در دنیای امروز که اقتصاد به سرعت در حال تغییر است، آشنایی با قوانین مالیاتی برای هر فرد و کسبوکاری ضروری است. یکی از مهمترین این قوانین، مربوط به مالیات بر درآمد اجاره املاک است که برای بسیاری از مالکان و اجارهدهندگان یک دغدغه محسوب میشود. هدف ما در این مقاله، ارائه یک دیدگاه روشن و کاربردی درباره این نوع مالیات است تا شما بتوانید با آسودگی خاطر، تکالیف مالیاتی خود را انجام داده و اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنید.

مالیات بر درآمد اجاره املاک، نوعی مالیات مستقیم است که بر سود حاصل از اجاره دادن ملک به دیگری تعلق میگیرد. این ملک میتواند مسکونی، تجاری، اداری یا هر نوع دیگری باشد. در واقع، هر زمان که شما در ازای واگذاری حق استفاده از ملک خود، مبلغی (چه به صورت نقدی و چه غیرنقدی) دریافت کنید، این درآمد مشمول مالیات میشود.
هم مالکان اصلی که ملک خود را اجاره میدهند و هم افرادی که ملکی را اجاره کرده و سپس آن را به شخص دیگری (مستأجر فرعی) اجاره میدهند، مشمول این مالیات هستند. حتی در مواردی که چند نفر به صورت مشترک مالک یک ملک هستند، هر کدام به نسبت سهم خود مسئول پرداخت مالیات هستند.
برای محاسبه مالیات بر درآمد اجاره، ابتدا باید "درآمد مشمول مالیات" مشخص شود. طبق قانون، 25% از کل درآمد اجاره به عنوان هزینهها و استهلاکات ملک، از مبلغ اجاره کسر میشود. این 25% نیازی به ارائه سند و مدرک ندارد و به صورت خودکار اعمال میشود. بنابراین، تنها 75% از مبلغ اجارهبها به عنوان درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته میشود.
مثال: اگر درآمد سالانه شما از اجاره ملکی 100 میلیون تومان باشد، 25 میلیون تومان آن کسر شده و 75 میلیون تومان به عنوان درآمد مشمول مالیات شما در نظر گرفته میشود. پس از تعیین درآمد مشمول مالیات، نرخ مالیات بر اساس نوع مؤدی (شخص حقیقی یا حقوقی) و میزان درآمد تعیین میشود:
برای اشخاص حقیقی: نرخ مالیات به صورت پلکانی است؛ یعنی هر چه درآمد بیشتر باشد، نرخ مالیات نیز افزایش مییابد. این نرخها طبق ماده 131 قانون مالیاتهای مستقیم مشخص میشوند.
برای اشخاص حقوقی (شرکتها): نرخ مالیات بر درآمد اجاره ثابت و 25% است.

قانونگذار برای برخی از موارد، معافیتهایی را در نظر گرفته است که میتواند مبلغ مالیات شما را کاهش دهد یا حتی آن را به صفر برساند:
معافیت یک واحد مسکونی: اگر شما تنها یک واحد مسکونی در شهر محل سکونت خود داشته باشید و آن را اجاره دهید (به شرط عدم دارا بودن ملک دیگری در همان شهر یا محل سکونت در جایی دیگر)، از مالیات بر اجاره آن معاف خواهید بود.
املاک موقوفه و مناطق خاص: درآمدهای حاصل از اجاره املاک موقوفه عام که صرف امور خیریه میشوند، و همچنین اجاره املاک در مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی، ممکن است مشمول معافیتهای خاصی باشند.
جمعبندی
مالیات بر درآمد اجاره املاک بخشی جداییناپذیر از مسئولیتهای مالیاتی مالکان است. با آگاهی از نحوه محاسبه، معافیتها و نکات کلیدی مرتبط با آن، میتوانید به راحتی تکالیف خود را انجام دهید و از بروز مشکلات و جریمههای احتمالی جلوگیری کنید. استفاده از سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی برای ارسال اظهارنامه مالیات اجاره املاک و در صورت نیاز، مشاوره با کارشناسان مالیاتی، راهکارهای مطمئنی برای اطمینان از اقدامات انجام شده است.