اگر دانشجو یا علاقه‌مند به دنیای پزشکی باشید احتمال می‌دهم نام او را تا کنون شنیده‌اید. اولین کسی که دانشجویان پزشکی را برای آموزش بالینی از کلاس درس به کنار تخت آورد، یکی از چهار استاد موسس بیمارستان جانز هاپکینز(اولین دانشگاه و بیمارستانی که رشته هایی تخصصی در آن متولد شدند)، بزرگترین تشخیص دهنده‌ای که تا کنون از گوشی پزشکی استفاده کرده است، پزشکِ پزشکان (Doctor's doctor)و پدر پزشکی مدرن، تنها نمونه‌ای از اوصاف و اقدامات این پزشک برجسته کانادایی است.
شاید کمتر کسی فکرش را می‌کرد کودکی که پدربزرگش دزد دریایی و پدرش کشیش باشد و مادرش هنگام تولدش از خداوند خواسته باشدکه او هم کشیش شود، روزی به یکی از تاثیرگذارترین پزشکان تمام تاریخ تبدیل شود.
سر ویلیام آسلر (Sir William Osler) کسی بود که زندگی هیجان انگیز، افکار آیندنگر و اقدامات هدفمند او امروزه سرلوحه خیلی از دانشجویان پزشکی در سراسر جهان است.
شاید بزرگترین تأثیرگذاری آسلر در پزشکی اصرار او بر این بود که دانشجو باید با دیدن و صحبت کردن با بیماران (به اصطلاح ایجاد رزیدنتی) پزشکی را بیاموزند. ایده‌ای که به خوبی در آن سال ها عملی شد و به همان خوبی هم در کیفیت تشخیص ها و درمان ها و آموزش دانشجویان جواب داد بطوری که تا به امروز هم در اکثر بیمارستان های آموزشی جهان کماکان این سبک از آموزش پابرجاست؛ شیوه خاصی از آموزش که به مکتب آسلری معروف است.
او در مقاله‌ای تحت عنوان «کتاب‌ها و آدم‌ها» می‌نویسد:
کسی که بدون کتاب‌ها به آموختن علم پزشکی بپردازد مانند کسی است که در دریایی ناشناخته دریانوردی می‌کند، اما کسی که بدون آموزش بالینی و معاینه بیمار به آموختن پزشکی بپردازد مانند کسی است اصلاً به دریا نرفته‌است!
او همچنین نقش کلاس ها و کنفرانس های آموزشی را کمرنگ کرد. او یک بار در جمع دانشجویانش گفت که امیدوار است روی سنگ قبرش فقط نوشته شود: «او دانشجویان پزشکی را برای تدریس کنار تخت به بخش‌ها آورد». او می‌گوید: "من هیچ خواسته دیگری ندارم جز اینکه به دانشجویان پزشکی در بخش‌ها آموزش بدهم، زیرا این را مفیدترین و مهم‌ترین کاری می‌دانم که از من خواسته شده است."
آسلر تاکید خاصی بر گفت‌وگو با بیمار داشت. او اهمیت شرح حال گرفتن را به خوبی درک کرده بود و میدانست که یک شرح حال خوب چقدر میتواند به پزشک در رسیدن به یک تشخیص درست کمک کند. معروف ترین جمله او این بود که :
"Listen to your patient, he is telling you the diagnosis"
"به بیمار خود گوش دهید، او به شما تشخیص را می‌گوید "
که بر اهمیت گرفتن شرح حال خوب تأکید می کند. بهرحال بی‌دلیل هم نبود که او از بهترین تشخیص دهنگان پزشکی بود؛ آن هم زمانی که خبری از تصویربرداری فلوئوروسکوپی و MRI نبود!
آسلر یک نویسنده‌ی پرکار و علاقه‌مند به تحقیق درباره تاریخ پزشکی نیز بود. اطرافیانش همیشه از او به عنوان فردی وقت شناس،حواس‌جمع و شوخ طبع یاد میکردند.آسلر آخرین سالهای خود را به عنوان استاد پزشکی در آکسفورد گذراند. او کتابخانه خود را به دانشکده پزشکی دانشگاه مک گیل واگذار کرد ، جایی که اکنون هسته کتابخانه تاریخ پزشکی Osler دانشگاه مک گیل را تشکیل می دهد .
از جمله اتفاقات ناراحت کننده‌ی زندگی او فوت پسر 21 ساله اش در جنگ جهانی اول بود. اطرافیان او اینگونه نقل می‌کنند که این واقعه او را له کرد! آسلر با شنیدن این خبر در دفتر خاطرات خود نوشت:
دفتر جنگ ساعت 9 شب تلفن کرد که او مرده است. هیچ بانوی زیبایی، با مردی مهربان و دوست داشتنی مثل او زندگی نکرد. ما دل شکسته‌ایم، اما از خاطره گرانبهای زندگی پرمهر او سپاسگزاریم. . . سرنوشت اجازه نمی دهد اقبال خوبی که به دنبال من آمده است با او به گور برود - هیچ کس را تا زمانی که بمیرد خوشحال نگویید.
سر ویلیام آسلر در 70سالگی بدلیل همه‌گیری آنفولانزا در اسپانیا و ابتلا به پنومونی درگذشت. آثار و نوشته های او و همینطور نقل قول هایی که از او بجا مانده است هنوز هم بعد از مدت ها از منابع ارزشمند الهام‌گیری و انگیزش در بین دانشجویان مستعد و پرسشگر پزشکی است. در ادامه به نقل قول های معروفی از این پزشک برجسته اشاره می‌کنم:
1. "ما اینجا هستیم که تا جایی که در توان داریم چیزی به زندگی اضافه کنیم، نه اینکه تا جایی که میتوانیم چیزی از آن بگیریم."
2. "نگران سلامتی خود نباشید؛ از بین خواهد رفت."
3. "عاقلانه نگاه کن، چیزی نگو و غرغر نکن. گفتار برای پنهان کردن افکار است."
4. "پزشکی، علم عدم قطعیت و هنر احتمالات است".
5. "هر چه جهل بیشتر باشد قاطعیت هم بیشتر است."
6. "کسی که بدون مطالعه کتاب‌ها به آموختن علم پزشکی بپردازد مانند کسی است که در دریایی ناشناخته دریانوردی می‌کند، اما کسی که بدون آموزش بالینی و دیدن بیمار به آموختن پزشکی بپردازد مانند کسی است اصلاً به دریا نرفته‌است!".
7. "به بیمار خود گوش دهید، او تشخیص را به شما می گوید."
8. "پزشک خوب بیماری را درمان می کند؛ اما پزشک برتر بیمار را".
9. "اولین قدم برای موفقیت در هر شغلی، علاقه‌مند شدن به آن است."
10. "بهترین آمادگی برای فردا این است که کار امروز را به خوبی انجام دهد."
11. "آینده متعلق به علم است. او بیش از پیش سرنوشت ملت ها را کنترل خواهد کرد."
12. "هیچ چیز در زندگی شگفت‌انگیزتر از ایمان نیست. نیروی محرک بزرگی که ما نه میتوانیم آن را در ترازو وزن کنیم و نه در بِشر، آزمایش کنیم".
13. "در علم، اعتبار به کسی می رسد که جهان را متقاعد می‌کند، نه به کسی که ایده‌ای را برای اولین بار بیان می‌کند".
14. "مشاهده کنید، ضبط کنید، دسته بندی کنید، ارتباط برقرار کنید. از حواس پنج گانه خود استفاده کنید. دیدن را بیاموزید. شنیدن را بیاموزید. یاد بگیرید که احساس کنید. یاد بگیرید که بو کنید و بدانید که تنها با تمرین می توانید متخصص شوید."
15. "صبر چیزی نیست، جز عاملی که تو را قادر می سازد تا از آزمون های زندگی برتری پیدا کنی".
16. "حماقت دیروز، دانایی فرداست"
17. "خنده، موسیقی زندگی است."
18. "فلسفه های یک عصر به عقایدی پوچ برای عصر بعدی تبدیل میشود."
19. "آرام، قوی و صبور باشید. با شجاعت در مقابل شکست و ناامیدی بایستید. از امتحانات زندگی برتر شوید و هرگز تسلیم ناامیدی و گم کردن هدف نشوید."
20. "آینده، امروز است."
21. "کسی که برای بیماری‌ای دارو مصرف می کند دو بار باید بهبود یابد، یک بار از بیماری و یک بار از دارو".
22. "پزشکی در کنار تخت آموخته میشود نه در کلاس درس. اجازه ندهید تصور شما از بیماری با کلماتی که در اتاق سخنرانی شنیده می شود یا از روی کتاب خوانده می شود جایگزین شود. ببینید، استدلال کنید و سپس مقایسه کنید و کنترل. اما اول از همه خوب ببینید."
23. "شاید میل به مصرف دارو بزرگترین ویژگی است که انسان را از حیوانات متمایز می‌کند."
24. "یکی از اولین وظایف پزشک، تربیت مردم به عدم مصرف دارو است".
25. "شگفت آور است که یک پزشک با مطالعه اندک می تواند طبابت کند، اما حیرت آور نیست که چقدر بد میتواند این کار را انجام دهد."
26. "پزشکی یک هنر است، نه تجارت است و نه یک کسب و کار. بلکه یک نداست؛ ندایی که قلبت را به همان اندازه که مغزت درگیر میشود، درگیر می‌کند".
27. "همه ما قربانیان رژیم غذایی نادرست هستیم؛ فقط درصد کمی از آنچه می خوریم ما را درست تغذیه می کند؛ و این باعث میشود تعادل و انرژیمان به هدر برود."
28. "خیلی مهمتر است که بدانیم چه فردی دارای چه نوع بیماری است تا اینکه یک مرض چه نوع بیمارانی دارد." (پ.ن: یعنی از بیمار به سمت بیماری بروید نه از بیماری به سمت بیمار.)
29. "پزشک جوان باید زود به دنبال یک سرگرمی و تفریح باشد که او را از بیماران، قرص ها و مواد مخدر دور کند."
30. "نه در گذشته زندگی کنید و نه در آینده؛ بلکه اجازه دهید کار هر روز تمام انرژی شما را جذب و حداکثر جاه طلبی شما را برآورده کند."
31. "یکی از مزیت‌های ویژه نگرش ذهنی شکاکانه این است که فرد هرگز از این که بفهمد در نهایت اشتباه کرده است، ناراحت نمی‌شود."
32. "ارزش تجربه در زیاد دیدن نیست، بلکه در عاقلانه دیدن است".
خرده‌نوشته های من در تلگرام: azmasirman
