی در شرایط پروازی و تهویه مطبوع هواپیما، می تواند خطر آلودگی از ذرات تنفسی را به کمتر از یک درصد کاهش دهد. تحقیقات مدل سازی شده نمی توانند شرایط زندگی واقعی را نشان دهند اما برای تخمین زدن مفید هستند. اگرچه موارد مشکوک بعنوان آلودگی در پرواز گزارش شده بودند اما دانشمندان متذکر شدند که مسافران ممکن است به این بیماری قبل و یا بعد از پرواز مبتلا شده باشند. محققانی که قبلا درصد خطر ابتلا به کووید 2 سارس را در سفرهای هوایی 3.69 درصد محاسبه کرده بودند بعد از اجرای اقدامات غیر دارویی سفر های هوایی، اذعان داشتند که این خطر می تواند با استفاده جهانی از ماسک به کمتر از یک درصد کاهش یابد.
مطالعات مدرسه سلامت عمومی دانشگاه هاروارد آمریکا به طور خاص بر روی کووید 2 سارس (کووید 19) تمرکز داشتند. شواهد علمی اخیر نشان داده اند که تاثیر ماسک های صورت در مهار آلودگی از ذرات بیماری زای تنفسی مشابه و روند رشد بیماری افراد مورد مطالعه که درگیر ویروس کووید 2 سارس (در شرایط مشابه) بوده اند بسیار خوب بوده است. با الگوهای مختلف در تحقیقات متعدد که آلودگی های تنفسی مختلفی را بررسی می کردند و جریان های انتقال مشابهی داشتند، نتیجه این تحقیقات بر این شد که ماسک های جراحی نقش حفاظتی برای کادر درمان در محیط های درمانی دارند و زمانی هم که توسط بیمارانی پوشیده می شوند که به طور محرز ترشحات و ذرات ناقل بیماری را دارند این گونه ماسک ها نقش "کنترل کننده منبع" را هم ایفا می کنند چرا که آنها ذرات آلوده منتشر شده را کاهش می دهند.
محققان بر این باورند که اجرای اقدام لایه ای غیر دارویی (ان دی آی) که شامل استفاده اجباری از ماسک بود، توانست به کاهش انتقال کووید 19 در چین کمک کند و موجب کاهش شمار افراد مبتلا بعد از اولین دوره شیوع بیماری شد.
مطالعات موردی که نشان دهنده تاثیر ماسک صورت در کاهش انتقال کووید 19 هستند هر روزه بیشتر می شوند. برای مثال در گزارشی تعریف شده که دو آرایشگر دارای علامت بیماری با کووید 19 مثبت، در ارتباط نزدیک با 139 مشتری بوده اند. این دو آرایشگر و مشتریان همگی ماسک صورت می زدند و هیچ مورد دارای علامت ثانویه ای از این شرایط بالقوه بیماری زا گزارش نشد. از 67 مشتری ای که بعدا تست کووید 19 دادند همه نتایج منفی بودند. گزارش دیگری توصیف می کند که یک بیمار دارای علامت و همسرش که پیش از او دارای علایم شده بود و هر دو جواب آزمایش کووید 19 مثبت داشتند در یک پرواز 15 ساعته بین المللی با 350 مسافر دیگر در یک هواپیما بوده اند. هر دو نفر آنها در این سفر ماسک پوشیده بودند و هیچ مسافر دیگری که بعدا آزمایش داده بود دارای جواب آزمایش مثبت نشد.
توصیه هایی برای استفاده صحیح از ماسک در طول سفر های هوایی
استفاده صحیح از ماسک باعث تاثیر بهتر آن می شود. زمانی که بینی یا دهان فردی که ماسک دارد کاملا پوشیده نشده باشد میزان محافظتی آن به میزان چشم گیری کاهش می یابد زیرا دیگر ماسک بعنوان مسدود کننده ذرات آلوده نمی تواند درست عمل کند. به همین دلایل نوع ماسک صورت و نحوه استفاده از آن در هنگام مسافرت های هوایی بسیار حیاتی است.
کلام آخر اینکه ماسک های صورت خط محافظتی مهمی را بر علیه شیوع کووید 2 سارس فراهم می کنند و آنها این مهم را از طریق کاهش انتشار بالقوه ذرات بازدم تنفسی آلوده بوجود می آورند. بنابراین برخلاف طراحی و مواد مختلف استفاده شده در ماسک ها، ماسک ها از هر نوع بدون دریچه هوایی یا هوارسان ها به جلوگیری از شیوع بیماری های تنفسی کمک می کنند و باید توسط همه مردم در مکانهای عمومی استفاده شوند تا بعنوان ساز و کاری جهت محافظت از سلامت مردم در دوران همه گیری جهانی کووید 19 باشند.
در مجموع این روش ها، اجرای اقدامات غیر دارویی (ان پی آی) در عملیات هوایی، مانند بالا بردن میزان تهویه و کاراتر کردن فیلتر هوا در محیط کابین هواپیما، و استفاده از روند لایه ای برای کنترل آلودگی ذرات آلوده تجمع یافته به طرز مهمی کمک کننده هستند و خطر آلودگی های احتمالی را بسیار زیاد کاهش می دهند. با برداشتن این قدم کوچک، ما می توانیم گام های بزرگی در مراقبت از خودمان و دیگران برداریم.
ستاد ملی کرونا و تصمیم برای کاهش خطر انتقال ویروس کرونا در پرواز
این روز ها اخبار ضد و نقیضی حاکی از تصمیم ستاد ملی کرونا مبنی بر لزوم استفاده حداکثر 60 درصدی از ظرفیت مسافربری هواپیماها به گوش می رسد. (13 مهر 99) ممکن است این تصمیم به شرکت های هواپیمایی دیکته شود. تصمیمی که هنوز هیچ یک از کشور های دنیا در مورد آن به نتیجه درست نرسیده اند. اما با توضیحاتی که در این مقاله دادم می توان مطمئن شد که پرواز با هواپیما در صورت رعایت پروتکل های بهداشتی کمترین ریسک و خطر ابتلا به کرونا را برای مسافران دارد.
