هر حرفی در مورد طرح صیانت از کاربران فضای مجازی گفته شد الا حرف از کنترل و مدیریت و نظارت بر فضای مجازی داخلی. یعنی انگار فقط اینستاگرام و گوگل بی‌صاحاب هستند. انگار مثلا اپلیکشن‌های ایرانی حقوق کاربران را به خوبی رعایت می‌کنند و نیازی به صیانت از حقوق کاربران در این فضا نیست. می‌توان گفت طراحان و طرفداران طرح صیانت از کاربران فضای مجازی یا اپلیکیشن‌های داخلی را فضای مجازی حساب نمی‌کنند یا کاربران آنها را جزو آدم به حساب نمی‌آورند. و الا داخل طرح‌شان دو تا بند هم برای نظارت و شفافیت و مدیریت بر اپلیکشن‌های داخلی می‌نوشتند تا حداقل سر سوزنی انها را ملزم به پاسخگویی و ارائه خدمات مطلوب به کاربران خود بکنند.
_
ما که یک مشت منافقِ کامنت‌گذارِ ضدولایت فقیهِ فسادطلب هستیم که اصلا طرح را نخواندیم. شما که خواندید بگویید چه تضمینی وجود دارد که بعد از اجرای کامل طرح صیانت اتفاقات زیر روی ندهد؟
_
۱- سخنگوی نیروی انتظامی در دی ماه ۹۹ گفته بود باید با افرادی که فیلم زورگیری یا سرقتی که از آنها شده است را منتشر می‌کنند برخورد شود. چون انتشار این تصاویر در فضای مجازی به مردم حس نبود امنیت و ناتوانی نیروی انتظامی را القا می‌کند. خب. از کجا معلوم وقتی مدیریت فضای مجازی به دست نیروهای مسلح افتاد از هیچ ترفندی برای گل و بلبل نشان دادن مملکت دریغ نکنند؟ تا پیش از این امید داشتیم حداقل گاهی فیلمی در فضای مجازی منتشر میشود و مسئولان برای گوگولی نشان دادن خود هم که شده آن موضوع را پیگیری می‌کنند. اما با چنین طرز فکری اگر طرح صیانت اجرا شود، هیچ فیلمی منتشر نخواهد شد و هیچ مسئولی پاسخگو نخواهد بود. ماجرای برخورد ناشایست مامور نیروی انتظامی با پیرمرد جانباز خاطرتان هست؟ وقتی فیلم منتشر شد رئیس پلیس آن شهر به همراه مامور خاطی با گل و شیرینی رفتند و عذرخواهی کردند. اگر انتشار چنین فیلم‌هایی ممنوع بشود که قطعا میشود، آن مامور روزبه‌روز گستاخ‌تر میشود و شاید فردا روزی نوبت به پدر من و شما باشد که زیر پای این افراد بیوفتند. ماجرای درازهی نماینده مجلس را یادتان هست که به مامور گمرک گفته بود تو گوه می‌خوری از من دستور نگیری؟ یادتان هست در فیلمی که از صحن غیرعلنی مجلس به بیرون درز کرد، لاریجانی رئیس مجلس چه گفت؟ گفت باید بررسی بشود ببینیم این فیلم را چه کسی منتشر کرده و با او برخورد شود! مسخره نیست؟ به جای آنکه خِر نماینده را بگیرید و بگوید تو به چه حقی می‌خواستی خودرو وارد کنی و به چه حقی به مامور دولت توهین کردی؟ می‌گوید باید با کسی که فیلم گرفته و این کثافت‌کاری را عیان کرده برخورد شود. این سیاست خیلی از دولت‌مردان و مسئولان است که به جای حل مسئله، صورت مسئله را پاک می‌کنند و می‌گویند کو؟ ما که مشکلی نمی‌بینیم. حالا با اجرای طرح صیانت این امکان مثل هلو در اختیار همین مسئولان قرار می‌گیرد که هرچیزی که منافع آنها را تهدید کرد، یک انگ امنیتی به آن بچسبانند و از مراجع زیرصلاح بخواهند تمام محتوای مربوط به آن موضوع از فضای مجازی حذف شود. تصور کنید هیچ فیلم و عکسی از ماجرای خوزستان و هفت‌تپه و... در فضای مجازی منتشر نمی‌شد. فکر می‌کنید صداوسیما آن را پوشش می‌داد؟ بدون شک خیر. باز الان فیلمی منتشر میشود و اگر مسئول دلسوزی هم وجود داشته با دیدن آن فیلم برای حل مشکل دست به کار میشود. باز الان اگر فیلمی منتشر میشود مردم می‌فهمند چه خبر است و دست به دست هم می‌دهند و برای حل آن مشکل پول و اعتبار و نیروی انسانی و... جمع می‌کنند و به یاری هموطنان خود می‌شتابند. اما آیا تضمینی وجود دارد که بعد از اجرای طرح صیانت، آزادی بیان مصلحتی و سلیقه‌ای نباشد؟ آیا تضمینی هست که گردش آزادانه اطلاعات رقم بخورد؟
_
۲- در متن طرح صیانت آیا حرفی از تعارض منافع زده شده است؟ آیا مشخص شده که طراحان طرح، نزدیکان آنها، دوستان و اقوام و آشنایان آنها تا ابد منفعتی بیشتر از دیگران از اجرای این طرح نصیب‌شان نمی‌شود؟ اینکه امروز تلاش کنند برای تصویب و اجرای طرح بعد شرکت و موسسه و سازمان خودشان یا اطرافیان‌شان چند ماه بعد برای تولید و گسترش یک شبکه اجتماعی داخلی میلیاردها تومان بودجه از بیت‌المال بگیرد؟ آیا چنین تضمینی در این طرح وجود دارد؟
_
۳- آیا در طرح صیانت، بندی برای پاسخگو کردن خدمات پایه کاربردی داخلی به کاربران خود وجود دارد؟ یک سال پیش رفیق من از یک فروشگاه اینترنتی که دارای نماد اعتماد الکترونیک بود یک تبلت خرید و پس از دریافت کالا مشخص شد کالا فیک است و چند میلیون ضرر کرد. الان یک سال است که شکایت کرده و فروشگاه مذکور فقط یک ایمیل اخطار از طرف سامانه نماد الکترونیک دریافت کرده است. هیچکس هم هیچ پاسخ درستی به رفیق ما نداد و یک ریال هم خسارت او جبران نشد که نشد. آیا در طرح صیانت تضمینی وجود دارد که شبکه‌های اجتماعی که به قول طراحان آنها قرار است حتا عملیات بانکی را هم انجام بدهند، در صورت وارد کردن ضرر مالی و... پاسخی به کاربران خود بدهند؟ اگر اطلاعات شخصی ما لو برود کسی پاسخگو هست؟ آیا اگر اطلاعات ما به بنگاه‌های تبلیغاتی فروخته شود و ما مدام با پیام‌های تبلیغاتی خفه بشویم کسی پاسخگو هست؟ نگویید نمی‌شود کم همین الانش اطلاعات ما توسط اپراتورها و برخی نهادهای دیگر فروخته میشود.
_
۴- آیا در این طرح حرفی از الزام شبکه‌های اجتماعی داخلی برای ارائه خدمات تخصصی وجود دارد؟ یعنی اینکه یک شبکه اجتماعی ملزم باشد فقط در حیطه محدود و مجاز خود فعالیت کند. مثلا توئیتر که یک شبکه اجتماعی متن‌محور است، اینستاگرام یک شبکه اجتماعی عکس‌محور است و یوتیوب که یک شبکه اجتماعی ویدیومحور است. هیچکدام هم به محدوده دیکری تجاوز نمی‌کند. اما شبکه‌های اجتماعی داخلی نه تنها هیچ مرز و محدودیتی برای خود قائل نیستند بلکه پا را فراتر می‌گذارند و از اعلام خلافی و تماشای زنده تلویزیون و کارت به کارت گرفته تا فروشگاه اینترنتی و خرید بلیت قطار و رزرو هتل و دوبله فیلم و ساخت سریال و سفارش آنلاین غذا را به زور می‌چپانند داخل اپلیکیشن خود. اما وقتی کار به پاسخگویی می‌رسد شما فقط با یک اپلیکیشن طرف نیستید. بلکه باید با ده‌ها شرکت و موسسه و سازمان مختلف سروکله بزنید.
_
۵- در طرح صیانت آیا بندی وجود دارد که طبق آن شبکه‌های اجتماعی داخلی بعد از اجرای این طرح ملزم به شفافیت کامل مالی و مدیریتی باشند؟ الان مشخص است که اینستاگرام و فیسبوک و واتساپ مال کیست. مشخص است که توئیتر مال کیست و درآمد و دارایی آنها مشخص است، سهام آنها مشخص است، اتصالات و اعتبارات آنها مشخص است، مالیاتی که می‌دهند و نمی‌دهند مشخص است و... یک شفافیت کامل هرچند به خیال ما ظاهری اما بالاخره وجود دارد. اما این شفافیت در مورد شبکه‌های اجتماعی داخلی وجود دارد؟ آیا در طرح صیانت فکری به حال این ابهام و گنگ بودن مخاطب نسبت به سابقه و پیشینه مدیران شبکه اجتماعی خود شده است؟ روبیکا دقیقا مال کدام ارگان است؟ چه کسی موسس و مالک آن است؟ چقدر درآمد دارد و چقدر مالیات می‌دهد؟ در صورت انجام یک جرم بزرگ توسط روبیکا چه کسی محاکمه میشود؟ آیا یک نفر پاسخگو است یا یک موسسه که خودش زیرمجموعه یک موسسه دیگر است که آن هم خودش زیرمجموعه یک موسسه دیگر است و آن هم خودش زیرمجموعه یک نهاد دیگر است و آن نهاد هم خودش زیرمجموعه دو ارگان مختلف دیگر است باید پاسخگو باشند؟
_
شاید الان پوزخندی بزنید و بگویید این طرح برای مدیریت فضای مجازی خارجی طراحی شده نه برای فضای مجازی داخلی. ولی خب اگر چنین باشد باز هم برمی‌گردیم به جملات آغازین این نوشته که گفتیم گویا طراحان و طرفداران طرح صیانت از کاربران فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی داخلی را جزو فضای مجازی محسوب نمی‌کنند و کاربران شبکه‌های اجتماعی داخلی را هم جز آدم به حساب نمی‌آورند که برای صیانت از حق و حقوق‌شان طرحی دست و پا کنند. آن‌وقت انتظار دارند ما شبکه‌های اجتماعی داخلی را به عنوان فضای مجازی قبول کنیم؟
خلاص
