开裆裤
kāidāngkù
شلوار خشتک‌باز
شلوار خشتک‌باز نام نوعی پوشش برای کودکان خردسال در چین است که همانطور که از اسم آن پیداست، خشتک آن به منظور ایجاد سهولت در قضای حاجت بچه خردسال دوخته نشده است.
شلوار خشتک‌باز که در چین قدمتی دیرینه دارد هنوز هم علی‌رغم نفوذ گسترده استفاده از پوشک در جوامع چینی، در بسیاری نقاط چین لباس رایج جریان اصلی است. هرچند نسل‌های جوان‌تر در شهرهای بزرگ‌تر چین که آشنایی بیشتری با فرهنگ غرب دارند اغلب تصمیم به ترک این رسم کهن چینی گرفته‌اند اما مسن‌ترها و افراد سنتی هم دلایل خود را برای ادامه این رسم دارند.
طب سنتی چین که تاکید بسیاری روی برقراری هارمونی بین یین و یانگ دارد، از دیگر عوامل تاثیرگذار بر ادامه چنین رسمی در دوران مدرن است.
بر اساس باورهای طب سنتی چین که قدمت آن به دوران دودمان مینگ برمی‌گردد (۱۳۶۸ تا ۱۶۴۴ بعد از میلاد مسیح) بچه تا سن یک الی یک و نیم سالگی رشد سریعی را تجربه می‌کند که ناشی از یانگ بالا است. سر بچه باید خنک نگه داشته شود و پشتش گرم و ناحیه خشتک هم بهتر است پوشانده نشود. چون یانگ بیش از حد از کنترل خارج می‌شود و نپوشاندن خشتک باعث جذب یین و در نتیجه ایجاد هارمونی در بدن می‌شود.
هواداران استفاده از شلوار خشتک‌باز همچین باور دارند که پوشک فضای بین پای پسربچه‌ها را تنگ نمی‌کند، و باز بودن خشتک باعث خنک ماندن بیضه‌ها شده و در کنار عدم وارد شدن فشار برای باروری پسر در آینده مفید است.
از طرف دیگر مخالفان شلوار خشتک‌باز باور دارند وقتی اندام‌های جنسی بچه به این وضوح در معرض دید عام باشد بچه سخت‌تر احترام به بدن خود را یاد می‌گیرد و در نتیجه در برابر سواستفاده‌های احتمالی آسیب‌پذیرتر است. اللخصوص که این نوع پوشش نه تنها برای پسربچه‌ها بلکه برای دختربچه‌ها هم استفاده می‌شود.
هوادارن شلوار خشتک‌باز باور دارند که برخلاف پوشک که به بچه این امکان را می‌دهد که در هر لحظه و هر جایی مشکل خود را رفع کند، شلوار خشتک‌باز شرایطی را ایجاد می‌کند که بچه والدین خود را نسبت به خواسته‌اش مطلع کند و با کمک والدین – که معمولا شامل برداشتن مدفوع با دستمال یا پلاستیک یا شستن ادرار با بطری آب است – قضای حاجت کند.
به باور چینی‌های سنتی این فرایند باعث می‌شود که بچه زودتر دستشویی رفتن را یاد بگیرد و نقش تربیتی شلوار خشتک‌باز را مثبت ارزیابی می‌کنند. البته مشکلات مربوط به بو و کثیفی و مهم‌تر از آن بهداشتی باعث شده است که سر خوردن بچه‌ها روی سرسره با چنین لباسی در بعضی پارک‌ها در چین ممنوع باشد. برخی والدین چنین رفتاری را غیربهداشتی قلمداد کرده و آن را خطری برای سلامت فرزندان خود می‌دانند.
مدتی است که روشی به نام EC مخفف کلمه Elimination Communication یا ارتباط دفع، در کشورهای صنعتی هوادارانی پیدا کرده است. در این روش مراقب بچه، با استفاده از زمان‌بندی، تفسیر نشانه‌هایی از طرف نوزاد یا صرفا بر اساس غریزه و حس درونی زمانی که بچه می‌خواهد دفع ادرار یا مدفوع کند تشخیص می‌دهد و بچه را به محل مناسبی می‌برد.
اصطلاح ایی‌سی را شخصی به نام اینگرید بائویر ابداع کرده است و اولین بار در کتاب خود «بدون پوشک! حکمت بهداشت طبیعی نوزاد» به این مسئله اشاره کرده است. او ایده اولیه چنین روشی را حین سفر به هند و آفریقا به دست آورده است. در این جوامع نیز رسم عدم استفاده از پوشک همچنان رایج است.
واضح‌ترین برتری عدم استفاده از پوشک، مخصوصا پوشک یکبار مصرف، کاهش چشمگیر هزینه‌های پرورش بچه‌ها است. دفع زباله ایجاد شده نیز پیامدهای سنگین محیط زیستی دارد که مخصوصا در کشور پرجمعیتی مثل چین مسئله ساده‌ای نیست. بازار چین برای تولیدکنندگان پوشک اهمیت بسیاری دارد، مخصوصا پس از تغییر سیاست تک فرزندی چین بازار پوشک بچه در چین گردش مالی چند ده میلیارد یوانی پیدا کرده است.
در کنار کاهش هزینه‌ها عدم استفاده از پوشک باعث خشک و تمیز ماندن بچه شده و احتمال ابتلای او به عفونت مجاری ادراری و مشکلات پوستی ناشی از پوشک را کاهش می‌دهد. همچنین لزوم برقراری ارتباط با بچه پیوند بین کودک و مراقب وی را افزایش می‌دهد و بچه را از نظر رفتن به دستشویی زودتر مستقل می‌کند.
علی‌رغم تمام فواید این حکمت باستانی، به نظر می‌رسد که رسم پوشیدن شلوار خشتک‌باز دیگر جایی در دنیای مدرن ندارد. تا چند سال پیش حتی در مدرن‌ترین و بزرگ‌ترین مال‌های چین هم می‌شد پدران، مادران، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی را دید که در گوشه‌ای بچه را برای قضای حاجت نگه داشته‌اند، این نوع رفتارها حتی از مرزهای چین هم عبور کرده و در موارد بسیاری توریست‌های چینی در کشورهای مختلف با چنین رفتاری خبرساز می‌شدند.
اما به وضوح می‌توان دید که در چند سال اخیر حزب کمونیست چین در جهت ارایه تصویری مدرن و متمدن از چین از هیچ تلاشی دریغ نکرده است. از زمان المپیک ۲۰۰۸ پکن، حزب به هر دری زده است تا رفتارها و عناصری که به وجهه چین ضربه می‌زنند را حذف یا حداقل به جایی دور از چشم مشاهده‌گران بین‌المللی منتقل کند.
این روند با شیوع همه‌گیری کرونا و ادعاهایی که آن را به فرهنگ غذایی چین نسبت می‌دادند تلاش‌های حزب برای پاکسازی تصور چین و مردمش را دوچندان کرده است. اما تغییرات فرهنگی، آن هم فرهنگی چند هزار ساله در جمعیتی در مقیاس میلیاردی کار ساده‌ای نیست. باید دید این کمپین پاکسازی ظاهر چین در باطن آن نیست تاثیر خواهد گذاشت یا نه.
