خرمالو به عنوان یک میوه گرمسیری آسیایی نه تنها طعم خوبی دارد، بلکه دارای فواید زیادی برای سلامتی است، خرمالو پر از فیبر و آنتی اکسیدان است. این ویژگیها میتواند به مدیریت چاقی، کلسترول، سلامت روده و قند خون کمک کند. اما مصرف این میوه میتواند معایبی نیز به همراه داشته باشد که در این مطلب بیشتر به بررسی خواص خرمالو و مضرات خرمالو خواهیم پرداخت.
میوه خرمالو بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی ضروری را همراه با مواد مغذی گیاهی مورد نیاز بدن تأمین میکند. این میوه همچنین حاوی دو نوع فیبر محلول و نامحلول است. وجود مقدار کافی آنتی اکسیدان و عناصر گیاهی مفید در این میوه بدن را در برابر استرس اکسیداتیو، رادیکالهای آزاد و التهاب محافظت میکند. محافظت در برابر این سه عامل میتواند خطر ابتلا به بیماریهای مزمن در انسان را کاهش دهد. برای آشنایی بیشتر با ضرر و خواص خرمالو، در ادامه فواید و معایب احتمالی آن را مورد بررسی قرار میدهیم.
خواص و مضرات خرمالو
خرمالو منبع عالی فیبر، ویتامین A و C، ویتامین B6، پتاسیم و مواد معدنی نظیر منگنز است. خرمالو فاقد چربی بوده و منبع خوبی از کربوهیدراتهای سالم و قند طبیعی است. در این مقاله قصد داریم به ترتیب خواص و مضرات خرمالو، این میوه خوشرنگ و خوشطعم را معرفی کنیم.
فواید خرمالو و خواص خرمالو
خواص خرمالو
درختان خرمالو که اصالتا از کشور چین هستند، هزاران سال است که به دلیل میوههای خوشمزه و چوبهای زیبا، پرورش داده میشوند. در ادامه به بررسی فواید این میوه شگفت انگیز میپردازیم.
سرشار از مواد مغذی
هرچند خرمالوها اندازه کوچکی دارند، اما مقدار قابل توجهی مواد مغذی در آنها یافت میشود. مصرف ۱۶۸ گرم خرمالو میتواند درصدی از نیاز روزانه به برخی ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را تامین کند:
کالری: ۱۱۸
کربوهیدرات: ۱ گرم
فیبر: ۶ گرم
ویتامین آ: ۵۵%
ویتامین ث: ۲۲%
ویتامین ای: ۶%
ویتامین کا: ۵%
ویتامین ب۶: ۸%
پتاسیم: ۸%
مس: ۹%
منگنز: ۳۰%
خرمالو همچنین منبع خوبی از تیامین (B1)، ریبوفلاوین (B2)، فولات، منیزیم و فسفر است.
منبع عالی آنتی اکسیدان
خرمالو حاوی ترکیبات گیاهی مفیدی است که دارای کیفیت آنتی اکسیدانی هستند. آنتی اکسیدانها با خنثی سازی استرس اکسیداتیو (فرایندی که توسط مولکولهای ناپایداری به نام رادیکالهای آزاد ایجاد میشود)، از آسیب به سلولها جلوگیری کرده یا آن را کند میکنند. استرس اکسیداتیو با برخی بیماریهای مزمن، از جمله بیماریهای قلبی، دیابت، سرطان و بیماریهای عصبی مانند آلزایمر در ارتباط است. خوشبختانه، مصرف غذاهای غنی از آنتی اکسیدان مانند خرمالو میتواند به مبارزه با استرس اکسیداتیو کمک کند و میتواند خطر ابتلا به برخی بیماریهای مزمن را کاهش دهد. رژیمهای غذایی حاوی فلاونوئیدها، که آنتی اکسیدانهای قدرتمندی هستند و در پوست و گوشت خرمالو با غلظت زیاد یافت میشوند، با کاهش میزان بیماریهای قلبی، زوال عقل ناشی از افزایش سن و سرطان ریه ارتباط دارند.
تقویت سلامت قلب
بیماریهای قلبی دلیل اصلی مرگ در سراسر جهان است و بر زندگی میلیونها انسان تأثیر منفی میگذارد. خوشبختانه با کاهش عوامل خطر زایی مانند رژیم غذایی نادرست میتوان از بسیاری از بیماریهای قلبی پیشگیری کرد. ترکیب قدرتمند مواد مغذی موجود در خرمالو آن را به گزینهای عالی برای تقویت سلامت قلب تبدیل میکند. خرمالو حاوی آنتی اکسیدانهای فلاونوئیدی از جمله کوئرستین و کامفرول است. در چندین مطالعه مصرف رژیم غذایی حاوی فلاونوئیدها با کاهش خطر بیماریهای قلبی مرتبط بوده است. رژیمهای غذایی حاوی غذاهای غنی از فلاونوئید میتوانند با کاهش فشار خون، کاهش کلسترول بد و کاهش التهاب، از سلامت قلب حمایت کنند.
مصرف خرمالو برای قلب
کمک به کاهش التهابات
بیماریهایی مانند بیماریهای قلبی، آرتروز، دیابت، سرطان و چاقی همه با التهاب مزمن در ارتباط هستند. خوشبختانه، انتخاب مواد غذایی سرشار از ترکیبات ضد التهابی میتواند به کاهش التهاب و کاهش خطر بیماری کمک کند. خرمالو منبع بسیار خوبی از آنتی اکسیدان قوی ویتامین C است. در واقع، یک خرمالو حاوی 20٪ از مقدار توصیه شده روزانه از این ویتامین است. ویتامین C به محافظت از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک کرده و با التهاب در بدن مقابله میکند. ویتامین C با اهدای الکترون به این مولکولهای ناپایدار، آسیب رادیکالهای آزاد را کاهش میدهد، بنابراین اثر آنها را خنثی کرده و از آسیب بیشتر آنها جلوگیری میکند. پروتئین واکنشی C و اینترلوکین 6 موادی هستند که در واکنش به التهاب، توسط بدن تولید میشوند.
مملو از فیبر
داشتن کلسترول بیش از حد، به ویژه کلسترول بد، میتواند خطر بیماری قلبی، سکته و حمله قلبی را افزایش دهد. غذاهای سرشار از فیبر محلول، مانند میوهها و سبزیجات، با کمک به بدن در دفع مقادیر اضافی کلسترول، میتوانند به کاهش سطح کلسترول بالا کمک کنند. خرمالو میوهای با فیبر بالا است که ثابت شده سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش میدهد. فیبر برای حرکات منظم روده نیز مهم است و میتواند به کاهش سطح قند خون بالا کمک کند. غذاهای غنی از فیبر محلول مانند خرمالو هضم کربوهیدرات و جذب قند را کُند میکنند، که در جلوگیری از افزایش قند خون موثر هستند. به علاوه، فیبر به افزایش باکتریهای خوب روده کمک میکند، که میتواند بر سلامت دستگاه گوارش و سلامت شما تأثیر مثبت بگذارد.
خواص خرمالو بر سلامت پوست و مو
یکی از جالبترین نتایج مصرف میوه و سبزیجات پرفیبر همانند خرمالو، بهبود سلامت پوست و مو میباشد. مصرف خرمالو موجب میشود سموم و مواد سمی بدن نظیر اوره، نمک، آمونیاک، کراتین و امثال آن بهسادگی دفع شوند. در واقع، عدم دفع صحیح این سموم را میتوان علت اصلی چین وچروکهای صورت و ریزش مو دانست.
بد نیست بدانید خاصیت خرمالو برای کوچکتر کردن و کاهش منافذ باز پوست صورت، یکی دیگر از علل محبوبیت این میوه خوشمزه و پرفایده است. خرمالوی رسیده را مانند یک اسکراب خانگی به همراه شکر بر روی صورتتان ماساژ دهید تا پوست را در زمانی کوتاه لایهبرداری کنید. همچنین میتوانید ماسکی از خرمالو بههمراه روغن بادام شیرین تهیه کنید تا پوستی نرم و شفاف به خود هدیه دهید.
بهبود سلامت چشم
خرمالو مقدار زیادی ویتامین A و آنتی اکسیدانهای مهم برای سلامت چشم فراهم میکند. در حقیقت، یک خرمالو 55٪ از مقدار توصیه شده ویتامین A را تأمین میکند. ویتامین A از عملکرد غشای ملتحمه و قرنیه پشتیبانی میکند. علاوه بر این، این ویتامین یک جز اساسی رودوپسین است که یک پروتئین ضروری برای بینایی طبیعی محسوب میشود. خرمالو همچنین حاوی لوتئین و زیگزانتین است که آنتی اکسیدانهای کاروتنوئید هستند و باعث تقویت بینایی میشوند.
تاثیر مثبت بر عملکرد مغز
طی تحقیقی مشخص شد که عصاره برگ خرمالو باعث بهبود عملکرد شناختی در موشهای صحرایی مبتلا به بیماری آلزایمر میشود. احتمالا فلاونوئیدها و تری ترپنوئیدهای موجود در این میوه چنین اثری را دارا هستند، زیرا میتوانند آنتی اکسیدانهای اصلی را در سلولهای مغزی افزایش دهند. مطالعه دیگر بر اثر محافظتی عصاره برگ خرمالو بر آسیب و مرگ سلولهای مغزی ناشی از رادیکالهای آزاد تاکید دارد. این میوه میتواند میزان آنتی اکسیدانهای داخل سلول، از جمله گلوتاتیون و کاتالاز را تقویت میکند. به علاوه، عصاره خرمالو به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب عصبی که در ابتلا به آلزایمر بسیار موثر است، کمک میکند.
خواص خرمالو برای افراد دارای دیابت
کمک به کاهش وزن
میوه خرمالو برای افرادی که به دنبال کاهش وزن یا حفظ وزن مناسب هستند، یک افزودنی عالی به رژیم غذایی است. خرمالو با داشتن کالری کم، فیبر زیاد و محتوای بالای آب، بهترین میوه برای کاهش وزن است. خرمالو سرشار از فیبر است و خوردن مواد غذایی سرشار از فیبر، در حالی که سعی در کاهش وزن دارید، شما را برای مدت بیشتری سیر نگه میدارد.
جلوگیری از پیری زودرس
رادیکالهای آزاد و استرس اکسیداتیو مسئول سرطان و حتی مسئول پیری زودرس هستند. رادیکالهای آزاد میتوانند به سلول سالم پوست آسیب برسانند، بنابراین روند پیری را تحریک میکنند. آنتی اکسیدان و عناصر غذایی گیاهی موجود در خرمالو با محافظت از پوست در برابر آسیب رادیکالهای آزاد، پیر شدن را معکوس میکنند. آنتوسیانین (بزرگترین گروه رنگدانههای محلول در آب) موجود در خرمالو از کراتینوسیتها (یک سلول اپیدرمی که کراتین تولید میکند) در برابر رادیکالهای آزاد ناشی از اشعه ماورا UV بنفش و آسیب اکسیداتیو محافظت میکند. از دیگر مزایای خرمالو برای پوست میتوان به این موارد اشاره کرد:
• ایجاد کلاژن، خنثی کردن و از بین بردن اکسیدانها پس از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش
• محافظت از کراتینوسیتهای پوست در برابر آسیبUV ، بازسازی سلولهای سالم پوست
یک میوه کامل 55٪ ویتامین A مورد نیاز را تأمین میکند که در تولید سلولهای پوستی سالم موثر است.
مضرات خرمالو
در ادامه مقاله بررسی خواص و فواید خرمالو، به مضرات این میوه خواهیم پرداخت. خرمالو میتواند در برخی واکنشهای آلرژیک ایجاد کند. به طور کلی، بهتر است هنگام خوردن خرمالو، به مواردی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم توجه داشته باشید تا از ایجاد آسیب به سلامتیتان جلوگیری شود.
هنگام گرسنگی خرمالو نخورید
خرمالو حاوی تانن و پکتین است. وقتی خرمالو را با معده خالی میخورید، این دو ماده تحت تأثیر اسید معده قرار گرفته و باعث ایجاد سنگ در معده میشوند. اگر این سنگها به طور طبیعی دفع نشوند، دستگاه گوارش را مسدود میکنند و باعث درد بالای شکم، استفراغ و استفراغ خونی میشوند. تنها راه برای برداشتن سنگ معده انجام عمل جراحی است. پس، اگر نمیخواهید به معده خود آسیب بزنید، بهتر است خرمالو را با معده خالی نخورید.
پوست خرمالو را نخورید
بیشتر تانن موجود در خرمالو در پوست آن متمرکز است و خوردن پوست کامل خرمالو به معده آسیب میرساند.
مبتلایان به دیابت یا سوء هاضمه خرمالو نخورند
خرمالو حاوی ۱۰% درصد کربوهیدرات است، علاوه بر این، بیشتر این کربوهیدراتها دی ساکاریدها و مونوساکاریدهای ساده هستند، بنابراین پس از خوردن غذا، به راحتی جذب شده و باعث بالا رفتن قند خون میشوند. برای افراد دیابتی، به ویژه کسانی که کنترل قند خون ضعیفی دارند، میتواند بسیار مضر باشد. علاوه بر این، افراد مبتلا به اسهال، ضعف بدن، زنان پس از زایمان و اشخاصی که دچار سرماخوردگی شدهاند، نباید خرمالو بخورند. افراد با عملکرد ضعیف معده، ورم معده مزمن، سوءهاضمه و دارای بای پس معده نیز مجاز به مصرف این میوه نیستند.
راهکارهایی برای افزودن خرمالو به رژیم غذایی
برای تغییر عادات غذایی به برنامه غذایی سالم، اولین قدم انتخاب مواد مغذی اما ساده و در دسترس است تا بهانهای برای تهیه و طبخ آنها نداشته باشیم.
با شروع فصل پاییز، میوه خرمالو بهوفور و با قیمتی نه چندان بالا در دسترس همه مردم قرار میگیرد. به همین دلیل گنجاندن خرمالو و استفاده از فواید خرمالو، بسیار آسان خواهد بود. در ادامه این مطلب، با چند روش ساده برای مصرف خرمالو در وعدههای غذایی روزانه آشنا میشویم.
خرمالوی برشدادهشده را در سالاد بریزید تا پیشغذایی خوشطعم داشته باشید.
روی ماست یا بلغور جو دوسر خود را با خرمالوی تازه یا پختهشده بپوشانید تا طعمی بینظیر را تجربه کنید.
برای تهیه یک دسر خوشمزه و سالم، خرمالو را در فر بگذارید یا در ماهیتابه تفت دهید و روی آن عسل بریزید و میل کنید.
خرمالوی خشک یا تازه را حین پخت مافین، نان یا کیک، در مواد اضافه و مخلوط کنید.
خرمالو را آبپز کنید و با بستنی و مرکبات مختلف، برای یک دسر خوشمزه سرو کنید.
خرمالو را با مرغ یا گوشت بپزید تا طعمی نو و بینظیر داشته باشید.
خرمالوهای یخزده را در دستور اسموتی مورد علاقه خود بریزید.
خرمالو را برش داده و در فر خشک کنید تا عصرانهای طبیعی و بدون مواد افزودنی داشته باشید.