مردمانی را دیده ام که در برنامه ریزی هایشان یک چشم به نزدیک ها دارند و یک چشم به دور دست ها. چنانند که از امروز نه فردا که فرداها را می بینند. بی صدا ، بی داد و بیداد و بی ادعاهای عجیب و غریب...
و مردمانی را نیز دیده ام که دو چشم دارند اما پیش پایشان را هم نمی بینند. اینان خوشتر دارند که به جای دیدن خیال کنند و به جای فکر کردن فقط کار کنند.
آن مردمان نخست بسیار صبورند، مانند باغبانان. بذرها را چنان گسترده و عمیق و آرام و نرم می افشانند که گاهی زمین هم بی خبر می ماند و اغلب می دانند که در روزگار خودشان این بذرها به بار نمی نشینند اما چنان بذر افشانده اند که یقین دارند روزگاری دیگر از این بذرها باغستان ها بلکه جنگلها پدید خواهد آمد.
آن مردمان دیگر، اما صبوری را نیاموخته اند. خوشتر دارند لوبیای سحر آمیز بکارند تا بذرهایشان - بی آنکه لازم باشد صبوری کنند یا باغبانی- در یک چشم بر هم زدن از زمین تا ما ورای ابرها قد بکشد، از آن بالابروند و غول بد سیریت را به خاک بیافکنند و چنگ سحر آمیز و مرغ تخم طلا به ارمغان بیاورند.
هر قدر می بینم آن مردمان نخست پیروزمند ترند و هر چه می بینم آن مردمان دیگر فقط فغان و واویلا می کنند چرا که رویش نهالها و درختان مردم نخست مجالی جز این برایشان نمی گذارد.
فارغ از این که مردمان نخست چه می کارند و مردمان دیگر چه! و میوه شیرین کشت می کنند یا حنظل تلخ، حقیقت آن است که خدای بزرگ زمین را مسخّر انسانهایی کرده که از راهش آن را تسخیر می کنند و در مسیر آن به توانایی و توانمندیهای علمی و عملی برتر دست میابند که «أن لیس للانسان الاّ ما سعی» و «یا معشر الجن و الانس إن استطعتم أن تنفذوا من اقطار السماوات والارض فانفذوا و لا تنفذون الا بسلطان» .
راستش را بخواهی بسیار به این فکر می کنم که چرا از تاریخ، از دنیا، از تجارب دیگران و از تعالیم قرآنی و سیره امامانمان هیچ نمی آموزیم؟
