بدون شک چرخه قاعدگی و پریود بر روی ظاهر پوست و موی شما تاثیرات زیادی دارد. در این مقاله قصد داریم تاثیر قاعدگی بر پوست و مو در فازهای مختلف دوران قاعدگی را بررسی نموده و راهکارهایی برای جلوگیری یا کاهش شدت این تاثیرات را به شما ارائه دهیم.
هورمونهایی که بر روی پوست شما اثر میگذارند
دوره پریود و یکی دو روز پیش از آن، زمانیست که پوست شما درگیر مشکلات مرتبط با پریودی نظیر جوش، لک و آکنه میشود. این موضوع به علت انباشته شدن سِبوم در زیر سطح پوست است که ظاهری چرب به آن میدهد. اگر میخواهید بدانید کدام هورمون مقصر اصلی این واقعه است، باید بگوییم که چرب شدن پوست در حقیقت حاصل اثرگذاری چند هورمون است.
وقتی هورمونهایی مانند پروژسترون، استروژن و تستسترون از حالت متوازن خارج میشوند احتمال چرب یا خشک شدن بیش از اندازه پوست افزایش مییابد. استروژن در چرخه قاعدگی به حد بالا و پایین رسیده و همین موضوع بر روی بافت، ضخامت، یکنواختی ساختار پوست و توازن مایعات زیر پوستی تاثیر میگذارد.
تغییرات در سطح هورمون میتواند باعث ایجاد آکنه شود و پروژسترون نیز در این فرآیند نقشی اساسی دارد. این هورمون باعث بسته شدن منافذ پوستی شده و با تجمع مقدار بیشتری سبوم در زیر سطح پوست، بروز انواع جوش و آکنه قابل انتظار خواهد بود.
در جریان چند روز ابتدایی چرخه قاعدگی، سطح هورمونهایی مانند استروژن و پروژسترون پایین است. این موضوع باعث خشک و مصنوعی به نظر رسیدن پوست شده و چین و چروکها نیز محسوستر از قبل دیده میشوند. مرطوب کردن و آبرسانی پوست بهترین راهکار برای کمک به پوست جهت عبور از این چند روز حساس است.
در جریان هفته نخست از سیکل عادت ماهیانه، هورمون استرژون که برای پوست ضروری است در سطح پایینی قرار داشته و علاوه بر شستشو و رطوبت رسانی معمولی، پوست شما نیازمند مراقبتهای بیشتری است. اگر مشکلات پوستی و تاثیر قاعدگی بر پوست شما بیشتر از حد معمول بود بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
چرخه ۲۸ روزه قاعدگی شامل سه فاز فولیکولی، فاز تخمک گذاری و دوره لوتئال میشود. در هر کدام از این فازها تغییرات متفاوتی را شاهد هستیم که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
در فاز فولیکولی که در واقع از روز ۱۰ الی ۱۶ دوران قاعدگی اتفاق میافتد، سطح هورمون استروژن به آرامی افزایش مییابد. پوست شما در این شرایط در بهترین وضعیتش قرار داشته و هیچ ناراحتی یا التهابی را شاهد نخواهید بود. به دلیل افزایش سطح سروتونین ممکن است حس سرخوشی و شادمانی را تجربه کنید.
در جریان روز دهم تا سیزدهم سطح هورمون استروژن به بالاترین حد خودش رسیده و این دقیقا زمانیست که تستسترون نیز روندی افزایشی به خود میگیرد. پوست در این شرایط سرشار از رطوبت طبیعی و کلاژن بوده و به همین دلیل بسیار مستحکم و انعطاف پذیر خواهد بود.
در این دوران پوست تقریبا در بهترین شرایطش قرار داشته و تاثیر قاعدگی بر پوست قابل مشاهده نیست، بنابراین همان روتین مراقبت از پوستی که قبلا انجام میدادید کفایت میکند. اگر تمایل داشتید استفاده از یک مرطوب کننده سبک نیز توصیه میشود.
روز چهاردهم، یعنی دقیقا قبل از اینکه دوره پریود جدیدتان آغاز شود به فاز تخمک گذاری اختصاص دارد. پوست شما تا ۵ روز آینده همچنان عالی به نظر میرسد. اما در ادامه با کاهش سطح دو هورمون تستسترون و استروژن، تغییراتی قابل مشاهده خواهد بود.
با افزایش سطح هورمون لوتئین کننده پوست شما در برابر باکتریها آسیب پذیرتر میشود. در دوران تخمک گذاری هرگز با صورت آرایش کرده نخوابید و علاوه بر این، به شستشو و ضدعفونی کردن مناسب دستان خود نیز اهمیت بیشتری بدهید. این کار از انتقال باکتریها به پوست صورت و در نتیجه ایجاد آکنه بیشتر جلوگیری خواهد کرد.
در این دوران از محصولات مراقبتی پوست فاقد چربی استفاده کنید. از محصولات پایه آب و سبک مانند فیس میست، اسپریها، تونیکهای سبک و میسلار واتر کمک بگیرید. از محصولاتی که باعث بسته شدن منافذ پوستی میشوند استفاده نکنید.
علائم پیش از شروع دوره پریود جدید که علاوه بر افزایش میل به غذاهای بیارزش نظیر فست فود و احساسات ناپایدار، باعث ایجاد تغییرات ناخوشایندی در پوست نیز خواهد شد. برخی زنان بدون هیچ مشکلی این فاز را پشت سر میگذراند اما برای بسیاری از زنان توجه به مراقبتهای بیشتر و ایجاد تغییراتی در روتین مراقبت از پوست ضروری خواهد بود. در واقع در این فاز میتوان بیشترین تاثیر قاعدگی بر پوست را مشاهده کرد.
در این مرحله از چرخه عادت ماهیانه پوست شما حساستر شده و باید از یک روتین مراقبتی سبکتر استفاده کید. به آبرسانی و حفظ رطوبت توجه کرده و سطح پوست خود را با لایههای مختلفی از محصولات چرب نپوشانید!
پیش از پریود و حین آن ممکن است افزایش چربی سطح پوست و همچنین تورم و التهاب در پوست قسمتهای مختلف بدن را تجربه کنید. این مشکل میتواند به علت محبوس شدن آب در زیر پوست رخ دهد. با رطوبت رسانی مناسب و بهرهگیری از یک رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و غذاهای سودمند، ویتامین و مواد معدنی بیشتری را به بدن خود برسانید.
پس از آغاز فرآیند تخمک گذاری، فاز لوتئال نیز در نیمه دوم چرخه عادت ماهیانه آغاز میشود. در ادامه به چند نکته برای مراقبت از پوست در این فاز اشاره میکنیم:
سیکلهای عادت ماهیانه باعث تغییرات هورمونی خاصی میشوند که مشکلاتی نظیر التهاب پوستی، تغییرات خلقی، زیاد شدن اشتها و خستگی مزمن از جمله تغییراتی هستند که میتوان مشاهده کرد. افزایش فعالیت غدد چربیساز تنها بر روی پوست صورت شما تاثیر نگذاشته و پوست کف سر و حتی موها نیز گاهی چرب و سنگین به نظر میرسند.
یک هفته پیش از شروع پریود با کاهش سطح استروژن و افزایش میزان ترشح پروژسترون و تستسترون، چربی پوست و موها افزایش مییابد. در این دوران هنوز میزان تولید چربی خیلی زیاد نبوده و میتوانید از همان روتین مراقبت از مو همیشگی خود استفاده کنید.
زمانی که لکه بینی و خونریزی شروع میشود، سطح هورمون استروژن تقریبا به صفر کاهش مییابد که در نتیجه آن احساس نفخ، بیقراری و دردهای شکمی خواهید داشت. در این دوران بهتر است هنگام دوش گرفتن تنها از یک کاندیشنر یا نرم کننده مو استفاده نمایید.
پس از پایان دوره پریود سطح تستسترون کاهش یافته و همزمان میزان ترشح استروژن نیز افزایش مییابد. به همین دلیل میزان چربی کمتری تولید شده و از نظر خلقی نیز شاهد تغییرات مثبتی خواهید بود. با کاهش میزان تولید چربی ممکن است مشکلاتی نظیر خشکی خفیف پوست کف سر را تجربه کنید. از این رو بهتر است از یک نرم کننده مناسب به همراه روغنهای طبیعی استفاده کنید تا pH پوست کف سر در سطح متعادلی باقی بماند.
از آنجایی که ساقه مو در واقع یک بافت مرده محسوب میشود، رنگ کردن مشکلی ایجاد نمیکند. به طور کلی اگر از رنگ مویی با کیفیت و مرغوب استفاده کنید نگرانی خاصی وجود نخواهد داشت. اکثر پزشکان رنگ کردن مو در سه ماهه نخست بارداری را توصیه نمیکنند.
اگرچه بدن در دوران قاعدگی تغییرات هورمونی گستردهای را تجربه میکند اما از آنجایی که مدت این تغییرات کوتاه است، تاثیر خاصی را در کاهش یا افزایش ریزش مو شاهد نخواهید بود. به طور کلی اگر از یک روتین مراقبت از مو مناسب و کارآمد بهره ببرید هیچ مشکلی نخواهید داشت.
تنها در برخی زنان که خونریزی شدیدتر و طولانیتری را در این دوران تجربه میکنند ممکن است افزایش شدت ریزش مو و نازک شدن تارهای مو مشاهده شود که البته موقتی بوده و با متعادل شدن مجدد هورمونها، همه چیز به حالت نرمال باز خواهد گشت.