نوسازی یا بازسازی ساختمان (Renovation)، مفهومی دیرینه در کشورمان دارد. بررسی ها حاکی از آن هستند که از عصر ایران باستان، نوسازی و بازسازی خانه در ایران عملی بسیار مرسوم بوده است و سنت خانه تکانی که هرساله احیا می گردد نیز ریشه در آداب و رسوم آن زمان دارد. جدا از این مسئله، امروزه بازسازي ساختمان و یا نوسازی آن در سراسر دنیا عملی کاملا مرسوم شناخته می شود. در ایران نیز آپارتمان ها هرازگاهی آن حالت زیبا و جذاب اولیه خود را از دست داده و بسیار خسته کننده می شوند. در این موارد می بایست بازسازی آپارتمان و یا همان بازسازی منزل به صورتی حرفه ای صورت پذیرد.
به عنوان مثال در ایالات متحده که بسیاری از خانه ها چوبی و یا از جنس ترمووود هستند، هر ساله هزینه زیادی برای مقابله با خوردگی چوب ها توسط موریانه صرف می شود. تمام هزینه های از این قبیل، جزء هزینه بازسازي ساختمان محسوب می شوند.
با این تفاسیر در شرایط کنونی کشورمان با توجه به حجم عظیم ساخت و ساز صورت گرفته در دهه گذشته، نیاز به بازسازی ساختمان و یا بازسازی آپارتمان بسیار بیشتر از گذشته احساس می شود. ضمن این که در کشور در حال حاضر، ساختمان ها برای عمر مفید ۵۰ سال طراحی می گردند اما متاسفانه به علت ضعف در کیفیت اجرا، قبل از رسیدن به ۳۰ سالگی به بازسازی ساختمان نیاز پیدا می کنند. بنابراین بازسازی منزل در ایران از اهمیتی فوق العاده نسبت به سایر کشورها برخودار می باشد.
نکته مهم دیگر نیز بعد اقتصادی مسئله بازسازی منزل است. چرا که در واقع شما با یک حساب سرانگشتی درخواهید یافت که هزینه بازسازی ساختمان، تا حد قابل توجهی پایین تر از هزینه ساخت ساختمان جدید می باشد.
اگر خانه ای دچار ترک در دیوار کاغذ دیواری و آسیب گچ بری و … شده باشد ، ممکن است سعی کنید آن را بازسازی کنید، یا اینکه می توانید یک خانه کاملاً جدید بسازید. در هر صورت می توان گفت که همان خانه خود را بازسازی می کنید. برخی از ساختمانهای قدیمی از زمانهای دور تخریب شده اند که ما نمی دانیم آنها واقعاً شبیه چه چیزی بوده اند، برای کل شهرها و فرهنگ ها نیز همین حرف را می توان گفت. با این حال ، باستان شناسان سعی می کنند بازسازی کنند که چگونه آن شهرها و فرهنگ ها در زمان شکوفایی شان ظاهر داشته اند، زبان شناسان زبان های مرده را بازسازی می کنند. کارآگاهان برای کشف کردن اینکه چه کسی جرم را مرتکب شده است ، سعی در بازسازی جرائم دارند. اما بهتر است بدانید بازسازی مترادف کلمه مرمت است و معنی آن یعنی شخص یا گروهی بر روی یک بنا فعالیتی انجام دهند تا بتوانند عمر آن را افزایش دهند. برای جدا کردن مفهوم مرمت از کلمه بازسازی باید به این نکته اشاره کرد که بازسازی غالبا برای بناها به کار می‌رود. در صورتی که مرمت معنای عام داشته و برای اکثر آثار از آن استفاده میشود.
بازسازی چیست؟
بازسازی به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که به صورت کلی یا جزئی تغییراتی را در ظاهر بنا ایجاد شود، و اکثرا به دلیل فرسودگی و یا تغییر آن به شکل مدرن و امروزی صورت می گیرد. همانطور که میدانید عمر مفید ساختمان ها مشخص است برای مثال عمر یک خانه ویلایی ۲٠ سال است ، پس از گذشت عمر مفید ساختمان ، خانه به شدت نسبت به عوامل طبیعی مانند: سیل یا زلزله آسیب پذیرتر از یک ساختمان تازه ساخت است. برای مثال گاهی پس از یک حادثه طبیعی مانند زمین لرزه و یا سیل، بناها احتیاج به بازسازی و برگشتن به حالت اولیه دارند یا بعضی اوقات احتیاج به نوسازی بنا برای مستحکم سازی ساختمان و ایجاد دوام بالاتر وجود دارد. بازسازی ساختمان معمولا به تغییرات کلی ساختار و تعمیرات می پردازد. بعضی از اقدامات رایج در پروژه های بازسازی عبارتند از:
نوسازی چیست؟
نوسازی ساختمان زمانی اتفاق می افتد که شما ساختار کلی خانه تان را دوست دارید اما احساس می کنید که باید آن را کمی مدرن و به عبارتی نو کنید. برای مثال سقفی جدید برای آن بزنید و یا دوشی جدید در حمام نصب کنید. در این فرایند، ساختار و قالب کلی ساختمان شما هیچ تغییری نخواهد کرد. در واقع معنی نوسازی ساختمان این است که شما همان چیزی که در حال حاضر وجود دارد را تغییر می دهید و یا به آن عناصری جدید اضافه می کنید. نوسازی ساختمان معمولا به تغییر بخش های داخلی می پردازد. بعضی از اقدامات رایج در پروژه های نوسازی عبارتند از:
تفاوت بازسازی و نوسازی ساختمان چیست؟ افراد معمولا پس از گذشت بیش از ۱٠ تا ۱۵ سال از عمر خانه و فرسوده شدن بنا احتیاج به بازسازی خانه پیدا می نمایند. زیرا طبیعتا پس از گذشتن این تعداد سال از عمر بنا، مواردی مانند کاشی ها، دیوارها، درها و … نیز احتیاج به تعمیر و مرمت پیدا می نمایند. بازسازی همچنین می تواند برای ساختمان هایی که در مقابل زلزله و سایر حوادث طبیعی آسیب پذیر شده اند، انجام شود. همچنین در بعضی موارد که ساختمان جزئی از هویت فرهنگی شهر است، برای مثال ساختمان های بافت تاریخی شهر، در صورت تخریب و فرسایش نما، امکان تغییر و تعویض آن وجود ندارد، زیرا در این صورت به چهره بافت تاریخی لطمه وارد می شود. در اینگونه موارد، با استفاده از یاری متخصصین مرمت، نمای ساختمان بازسازی شده، با مواد مشابه تعمیر شده و به شکل اولیه اش برمی شود. در مقابل نوسازی ساختمان زمانی انجام می شود که ساختار بنا بدون مشکل است و احتیاج به تعمیراتی ندارد، اما اهالی خانه به دلایلی تمایل به نوسازی داخل آن دارند. برای مثال ممکن است پس از گذشت چندسال کفپوش خانه از سنگ تبدیل به پارکت شود تا در عین تنوع، زیبایی و گرمای بیشتری در خانه ایجاد کند. در نظر داشته باشید که نوسازی داخلی ساختمان با طراحی داخلی و تغییر دکوراسیون متفاوت است. سطح اقدامات صورت گرفته در نوسازی بسیار عمیق تر از تغییر دکوراسیون است. برای مثال برای تغییر دکوراسیون خانه، می توان به تغییر چیدمان وسایل و مبلمان و یا تعویض روکش جایگاه ها بسنده کرد، در صورتی که در نوسازی اقداماتی مانند ایجاد گچبری جدید و نصب چراغ های جدید در گچبری ها انجام می شود. همچنین در صورتی که تاکیدی روی نگه داشتن خانه دقیقا به همان شکلی که از ابتدا بوده و یا به عبارتی بازسازی وجود نداشته باشد، ممکن است اهالی پس از چند سال تصمیم به نوسازی نمای ساختمان و تغییر کامل آن بگیرند. در بعضی از موارد نیز پروژه های بازسازی و نوسازی خانه به موازات هم و برای تکمیل یکدیگر صورت می گیرند. برای مثال ممکن است شما تمایل داشته باشید حمام خود را بازسازی کنید و تنها با کمی تعمیرات، آن را به شکل اصلی اش نگه دارید اما با اضافه کردن یک وان جدید؛ کمی هم آن را نو و به روز و اصطلاحا نوسازی کنید. در ضمن خوب است بدانید که در هیچ کدام از پروژه های بازسازی و نوسازی، کاربری فضاهای خانه شما تغییر نمی کند.
روش‌های بازسازی ساختمان
مراحل مهم در بازسازی ساختمان
۱- مشاوره با شرکت های متخصص و فعال در زمینه بازسازی ساختمان: برای اینکه بدانید برای بازسازی چه مقدار هزینه باید بپردازید و از چه راهکارهایی استفاده کنید ملزم به مشاوره با شرکت های فعال در این زمینه هستید. مشورت با مشاورین نوسازی ساختمان از این رو حائز اهمیت است که گاهی یک ساختمان ممکن است بسیار فرسوده بوده و اسکلت آن دچار آسیب شده باشد، از این رو بازسازی بدون مشورت خطرات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت.
۲- تخریب ساختمان با کمک تیم مهندسی: تخریب ساختمان باید با رعایت اصول ایمنی و با دقت لازم صورت گیرد زیرا در غیر این صورت آسیب های جدی هم از نظر مالی و هم از نظر جانی ایجاد خواهد شد. تخریب یا به صورت کلی و یا جزئی صورت می گیرد. برای مثال ممکن است صاحب خانه بخواهد تنها بخشی از ساختمان مانند اتاق نشیمن را نوزسازی کند و یا تغییری اساسی در ظاهر کلی بنا به وجود آورد. عملیات تخریب باید کاملاً حساب شده و اصولی انجام شود تا بروز حوادث ساختمانی به حداقل برسد.
۳- شروع ساخت با توجه به نیاز: هم اکنون زمان ساخت بنای تخریب شده است. شرکت ساختمانی که به منظور بازسازی با آن مشورت نمودید با رعایت استانداردهای لازم طرح های باز سازی را اعمال خواهد کرد. آنچه که در این مرحله باید بدان توجه گردد، در نظر گرفتن نیازهای مشتری است. در واقع مشتری باید نقاط ضعف ساختمان را عنوان کند تا مهندسین بازسازی با توجه به آن اقدام به تعمیرات و نوسازی نمایند. اصولاً در امر نوسازی ساختمان در صورت نیاز به دیوارکشی از دیوارهای پیش ساخته استفاده می شود زیرا استفاده از سایر مصالح و ساخت یک دیوار هزینه بالایی در بر خواهد داشت. در واقع باز سازی به منظور کاهش هزینه های ساخت صورت می گیرد، به همین دلیل راهکارهایی کم هزینه مورد استقبال واقع می شوند. دیوارهای پیش ساخته که امروزه توسط کارخانه های مختلف ساخته می شوند نوعی عایق صوتی، حرارتی و رطوبتی محسوب می شوند و از هر نظر می توان از آنها مطمئن بود.
۴- نازک کاری و زیباسازی ساختمان: در این مرحله اگر نیاز به گچ کاری است باید این کار انجام شود. برای گچ کاری و سفیدکاری گچ مرغوب مورد استفاده قرار میگیرد تا با گذشت زمان کیفیت آن کاهش پیدا نکند. اغلب در نوسازی منازل سقف کاذب کناف اجرا می شود. این نوع سقف با پوشش های دکوراتیو جلوه بسیار زیبایی به فضای خانه می بخشد. نورپردازی نیز از دیگر اموری است که در مرحله نازک کاری ساختمان اجرا می شود. این کار تاثیر بسزایی در نمای داخلی خانه از نظر بصری می گذارد زیرا دکوراسیون داخلی را زیباتر از آنچه که هست نشان می دهد. در حال حاضر استفاده از لامپ های هالوژن و لامپ های رنگی در نورپردازی رایج شده و به علت مصرف پایین برق همواره پر طرفدار هستند. سیم کشی برای اجرای نورپردازی باید با دقت صورت گیرد تا مشکلی در اتصالات آن پیش نیاید. مرحله بعدی انتخاب کفپوش و دیوارپوش مناسب است. در حال حاضر متریال های مختلفی برای پوشش کف و دیوارهای ساختمان توسط شرکت های معتبر تولید می شوند و می توان با توجه به سلیقه، طرح مورد نظر را انتخاب نمود. رایج ترین کفپوش برای خانه کفپوش لمینت و پرکاربردترین دیوارپوش رنگ و کاغذ دیواری می باشد. مرحله آخر نازک کاری چیدمان منزل است. انتخاب وسایل و چیدمان آنها نقش بسیار مهمی در جلوه دکوراسیون داخلی ایفا می کند. هر چه قدر هزینه بالایی صرف نوسازی کرده باشید زمانی تاثیر آن پدیدار می شود که از المان های مناسب در چیدمان استفاده کنید. بررسی طرح های مختلف دکوراسیون داخلی به شما کمک می کنند راحت تر نسبت به چیدمان و اجرای طرح ایده آل خود اقدام نمایید. باز سازی منزل و نوسازی و اجرای یک دکوراسیون مورد پسند، محیطی دوست داشتنی و متفاوت با کمترین هزینه برای شما به ارمغان می آورد و حسی از رضایت را در شما ایجاد می کند. نوسازی را به طراحان و معماران حرفه ای بسپارید و با خیالی آسوده منتظر خلق فضایی متفاوت بمانید.
مراحلی دیگر در بازسازی ساختمان
* بازسازی اتاق خواب: در جهت بازسازی اتاق خواب توجه به سلیقه شخصی فرد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از جمله راهکارهایی که می توانید در انجام این کار مورد استفاده قرار دهید، رنگ آمیزی دیوارها، تعویض کفپوش، ساخت کمد دیواری و غیره می باشد. برای مثال یکی از المان های اساسی در هر اتاق خواب کمد دیواری می باشد. از این رو ساخت آن می تواند از نکات مهم در بازسازی اتاق خواب باشد. در صورتی که در اتاق خواب کمد دیواری وجود دارد، می توانید با تعویض درب آن نمایی زیبا به اتاق خواب ببخشید. تصمیم گیری در مورد استفاده یا عدم استفاده از کاغذ دیواری از نکاتی است که می توانید در این جهت مورد توجه قرار دهید.
بازسازی چیست؟
بازسازی به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که به صورت کلی یا جزئی تغییراتی را در ظاهر بنا ایجاد شود، و اکثرا به دلیل فرسودگی و یا تغییر آن به شکل مدرن و امروزی صورت می گیرد. همانطور که میدانید عمر مفید ساختمان ها مشخص است برای مثال عمر یک خانه ویلایی ۲٠ سال است ، پس از گذشت عمر مفید ساختمان ، خانه به شدت نسبت به عوامل طبیعی مانند: سیل یا زلزله آسیب پذیرتر از یک ساختمان تازه ساخت است. برای مثال گاهی پس از یک حادثه طبیعی مانند زمین لرزه و یا سیل، بناها احتیاج به بازسازی و برگشتن به حالت اولیه دارند یا بعضی اوقات احتیاج به نوسازی بنا برای مستحکم سازی ساختمان و ایجاد دوام بالاتر وجود دارد. بازسازی ساختمان معمولا به تغییرات کلی ساختار و تعمیرات می پردازد.
مزایای بازسازی ساختمان
الف: بازسازی ساختمان میتواند به آسایش و راحتی ساکنین کمک کند، این هدف وقتی تحقق پیدا میکند که وضعیت ظاهری و داخلی و کلا دکوراسیون ساختمان بروزرسانی و بهبود پیدا کند.
۱- آشپزخانه های قدیمی و فرسوده می تواند به کمک بازسازی به آشپزخانه ای مدرن و جدید ارتقا پیدا کند و حس و حال کدبانوی خانه را عوض کند. تغییر رنگ کابینت ها بخشی از تغییرات داخلی آشپزخانه است.
۲- سیستم های فرسوده و پرمصرف ( سرمایشی و گرمایشی ) میتواند با تجهیزات کاملا بروز و مدرن تعویض شود که صرفه جویی اقتصادی را به همراه دارد.
۳- مجهز کردن حمام های قدیمی به تجهیزات مدرن مثل سونا و جکوزی که رفاه کلی خانواده را به همراه دارد.
۴- تغییر درب های قدیمی با درب های اتوماتیک (درب پارکینگ ها) که در هوای سرد یا گرم نیازی نیست از خودرو برای بستن درب خارج شوید.
۵- هوشمند سازی سیستم های روشنایی در نوسازی ساختمان میتواند مصرف انرژی را کاهش دهد و …
ب: بازسازی ساختمان می تواند فضاهای جدید و دلخواه را ایجاد کند:
۱- یکی از اتاق های دلگیر ساختمان میتواند با حذف شدن و اضافه شدن به بالکن فضای دلنشینی ایجاد کند.
۲- سرویس های بهداشتی یا حمام می تواند کوچک یا بزرگ یا از هم جدا شود.
۳- تغییر مرزبندی فضاهای موجود ( آشپزخانه؛ اتاق ها و …) میتوانید بر اساس نیاز فضاها را کوچک یا بزرگ کنید.
۴- طراحی فضایی جدید در بخشی از ساختمان، به عنوان مثال ایجاد یک کتابخانه در گوشه ای از پارکینگ.
قوانین بازسازی
قوانین بازسازی ملک یک سری اصول و قواعد دارد که مالک باید آنها را مراعات کند. برای تخریب و نوسازی ملک ابتدا باید با یک مهندس ناظر مشورت شود و پس از آن اقدام به اخذ پروانه کرد. در انتهای پروانه نیز نیاز به امضای مهندس ناظر میباشد. قبل از سال ۱۳۶۰ روال قانونی این بود که میبایست پروانه تخریب اخذ میشود و سپس اقدام به تخریب بنا کرد. در مراحل بعدی مالک می بایست نسبت به دریافت پروانه بازسازی اقداماتی صورت می داد. با طی شدن این مراحل مالک ساختمان می توانست برای بازسازی ساختمان اقدام کند. اما از سال ۱۳۶۰ به بعد، قانون عوض شد و پروانه ساخت و بازسازی همزمان با هم به‌صورت الکترونیکی صادر میشوند. ما در این مقاله به شما کمک میکنیم تا با قوانین بازسازی ملک آشنا شده و همچنین بدانید اینکار چگونه انجام میگیرد و چگونه می توان مجوز بازسازی ساختمان را دریافت کرد.
مدارک مورد نیاز برای دریافت پروانه بازسازی ساختمان
برای کدام تعمیرات مربوط به بازسازی باید مجوز دریافت کرد؟
تعمیراتی که باعث جا به جا شدن راهپله، حذف شدن جداکننده‌های داخلی که نقش باربر را دارند و نبود آنها باعث ریزش ساختمان خواهد شد، احداث یا جا به جایی دیوارهایی که باعث حذف پارکینگ شوند همچنین در صورتی که جا به جایی بخش‌هایی از ساختمان باعث به هم خوردن ضوابط شهری شود ممنوع بوده و نیازمند اخذ مجوز از شهرداری است. در هنگام بررسی قوانین بازسازی ساختمان به این موارد توجه کافی داشته باشید. طبق قوانین شهرداری «در صورت آغاز تعمیرات بدون اخذ مجوز از شهرداری منطقه و متعاقب آن غیرقانونی شناخته شدن آن از سوی مسئولان، مورد تعمیری، مشمول بررسی به‌صورت تخلف خواهد شد که این امر امکان از دست رفتن حقوق مکتسبه مالک را به دنبال خواهد داشت».
برای کدام تعمیرات مربوط به بازسازی نیاز به دریافت مجوز نیست؟ بر طبق قوانین بازسازی ملک با توجه به بخشنامه شماره ۸۱۱٫۱۱۰۴۸٫۴۰۶۸۳ مورخ ۸/۸/۱۳۷۰، حوزه معاونت شهرسازی و معماری، «مواردی چون، مرمت بام از قبیل ،تعویض قیرگونی و آسفالت، نصب موزاییک، تعویض و مرمت شیروانی ، تعمیر و تعویض کف‌سازی زیرزمین و طبقات، سفیدکاری، نقاشی و نصب کاشی، نماسازی ساختمان، دیوارها و حیاط، محوطه‌سازی منازل و مجتمع‌های مسکونی اعم از احداث حوض یا استخر، کف‌سازی و باغچه‌بندی (مشروط به عدم حذف پارکینگ)، نصب و تعمیر یا تعویض سرویس‌های بهداشتی و رفع نواقص بهداشتی ساختمان (مشروط به عدم‌تغییر نظام فنی، معماری و کاربری ساختمان)، تعویض درب یا پنجره (مشروط به عدم‌تغییر در نظام فنی و معماری و کاربری ساختمان)، لوله‌کشی آب، فاضلاب، گاز و نصب شوفاژ (مشروط به اینکه محل موتورخانه نیاز به احداث ساختمان جدیدی نداشته باشد) و حفر چاه فاضلاب و تخلیه آن، نیاز به مراجعه و کسب مجوز بازسازی ملک از شهرداری نداشته و مالکان می‌توانند نسبت به مورد فوق اقدام کنند».
این مورد بسیار مهم است که قبل از شروع بازسازی هزینه ها را پیش‌بینی کنید. با توجه به افزایش زیاد و روزانه قیمتهای مصالح و دستمزدها، ما به شما پیشنهاد میکنیم اگر بازسازی شما مربوط به پایداری ساختمان و یا بخش تاسیسات نیست به نوسازی اکتفا کنید.
