یکی از شبهاتی که در مورد قران مطرح میشود آن است که در خصوص مدت بارداری در آیات قران تناقض وجود دارد. اشاره این شبهه به ۲ آیه زیر است:
1- «وَ الْوالِداتُ يُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ لِمَنْ أَرادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضاعَةَ»؛
«مادران، فرزندان خود را دو سال تمام، شير مى دهند.( ۲۳۳ بقره)
2- «وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْرا»؛
«ما به انسان توصيه كرديم كه به پدر و مادرش نيكى كند، مادرش او را با ناراحتى حمل مى كند و با ناراحتى بر زمين مى گذارد و دوران حمل و از شير بازگرفتنش سى ماه است ».(15 احقاف)
شبهه این هست که مدت زمان بارداری و شیردهی در آیه ۱۵ سوره احقاف جمعاً ۳۰ ماه ذکر شده است اما مدت شیردهی در آیه ۲۳۳ بقره دو سال یا ۲۴ ماه قید شده است. با استناد به دو آیه فوق مدت بارداری شش ماه خواهد بود و همه می دانیم که اینطور نیست و این مدت نه ماه است.
در پاسخ به این شبهه اشاره شده است که حداقل زمان زنده ماندن یک جنین در هنگام تولد ۶ ماه است و قبل از آن جنین از بین خواهد رفت. پس احتمالاً منظور قرآن در آیه ۱۵ احقاف حداقل مدت بارداری یعنی شش ماه است نه 9ماهه کامل.
اگرچه این پاسخ با یافته های علمی مطابقت دارد اما بنده برداشت دیگری از آیات قرآن در ارتباط با مدت بارداری دارم که در ادامه عرض می کنم.
قرآن را نمی توان با نگاه به چند آیه خاص مورد بررسی قرار داد. آیات مختلف به درک یکدیگر کمک می کنند. حالا آیه ای دیگر که موضوع را شفاف تر می کند را ملاحظه کنید:
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا ۖ فَلَمَّا تَغَشَّاهَا حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفًا فَمَرَّتْ بِهِ ۖ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُمَا لَئِنْ آتَيْتَنَا صَالِحًا لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ
اوست خدایی که همه شما را از یک تن بیافرید و از (نوع) او نیز جفتش را مقرر داشت تا به او انس و آرام گیرد، و چون با او خلوت کرد باری سبک برداشت، پس با آن بار حمل چندی بزیست تا سنگین شد، آنگاه هر دو خدا و پروردگار خود را خواندند که اگر به ما فرزندی صالح (و تندرست) عطا کردی البته از شکرگزاران خواهیم بود.(189 اعراف)
در این آیه مدت بارداری به دو دوره تقسیم می شود
اول: دوره بارداری سبک یا به تعبیر قرآن "حمل خفیف"
دوم:دوره بارداری سنگین، "فلما اثقلت"
حالا دوباره نگاهی به معنای آیه ۱۵ سوره احقاف میاندازیم:
«ما به انسان توصيه كرديم كه به پدر و مادرش نيكى كند، مادرش او را با ناراحتى حمل مى كند و با ناراحتى بر زمين مى گذارد و دوران حمل و از شير بازگرفتنش سى ماه است ».(15 احقاف)
این آیه به طور خاص در مورد نیکی به پدر و مادر به دلیل زحماتی که آنها برای ما کشیده اند است و در اشاره به زحمات مادر، دشواری بارداری و شیردهی را یادآوری می کند.
سوال. آیا کل دوره ۹ ماهه بارداری دشوار است؟ پس از انعقاد نطفه، زنان تا مدت ها ممکن است از بارداری خود بی اطلاع باشند. در سه ماهه اول بارداری جنین ابتدا فقط یک سلول تخمک است و سپس به اندازه یک دانه برنج و بعد دانه عدس و بعد یک شاتوت و بعد یک گردو است. اما سه ماهه دوم بارداری دوره رشد سریع جنین هست. وقتی قرآن به دشواری بارداری مادر اشاره می کند و ما را توصیه به نیکی او به او می کند منظورش دوره بارداری سبک یا حمل خفیف نیست. بلکه منظورش دوره بارداری سنگین یا شش ماه پایانی بارداری هست. با احتساب شش ماه بارداری سنگین و 24 ماه شیردهی به نوزاد، تعارضی بین آیات ۲۳۳ سوره بقره و ۱۵ سوره احقاف وجود ندارد.