هما ناطق، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه در رشتهٔ تاریخ، همواره به عنوان یکی از مرجع‌های تاریخ ایران شناخته شده است. او توانست با کتاب‌ها و مقالات خود، به صورت گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف تاریخ ایران مانند تاریخ فرهنگی و اجتماعی، تاریخ سیاسی و اقتصادی، تأثیرگذار باشد. در این مقاله به بررسی زندگی‌نامه هما ناطق، از دوران کودکی تا دوران پایان عمر پرداخته شده است.
هما ناطق در تاریخ ۵ خرداد ۱۳۱۳ در شهر رشت به دنیا آمد. پدر وی، حاج محمدعلی ناطق، معروف به "امام نقشبندی"، از اعیان شهر بود و مادرش نیز از خانواده‌ای مرموز و معروف بود. هما ناطق دوران کودکی خود را در محیطی خانوادگی مذهبی و متدینی گذراند.
هما ناطق پس از اتمام مقطع ابتدایی و متوسطه در شهر رشت، به تهران نقل مکان کرد و در دبیرستان المهدی تحصیل کرد. وی پس از اتمام دوره متوسطه، در رشته تاریخ به دانشگاه تهران پذیرفته شد و در این دانشگاه تحصیلات خود را به پایان رساند.
بعد از اتمام تحصیلات در دانشگاه، دکتر هما ناطق به عنوان استادیار در دانشگاه تهران به تدریس پرداخت و مدتی بعد به عنوان استاد دانشگاهی در دانشگاه‌های مختلف کشور فعالیت کرد. وی در زمینه‌های مختلف تاریخ ایران مانند تاریخ فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پژوهش و نوشتاری انجام داد.
هما ناطق با نوشتن کتاب‌های مختلف در زمینه تاریخ ایران، توانسته است نام خود را به عنوان یکی از مرجع‌های تاریخ ایران ثابت کند. به عنوان نمونه، کتاب "تاریخ فرهنگی ایران" از جمله آثار مهم و تأثیرگذار اوست که توسط خود وی نوشته شدهو به بررسی عوامل فرهنگی، اجتماعی و تاریخی که در شکل‌گیری فرهنگ ایران بر جای مانده است، می‌پردازد. همچنین کتاب "تاریخ سیاسی ایران در دوران پهلوی" از دیگر کتاب‌هایی است که توسط وی نوشته شده و به بررسی تحولات سیاسی ایران در دوران پهلوی می‌پردازد.
هما ناطق به عنوان یکی از شخصیت‌های مطرح و فعال در جامعه، در فعالیت‌های اجتماعی نیز فعالیت داشته است. وی به دلیل علاقه‌مندی به حوزه آموزش و پرورش، به‌طور فعال در این زمینه فعالیت‌هایی انجام داده و به ارتقاء سطح آموزش و پرورش در ایران کمک کرده است.
هما ناطق به دلیل فعالیت‌های خود در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران، به عنوان یکی از مردم‌نمایی‌های تاریخی، مجموعه‌ای از جوایز و افتخارات دریافت کرده است. از جمله این جوایز می‌توان به جایزه نیما، جایزه تاریخ ایران و جایزه کتاب سال ایران اشاره کرد.
هما ناطق با نوشتن کتاب‌ها و مقالات خود، توانسته است در تحولات فرهنگی و اجتماعی کشور نقش مؤثری داشته باشد. وی به بررسی مسائلی مانند تأثیر تاریخ بر فرهنگ و هویت ملی، بهبود سطح آموزش و پرورش، ارتقاء وضعیت زنان و دیگر مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد.
علاوه بر تأثیرگذاری هما ناطق در زمینه تاریخ، کتاب‌های وی نیز مورد بررسی و نقد قرار گرفته‌اند. برخی از نقادان، به عنوان مثال، به خاطر رویکرد تحلیلی و نظریه‌پردازی وی، به کتاب‌های او انتقاد کرده‌اند.
هما ناطق در تاریخ ۱۲ دی ۱۳۹۴ درگذشت. وی در طول عمر خود، با نوشت نویسی کتاب‌های مختلف در زمینه تاریخ، به عنوان یکی از مرجع‌های تاریخ ایران شناخته شده بود. این خبر تلخ در جامعه تحقیقاتی و ادبیات ایران بسیاری را اندوهگین کرد و به دلیل تأثیرگذاری وی در تحولات فرهنگی و اجتماعی کشور، بسیاری از رسانه‌ها به گزارش ویژه‌ای به مناسبت درگذشت وی پرداختند.
در کل، هما ناطق یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار در تاریخ و فرهنگ ایران بود. وی با نوشتن کتاب‌های مختلف و انجام پژوهش‌های گسترده در زمینه‌های مختلف تاریخ ایران، توانست نام خود را به عنوان یکی از مرجع‌های تاریخ ایران ثابت کند. او همچنین در فعالیت‌های اجتماعی و آموزشی نیز فعالیت داشته و به بهبود سطح آموزش و پرورش در ایران کمک کرده است.
با درگذشت هما ناطق، جامعه تحقیقاتی و ادبیات ایران یکی از شخصیت‌های برجسته خود را از دست داد، اما آثار وی همچنان در دسترس و جایگاه وی به عنوان یکی از مرجع‌های تاریخ ایران برقرار خواهد ماند.
منبع : https://fa.wikigender.ir/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C
