کاغذ دیواری چیست یا والپیپر چیست (به انگلیسی: Wallpaper) پوشش تزیینی است که برای پوشش دادن سطوح دیوارهای داخلی در ادارات، خانهها و دیگر ساختمانها استفاده میشود؛ کاغذ دیواری یکی از جنبههای طراحی داخلی بهشمار میآید. این نوع پوشش بیشتر به صورت رول یا به صورت متری فروخته میشود و با چسباندن روی دیوار مورد استفاده قرار میگیرد. کاغذ دیواریها میتوانند ساده (به صورت نقاشی) یا به صورت بافتهشده (مانند آنگلیپتا) یا با الگوهای گرافیکی ساخته شده باشند.
روشهای چاپ کاغذ دیواری شامل چاپ سطحی، چاپ بهوسیله حکاکی، چاپ سیلک ابریشمی، چاپ به صورت دیجیتالی یا چاپ به وسیله ماشین چاپ چرخشی است.
انواع اصلی کاغذ دیواری
کاغذ دیواری از منسوج نبافته (نان وون):مواد تشکیل دهندهٔ کاغذ دیواری غیر بافته شده از مخلوط الیاف فیبر سلولوزی بلند و الیاف نساجی در دستگاه کاغذ تولید شدهاست. این شبکه به وسیلهٔ مواد آکرلیک تقویت شده و به کمک رنگدانهها یک نوع تاری ایجاد میکنند. افزودنیهای خاص هم جهت ایجاد رطوبت، استحکام و قدرت جذب مورد استفاده قرار میگیرند. غیر بافته شدهها موادی را ایجاد کردند که از لحاظ ابعاد و اندازه تغییر شکل نمیدهد؛ بنابراین رطوبت مانند چسبی عمل میکند که بتوان کاغذ را بر روی دیوار نصب نمود. این تکنیک بسیار در وقت نصاب صرفه جویی نموده و نصاب دیگر نیازی به دوباره چسب زدن کاغذ و منتظر ماندن برای تکهٔ بعدی حین نصب ندارد. کاغذهای غیر بافته شده نصب بسیار آسانی دارند و دوباره نیز قابل استفاده میباشند. زیرا حالت خود را به خاطر مواد چسبندهای که در پشت کاغذ هست از دست نمیدهند، مواقعی که نیاز به برداشتن کاغذ جهت انجام برخی امور مانند تعمیر سیستم تأسیسات و برق که پشت کاغذ در دیوار تعبیه شدهاند است، میتوان کاغذ را از دیوار جدا نموده و دوباره نصب نمود.
کاغذ با روکش وینیل: این کاغذ دیواری مادهای کاغذی دارد که بر روی آن رویهٔ طرح دار با نمونهٔ وینیل آکرلیک یا پلی وینیل کلراد (پی وی سی) اسپری یا روکش شدهاست. این نمونه از از کاغذها در دستهٔ کاغذهای با قابلیت شستشو و ضد لک طبقهبندی میشوندو برای اکثر فضاها قابل استفاده میباشند. این نمونه از نمونهٔ سادهٔ آن بسیار در برابر چربی و رطوبت مقاوم تر است و حتی برای استفاده در آشپزخانه ها نیز مناسب است.
روکش پارچهای: این کاغذ دیواری یک مادهٔ سبک وینیل از آکرلیک یا وینیل مایع دارد. لایهٔ طرح دار آن روی این روکش چاپ شدهاست. عموماً این کاغذ سبکتر است و برای استفاده در فضاهایی که رطوبت کمتری دارند مانند نشیمن مناسب است.
کاغذ با وینیل سخت و جامد: این نوع از کاغذ دیواریها یک لایهٔ کاغذی لمینیت شده توسط یک روکش وینیلی جامد پوشش میدهد.
این نمونه کاغذها از آنجاییکه سطح طرح دار آنها روکش وینیلی بسیار قوی دارند کاملاً مقاوم هستند. این کاغذها هم در دستهبندی کاغذهای قابل شستشو و قابل کنده شدن قرار میگیرند. کاغذی با روکش وینیل جامد یا سخت در بسیاری از محیطهای خانه که ممکن است رطوبت و چربی و لکه بگیرد قابل استفاده میباشد اما جهت استفاده در کارگاهها و انباریها و محیطهایی که تماس فیزیکی با کاغذ ایجاد میشود مناسب نمیباشند.
کاغذهای وینیل فابریک بک: در این کاغذها لایهای پوشیده از وینیل سخت روی سطح دکوراتیوشان لمینیت شدهاست. انواع اصلی آن در زیر معرفی شدهاند:
وینیل سخت یا جامد: این کاغذ شامل یک نوار وینیلی است که بر روی لایهٔ پارچهای یا کاغذی لمینیت شدهاست؛ و عموماً بسیار مقاوم تر از نمونههایی است که در بالا به آن اشاره شد زیرا وینیل از نوع جامد است و از نوع مایع آن استفاده نشدهاست. این گونه کاغذها برای مشتریانی که به دنبال کاغذ صد در صد قابل شستشو، ضد لک و مقاوم میگردند مناسب است.
کاغذی: این نمونه ز کاغذها اشاره دارد به انواع کاغذ دیواریهایی که پایهٔ کاغذی دارند که سطح طرح دار بر روی آنها چاپ میشود. درست است، کاغذها روکش نشدهاند، اما برخی روکشی دارند که بر روی جوهر کشیده شده و از آن محافظت میکند.
کاغذهای وینیلی نون وون (غیر بافته شده): این کاغذها از یک کاغذ نون وون با یک صفحهٔ وینیلی تشکیل شدهاند. زیرا آنها در مقابل آب بسیار مقاوم و غیرقابل نفوذ هستند، عمدتاً از این کاغذ میتوان در حمام و آشپزخانه استفاده نمود.
نصب کاغذ دیواری
همانگونه که دیوار قبل از رنگ نیاز به آمادهسازی دارد، برای نصب کاغذ دیواری نیز باید ابتدا دیوار را آماده کرد. آمادهسازی دیوار که به زیر سازی معروف است شامل برطرف کردن سوراخها و خرابیهای گچ دیوار میشود به گونهای که دیوار کاملاً صاف و یکدست شود. علاوه بر این، هر جنس دیوار برای چسباندن کاغذ دیواری مناسب نیست. به عنوان مثال دیوارهای گچی نسبت به دیواریهای سیمانی یا چوبی پذیرش بهتری برای کاغذ دیواری دارند. کاغذ دیواری کاربرد خاص خود را دارد. به عنوان مثال اگر در داخل حمام استفاده شود، حتی اگر کاغذ دیواری ضد رطوبت باشد، پس از مدت کوتاهی به دلیل رطوبت محیط، چسب زیر کاغذ دیواری از بین رفته و خیلی زود خراب میشود. بهتر است از کاغذ دیواری در محیط خشک استفاده کرد. از دیگر نکاتی که قبل از نصب کاغذ دیواری باید به آن دقت کرد، ابعاد دیوار است. اگر طول و ارتفاع دیوار کم باشد، بسیاری از نقش و نگارهای کاغذ دیواری بریده میشود و طرح آن به خوبی نشان داده نخواهد شد. طرح کاغذ دیواریها بجز کاغذ دیواریهای پوستری، تکرار شونده است؛ بنابراین بهتر است دیواری انتخاب شود که فضای کافی برای تکرار چند بار طرح کاغذ دیواری را داشته باشد. هر چه طرح کاغذ دیواری درشت تر باشد، دیواری که روی آن نصب میشود نیز باید بزرگتر باشد.
علاوه بر دیوار و سقف که کاربریهای معمول کاغذ دیواری است، میتوان کاغذ دیواری را در داخل کمد، کتابخانه و روی قاب پنجره نصب کرد.
جدا کردن کاغذ دیواری
یکی از ویژگیهای مثبت کاغذ دیواری نسبت به سایر پوششهای دیواری قابلیت برداشتن آن از روی دیوار است که به سادگی انجام میشود.
آب
آسانترین روش کندن کاغذ دیواری، پاشیدن آب بر روی آن است. آب از درون منفذهای کاغذ دیواری به چسب پشت آن نفوذ میکند و آن را از بین میبرد. با از بین رفتن قدرت چسبندگی چسب پشت کاغذ دیواری، به راحتی میتوان کاغذ دیواری را از دیوار جدا کرد. البته کاغذ دیواریهایی که به این روش به راحتی از دیوار جدا میشوند باید به اصطلاح قابل جداسازی (Peelable) باشند که بسیاری از کاغذ دیواریهای مدرن این ویژگی را دارند.
مواد شیمیایی
مواد شیمیایی مخصوص کندن کاغذ دیواری را میتوان از فروشگاههای رنگ و ابزار فروشی تهیه کرد. برای جدا کردن کاغذ دیواری باید ابتدا ماده شیمیایی را که معمولاً به صورت پودر است با مقداری آب گرم و سرکه مخلوط کرد و سپس محلول بدست آمده را با استفاده از اسپری بر روی دیوار پاشید. بعد از آنکه محلول بدست آمده چسب دیوار را در خود حل کرد، لبههای کاغذ دیواری به راحتی با کمک کاردک یا چاقو کنده میشود.