نماد فروهر از یک پیکر انسانی، تاج پادشاه، حلقه عهد، ردای فرمانروایی بلند، بال ها و دم پرنده تشکیل شده است. مردی که بین دو بال قرار دارد بسیار شبیه به مردان هخامنشی در دوران باستان است. او علاوه بر تاج سلطنتی دارای فضایل و موهای بلند است. این ظاهر قطعا ما را به یاد پادشاهانی مانند کوروش بزرگ و داریوش بزرگ می اندازد.
اما اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. برخی از باستان شناسان نماد فروهر را مربوط به دین زرتشتی و دینی می دانند. در حالی که برخی دیگر این نماد را گرفته اند، شاهان را بر تخت ایران باستان نشسته می دانند. قطعا در تصاویر مختلف دیده اید که این نماد با شعار کردار نیک، پندار نیک و گفتار نیک می آید که یکی از میراث های به یاد ماندنی کوروش کبیر است. اما این توضیحات تا چه اندازه درست است و چه اصولی پشت آن است؟ در این مقاله می خواهیم به تاریخچه نماد فروهر اشاره کنیم و در مورد معنای اصلی آن توضیحات مفصلی ارائه کنیم.
در باور زرتشتی، هر انسانی از 5 بعد مختلف تشکیل شده است. اگر هر یک از اینها حذف شود، دیگر نمی توان یکی از شریف ترین صفات موجودات را به انسان نسبت داد. همانطور که می دانید تفاوت های زیادی بین انسان و سایر موجودات وجود دارد که باعث برتری آنها می شود. این نیروها شامل موارد زیر است که به تفصیل توضیح می دهیم:
در مفهوم زرتشتی، زندگی نیرویی است که باعث حرکت انسان در مسیر زندگی می شود. وقتی بدن آفریده شد، روح با آن خواهد بود. وقتی بدن از بین می رود، روح نیز از بین می رود. در واقع روح وظیفه حفظ بدن و ایجاد سبک زندگی و همچنین تنظیم اعمال غریزی یا طبیعی هر انسانی را بر عهده دارد.
یکی از تفاوت های اساسی موجودات دیگر با انسان دقیقا همین وجدان است. همه ما انسان ها می توانیم اعمال خوب و بد را تشخیص دهیم و در صورت انجام اشتباه قضاوت کنیم. وجدان حاکم و قاضی درونی هر فرد است که می تواند او را از کیفیت اعمال خود آگاه کند و در صورت بروز خطا در جبران آن بکوشد. بنابراین جنبه مثبت هر انسانی را نشان می دهد. با این قدرت می توانید راه درست را تشخیص دهید و اگر وجدان راحت داشته باشید به تعالی خواهید رسید.
نیروی شناختی که هوش و هوش و قدرت فکری و ذهنی انسان را تشکیل می دهد خود را نشان می دهد. مغز هر انسانی به دلیل پیچیدگی ساختاری قدرت تجزیه و تحلیل و کشف عناصر پنهان را دارد. تا به امروز این مغز انسان بوده است که به کمک آمده و شرایطی را برای انسان فراهم کرده تا ابزار و تجهیزاتی را اختراع کند که زندگی را راحت کند.
روح یکی دیگر از ابعاد انسان است که بیشتر مربوط به جهان دیگر است. یعنی هر کار خوب و بدی که انسان بعد از مرگ انجام می دهد، نفس است که استیضاح می شود یا در معرض مجازات قرار می گیرد. ما قطعا این تجربه را داشتیم که تحت فشارهای زیادی قرار می گیریم که ربطی به بدن ندارد.
فروهر خالص ترین و بی آلایش ترین نیرویی است که در انسان وجود دارد. در فروهر شر نیست. در واقع این تفاوت اصلی با روح است که در عالم دیگر مورد سؤال قرار نمی گیرد. زیرا فروهر ذاتاً پاک است. فروهر می تواند باعث کمال مادی و معنوی انسان شود. انسان با تزکیه نفس می تواند به کمال معنوی برسد. میل انسان به انجام کارهای نیک و خداپسندانه مبتنی بر وجود فضیلت در هر انسانی است که جزئی از شخصیت خداوند است. در مذاهب اسلامی نیز آمده است که وقتی انسان از گل آفریده شد، خداوند از روح خود در آن می دمد و وجود انسان را کامل می کند. این موضوع نیز شباهت زیادی به فروهر دارد. با توجه به توضیحات ذکر شده فروهر بر اساس نماد تعریف نشده است. اما نماد فروهر که امروزه می شناسیم در بسیاری از کتاب ها به نام «فارو کیانی» مشخص شده است. اما طبق عادت کلامی آن را نماد فروهر معرفی کردند. به عبارت ساده تر، این نماد که از انسان بین دو بال تشکیل شده است، همان فره کیانی است که اغلب به آن نماد فروهر می گویند. نه تنها در ایران، بلکه نماد فروهر با طرح و شکلی که دارد در انواع خرید زیورآلات استیل مردانه و زنانه به کار رفته است. حتی بازیگران مشهور دنیا نیز از چنین زیورآلاتی استفاده می کنند.
گردنبند طرح فروهر دو رو نقره ای
نماد فروهر در دین زرتشتی چیست؟
در آیین زرتشتی از فروهر به نام اهورامزدا یاد شده است. اهورامزدا به معنای آفریننده گیتی و نیرویی است که قبل از ظهور انسان وجود داشته و پس از آن توانسته این هستی را بیافریند. بنابراین به عنوان یک کلمه ساده می توان آن را خدا یا پروردگار نامید. به عقیده مزدائیست ها، اهورا مزدا خالق همه چیزهای معنوی و مادی است که در این نظام هستی وجود دارد. از طرفی فروهر نیرویی جاودانه و کاملاً نابود نشدنی است.
در بسیاری از نوشته های زرتشتی آمده است که پیروان این آیین باید به دلایلی چون تقوا، استواری، نیکی و زیبایی، فروهر را ستایش کنند یا بپرستند. زرتشتیان دین توحیدی دارند. زیرا پیامبرشان نیز بر همین عقیده است. پس در این آیین ممکن است بین نماد فروهر و کلمه فروهر تفاوت هایی وجود داشته باشد. در بسیاری از مقبره‌های زرتشتیان این نماد حک شده و گاه به صورت تابلو فروهر در معرض دید مخاطبان قرار می‌گیرد
یکی از سوالات بسیار مهمی که در رابطه با توضیحات مربوط به نماد فروهر در آیین زرتشتی مطرح می شود این است که اگر اهورامزدا خالق جهان هستی است پس چرا بعد فیزیکی و جسمانی دارد و چرا شبیه انسان است. . اینها نمونه هایی از تخلفات است که نشان می دهد عده ای این نماد را به عنوان بت می پرستیدند. در واقع، بت پرستی در گذشته بسیار رایج بود.
اساساً سازنده این نظام جنسیت خاصی ندارد، یعنی نه مرد است و نه زن. از طرفی نمی تواند شبیه انسان باشد. در عصر امروز، اگر این نماد را به اهورامزدا یا خالق این جهان نسبت دهند، با عقل سلیم بشری سازگاری ندارد. اساساً دانشمندان همیشه در مورد این نماد اختلاف نظر دارند. اما به طور قطع نمی توان گفت که کاملاً با دین زرتشتی مرتبط است.
آیا نماد فروهر نشان دهنده زرتشت پیامبر است؟
با توجه به رابطه نماد فروهر و دین زرتشتی، برخی معتقدند که این نماد نشان دهنده زرتشتی پیامبر است. اما پیامبران دین زرتشت هیچ تاج شاهی نداشتند و فقط پارچه می پوشیدند. همانطور که در تصویر مشاهده می کنید مردی به شکل نیم رخ دارای تاج سلطنتی است که بیشتر مربوط به پادشاه هخامنشی است.
از طرفی در دست چپ حلقه یا دایره صلح دارد که معمولاً حاکمان آن را نگه می داشتند. حتی لباس یا لباس بلندی که او به تن دارد نیز گویای همین موضوع است. وسایلی مانند عصا، بازوبند، تاج، عبای بلند، انگشتر که امروزه به شکل حلقه فروهر رایج است، همه لوازمی بودند که پادشاهان با خود حمل می کردند.
از آنجایی که تاکنون اطلاعات زیادی در مورد نماد فروهر ذکر شده است، می توان نتیجه گرفت که از گذشته های دور تا به امروز تحریف های زیادی برای توضیح این نماد ثبت شده است. زیرا هر فردی بر اساس ذهنیت خود نوشته ای را به عنوان سند از خود بر جای گذاشته است که افراد بر اساس آن مطالبی را نقل و ذکر می کنند.
بیشترین تاکید برای این نماد، اهورامزدا بود که با ارائه نمونه ای از تخلف مبنی بر اینکه اهورامزدا خالق جهان بدون بعد فیزیکی است، کاملا مردود شد. اما فلسفه و مفهوم منطقی فروهر این است که همه شواهد نشان می دهد که بین پادشاهان ایران و این نماد ارتباط بسیار عمیقی وجود دارد. به خصوص که روی تخت جمشید می توان سنگ کتیبه ای یا حکاکی عمیق از نماد فروهر را نیز مشاهده کرد.
یکی از سنگ نوشته ها یا حکاکی های انجام شده بر روی سنگ در بیستون کرمانشاه است. یک صفحه سنگی را می بینید که در زیر آن داریوش شاه در مقابل تعدادی اسیر ایستاده است. در این میان می توان نماد فروهر را در بالای طرح حکاکی شده مشاهده کرد. برخی معتقدند داریوش این نماد را به عنوان اهورامزدا می پرستید. اما داریوش تعصب مذهبی خاصی نداشت و همه را به یک چشم می دید.
پس این حکاکی نیز نشان می دهد که پادشاهان ایران چقدر آن را می شناختند. بنابراین نمی توان آن را به سایر ادیان غیر ایرانی نسبت داد. البته مقبره های دیگری مانند شمایل فر کیانی در آتشکده یزد وجود دارد که معمولاً محل دعا و راز و نیاز زرتشتیان بوده است.
پوشیدن گردنبند مردانه فروهر نماد پیوند با ریشه ایرانی کهن و ارادت به آموزه های زرتشتی است.فروهر به ایرانیان یاد آوری می کند که زندگی درست و صالح و پیروی از راه حق و اندیشه نیک و کردار نیک است. فروهر نشان دهنده جرقه الهی در درون همه ما است و یادآور این است که همه ما قادر به عظمت و روشنایی معنوی هستیم.استفاده از فروهر میتواند، احساس محافظت، راهنمایی و قدرت می کنم و می دانم که در مسیر درستی برای تحقق هدف معنوی خود هستم.
پوشیدن این پلاک خفن مردانه همچنین می تواند به عنوان یک منبع محافظتی عمل کند، زیرا اعتقاد بر این است که انرژی منفی و ارواح شیطانی را دفع می کند.
گردنبند هخامنشی فروهر نگین کاری سیاه قلم
