نگاتوسکوپ یک دستگاه تقریباً ساده در دسته‌ی تجهیزات پزشکی است که برای مشاهده و خواندن اشعه‌ی ایکس به کار می‌رود. بیشترین کاربرد نگاتوسکوپ در حیطه‌ی رادیولوژی است. این دستگاه صرفاً جزئیات عکس رادیولوژی را آشکار می‌کند و تشخیص مشکل و بیماری، به مهارت رادیولوژیست بستگی دارد.
نگاتوسکوپ علیرغم ساختار ساده‌ی خود، جایگاه بسیار مهم و ویژه‌ای در میان تجهیزات پزشکی و رادیولوژی دارد. در واقع نقشی که سیستم ساده‌ی دستگاه نگاتوسکوپ در جریان عکس‌برداری و پرتوشناسی دارد، قابل مقایسه با هیچ یک از دستگاه‌های پیشرفته‌ی فعال در این زمینه نیست. به همین دلیل، نگاتوسکوپ یکی از اقلام ضروری در مراکز درمانی به شمار می‌آید.
به بیان ساده، نگاتوسکوپ با پخش نوری سفید و قوی در پشت عکس رادیولوژی، آن عکس را قابل خواندن می‌کند. هر چقدر که نور نگاتوسکوپ یکنواخت باشد، کیفیت آن بالاتر است. این دستگاه اغلب بر روی دیوار و یا میز پزشک‌ها و متخصصان یافت می‌شود.
همان‌طور که ذکر شد، اصلی‌ترین کاربرد نگاتوسکوپ، کمک به تحلیل و بررسی عکس‌ها و فیلم‌های رادیولوژی، سی تی اسکن، ام آر آی و … است. همان‌طور که میدانید، پزشک‌های متخصص در شاخه‌های مختلف، برای ارتقای میزان دقت تشخیص خود، در اغلب مواقع، بیمارها را برای عکس‌برداری به مراکز رادیولوژی ارجاع می‌دهند. به همین دلیل، دستگاه نگاتوسکوپ جزو اقلام ضروری برای تمامی متخصصین به حساب می‌آید. بیمارستان‌ها، اتاق عمل‌ها، کلینیک‌های پزشکی و دندانپزشکی، رادیولوژی‌ها و سایر مراکز مرتبط، به دستگاه نگاتوسکوپ نیاز اساسی دارند. کمکی که یک نگاتوسکوپ خوب در تشخیص سرطان‌ها، تومورهای خوش‌خیم و یا بدخیم، موارد ماموگرافی، مشکلات مربوط به دهان و دندان، شکستگی استخوان و یا بیماری‌های آن، جراحی‌های مغز و اعصاب و … به پزشک متخصص می‌کند، به هیچ عنوان قابل چشم‌پوشی نیست.
اکنون به تشریح اجزا و سایر ویژگی‌های این دستگاه می‌پردازیم. نگاتوسکوپها معمولاً بر اساس سایز و اندازه‌شان و یا نوع لامپ تعبیه شده در آن‌ها تقسیم‌بندی می‌شوند. شخصی که قصد خرید نگاتوسکوپ را دارد، با توجه به نیاز خود، می‌تواند این دستگاه را از میان سه سایز مرسوم و استاندارد لارج، مدیوم و ایکس لارج انتخاب و خریداری نماید. البته در شرایطی که این سایزهای مرسوم با نیاز خریدار همخوانی نداشته باشد، خریدار قادر است با کارخانه‌ی سازنده تماس گرفته و نگاتوسکوپ مدنظر خود را سفارش دهد. این بدین معناست که این دستگاه‌ها در سایزهای سفارشی و ناموجود در بازار هم قابل تولید هستند. همچنین صفحه نمایش نگاتوسکوپها تقسیم‌بندی خاصی دارد که این تقسیم‌بندی به صورت تک خانه تا چهارخانه است. نگاتوسکوپ‌های تک خانه ارزان‌تر بوده و اغلب در کلینیک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که نگاتوسکوپ‌های چند خانه قابلیت پخش چند عکس رادیولوژی را به طور هم‌زمان داشته و قیمت بالاتری هم دارند.
دستگاه نگاتوسکوپ قابل نصب به صورت توکار و یا روکار بوده و اغلب روی دیوار و یا میز واقع می‌شود.
بدنه‌ی نگاتوسکوپ از فولاد بادوام، پلاستیک و یا روکش آلومینیومی ساخته می‌شود. ضخامت دستگاه بیشتر به نوع لامپ تعبیه شده در آن بستگی دارد و جنس بدنه در تعیین میزان ضخامت کل دستگاه تأثیر چندانی ندارد. مهم‌ترین خصوصیت بدنه‌ی دستگاه نگاتوسکوپ، ضدضربه بودن آن است.
مانند هر وسیله‌ی الکترونیکی دیگر، نگاتوسکوپ نیز چندین قطعه‌ی الکتریکی برای تنظیمات خاص و سایر عملکردها دارد. به وسیله‌ی این قطعات است که قابلیت‌هایی مانند تنظیم نور دستگاه، خاموش و یا روشن کردن آن از راه دور، انتخاب هر کدام از خانه‌های آن و … به دستگاه اضافه می‌شود. دستگاه‌های نگاتوسکوپ هم با اتصال به برق و هم به وسیله‌ی باطری کار می‌کنند.
نور ناشی از لامپ نگاتوسکوپ پس از عبور از یک شیشه روی پرده و یا صفحه‌ی نمایش دستگاه پخش می‌شود. این صفحه‌ی نمایش در دستگاه‌های جدید از جنس کریستال مایع است. قطعه‌ای که به پخش یکنواخت نور روی این صفحه کمک می‌کند، دیفیوزر نام دارد. صاف و تمیز بودن صفحه‌ی نمایش یکی از عواملی است که بر روی خواندن و تجزیه و تحلیل درست و دقیق عکس‌های رادیولوژی تأثیر زیادی می‌گذارد.
لامپ نگاتوسکوپ مهم‌ترین قسمت آن تلقی می‌شود. لامپ‌های تعبیه شده در نگاتوسکوپ می‌توانند ال ای دی و یا فلورسنت باشند. البته امروزه لامپ‌های فلورسنت (CCFL) به دلیل نقصان‌هایی که دارند، تقریباً از رده خارج شده‌اند. به همین دلیل نگاتوسکوپ‌های فلورسنت معمولاً مشکلات زیادی ایجاد می‌کنند. که در ادامه به چند مورد از این مشکلات اشاره می‌کنیم.
این مدل از نگاتوسکوپها نور را به صورت کاملاً یکنواخت و یکدست پخش نکرده و در آشکارسازی کامل جزییات عکس و یا فیلم رادیولوژی، عملکرد خوبی ندارند. برای جبران این مورد، تعداد لامپ‌های تعبیه شده در نگاتوسکوپ‌های فلورسنت زیادتر از حد معمول است و به همین دلیل این مدل از دستگاه‌ها مصرف برق بسیار بالایی داشته و همچنین گرمای زیادی تولید می‌کنند که این می‌تواند مشکل‌آفرین و آزاردهنده باشد. همچنین عمر نگاتوسکوپ‌های فلورسنت از حد انتظار کمتر است. این دستگاه‌ها در برابر خاموش و روشن شدن‌های پی‌درپی مقاومت زیادی نداشته و به سرعت می‌سوزند. مصرف‌کنندگان نگاتوسکوپ فلورسنت علاوه بر هزینه‌های گزاف اضافی، محدودیت‌های زیادی را هم متحمل می‌شوند.
در مقابل لامپ‌های ال ای دی در نگاتوسکوپها بسیار خوب و درست عمل می‌کنند. به همین دلیل امروزه افراد بیشتری مشتاق خرید نگاتوسکوپ‌های LED هستند. این گونه از لامپ‌ها به مدار ولتاژ قابل تغییر نیاز نداشته و مصرف برق و انرژی بهینه دارند. عمر طولانی لامپ‌های LED ، دوام نگاتوسکوپ‌های ال ای دی را بسیار بالا می‌برد. همچنین اندازه‌ی این مدل از نگاتوسکوپها به دلیل انعطافی که در تولید لامپ‌های ال ای دی می‌توان به کار بست، قابلیت تغییر بالایی دارد. مهم‌ترین ویژگی نگاتوسکوپ‌های ال ای دی، پخش نور کاملاً یکنواخت آن‌هاست. لامپ‌های LED این امکان را دارند که برای مدت طولانی، بدون سوسو زدن و با شدت تابش بالا و نور یکنواخت کار کنند. این بهترین ویژگی یک نگاتوسکوپ خوب به حساب می‌آید.
همان‌طور که اشاره شد، نگاتوسکوپها بر اساس نوع لامپ تعبیه شده در آن‌ها، به دو دسته‌ی فلورسنت و ال ای دی تقسیم می‌شوند. البته با پیشرفت تکنولوژی و گسترش ابزار دیجیتال، نوع بسیار جدیدی از دستگاه نگاتوسکوپ نیز به منصه‌ی ظهور رسیده است که نگاتوسکوپ دیجیتالی نام دارد. نگاتوسکوپ دیجیتال دارای صفحه کلید و نشانگر بوده و به صورت لمسی کنترل می‌شود. مانند تمام تجهیزات پزشکی، حسگر لمسی و سایر قطعات جانبی این نوع نگاتوسکوپها قابل استریل هستند.
در هنگام خرید نگاتوسکوپ توجه به چند نکته بسیار ضروری است.
برای خرید نگاتوسکوپ بهتر است به مراکز معتبر فروش تجهیزات پزشکی مراجعه کنید. در غیر این صورت ممکن است نگاتوسکوپی که خریداری می‌کنید، معیوب باشد. خرید تجهیزات پزشکی معیوب، به دلیل اینکه مستقیماً بر روی سلامتی انسان‌ها تأثیر می‌گذارند، بسیار مخاطره‌آمیز است.
نگاتوسکوپ‌های موجود در بازار برندهای مختلفی دارند. تحقیق در مورد انتخاب یک برند ممتاز، قبل از خرید نگاتوسکوپ امری واجب است. در اینجا ذکر این نکته لازم است که نگاتوسکوپ ایرانی هم توسط تولیدکنندگان داخلی ساخته شده و در بازار وجود دارد. کیفیت برندهای ایرانی این دستگاه، توسط کارشناس‌ها و مصرف‌کننده‌ها تائید شده است.
نگاتوسکوپ کوچک که روی پایه‌ی سطحی قرار می‌گیرد، نگاتوسکوپ رومیزی نام دارند. ویژگی‌های عمومی نگاتوسکوپ رومیزی با نوع دیواری آن کاملاً یکسان است. قابلیت جابه‌جایی تنها امتیازی است که نگاتوسکوپ رومیزی نسبت به نگاتوسکوپ دیواری دارد. در هنگام خرید نگاتوسکوپ با در نظر داشتن نیازهای خود، می‌توانید تصمیم بگیرید که مدل رومیزی آن برای شما کارآمدتر است و یا دیواری.
نگاتوسکوپ اتاق عمل با سایر نگاتوسکوپ‌های معمولی تفاوت‌هایی دارد. بر اساس استانداردهای اتاق عمل، نگاتوسکوپ مورد استفاده در این فضا، می‌بایست کاملاً داخل دیوار قرار بگیرد، به طوری که هیچ جای خالی و یا درزی باقی نماند. این نگاتوسکوپ‌های مخصوص، باید قابلیت نمایش یک تا چهار فیلم یا عکس سی تی اسکن و یا رادیولوژی را داشته باشند. ضخامت نگاتوسکوپ اتاق عمل در حدود یک سانتیمتر بوده و خاصیت ضدآب و ضدضربه دارد. همچنین به منظور جلوگیری از خستگی چشم‌های پزشک جراح، نور این دستگاه‌ها به شکل خاصی تنظیم شده است که در عین حال که در آشکارسازی عکس و فیلم کاملاً دقیق عمل می‌کند، آزاری به چشم نمی‌رساند.
قیمت دستگاه نگاتوسکوپ با توجه به امکانات و ویژگی‌های آن متغیر است. از عواملی که بر روی قیمت نگاتوسکوپها تأثیر می‌گذارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
