گیج فشار کمپرسور

فشار کمیتی است اسکالر و مقدار آن برابر است با نیروی عمود برسطح در واحد سطح. گیج فشار کمپرسور در شکلها و انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه می شود. به طور معمول، درکمپرسورهای باد از گیج هایی استفاده می شود که میزان فشار را برحسب بار نشان می دهند.

کاربرد اصلی گیج فشار کمپرسور باد در هر کمپرسور باد این است که میزان فشار باد داخل مخزن کمپرسور را به صورت دقیق نشان دهند. در صورتی که به هر دلیلی گیج فشار کمپرسور یا درجه کمپرسور (مانومتر) با مشکل مواجه یا خراب شود، میزان هوای فشرده شده داخل مخزن به درستی نشان داده نخواهد شد. همین امر باعث می شود تا اپراتور دچار مشکل شود. این مورد را با ذکر یک مثال بیشتر توضیح خواهیم داد.

مثال کارکرد گیج کمپرسور

به عنوان مثال، یک دستگاه میخ کوب بادی را در نظر بگیرید که حداقل با ۵ بار فشار باد کار می کند. بدیهی است که اگر فشار باد از ۵ بار کمتر شود میخکوب نمی تواند میخ ها را به درستی پرتاب کند و در نتیجه، کیفیت کار آن کمتر خواهد شد. تنها راهی که می توان فهمید فشار باد از ۵ بار پایین تر است یا نه، نگاه کردن به گیج فشار کمپرسور باد است. حال تصور کنید که گیج فشار خراب باشد و یا گیر کرده، در این صورت، ممکن است عددی که روی آن نمایش داده می شود از ۵ بار هم بیشتر باشد.

به همین دلیل، اپراتور به دنبال رفع مشکل در قسمت های دیگر به جز کمپرسور باد خواهد رفت. شاید در نهایت هم نتواند مشکل را پیدا کند. در صورتی که فشار باد واقعی ۳ بار است اما چون گیج فشار کمپرسور گیر کرده است، ۶ بار را نمایش می دهد. همین امر باعث خواهد شد که علاوه بر پایین آمدن کیفیت کار، ایراد آن هم پیدا نشود و بدون شک مدتی طول خواهد کشید تا اپراتور متوجه شود که مانومتر دچار مشکل شده است.

در چنین مواردی، احتمال دارد که اپراتور دستگاه را برای تعمیر به تعمیرگاه هایی ببرد که واجد شرایط نیستند و پس از پرداخت هزینه و تلف شدن زمان زیاد، هنوز مشکل رفع نشده باشد. (مشابه این مثال بسیار زیاد به وجود می آید و شاید شما هم به این مورد برخورده باشید که بعد از صرف هزینه و تلف شدن زمان زیاد باز هم مشکل رفع نشده است.در صورتی که با کمی دقت به راحتی می توان چنین مشکلی را برطرف کرد.)

انتخاب گیج فشار کمپرسور باد

انواع مختلفی از مانومتر برای کمپرسور باد در بازار وجود دارد. گیج های ۱۰بار،۱۶ بار، ۲۵بار و مقدارهای دیگر که با توجه به نوع کمپرسور باد و حجم مخزن درجه کمپرسور  انتخاب می شود. گیج های فشار معمولاً بر حسب ۲ کمیت فشار باد داخل مخزن کمپرسور را اندازه گیری می کنند: بر حسب بار (bar) و دیگری برحسب پی اس آی(psi)

گیج فشار کمپرسور چگونه عمل می‌کند؟

فرض کنید یک لوله پلاستیکی منعطف در دست دارید و وقتی در آن می دمید، لولۀ پلاستیکی حالت سفت و غیر منعطف به خود می‌گیرد. اگر فشار دمیدن خود را کم کنید، ابتدا کمی خمیده شده و درنهایت به‌طور کامل می‌خوابد.

این اصول اولیۀ حاکم بر طراحی گیج فشار کمپرسور است که در ابتدا شخصی به اسم بوردون آن را طراحی کرده است. گیج فشار کمپرسور ابزاری است که برای اندازه‌گیری فشار در یک سیستم و گزارش آن به‌صورت داده‌های آنالوگ یا دیجیتال استفاده می شود.

در این ابزارها یک قسمت حسگر و یک قسمت نشانگر وجود دارد که با تغییرات هر کدام از آن‌ها در برابر فشار یک عدد به ما نشان داده می شود که می‌توانیم آن را به‌عنوان تغییرات فشار گزارش کنیم.

گیج اختلاف فشار و گیج فشار کمپرسور عملکردی مشابه دارند، اما گیج اختلاف فشار اختلاف بین دو نقطه را نشان می‌دهد و از گیج فشار کمپرسور برای اندازه‌گیری فشار یک نقطه نسبت به حالت استاندارد و مبنا استفاده می‌شود. این گیج از لحاظ کاربرد با گیج اختلاف فشار متفاوت است.

توضیح مثال لوله پلاستیکی

اگر می خواهید با نحوه عملکرد گیج فشار کمپرسور آشنا شوید، مثال لوله پلاستیکی ذکر شده در بند قبلی را در نظر بگیرید. اگر این لوله پلاستیکی را به شیر آب وصل کنید، در ابتدا فقط کمی از حالت خوابیده خارج خواهد شد؛ اما اگر شیر آب را بیش‌ از اندازه باز کنید، به‌طور کامل به‌صورت افقی یا عمودی باقی‌مانده و همان حالت را حفظ می‌کند.

در حالت دوم، فشار زیادی به لوله پلاستیکی وارد کرده‌ایم و این همان سیستمی است که در گیج فشار کمپرسور استفاده‌ شده است. دستگاه فشارسنج به یک مخزن یا به یک سیستم لوله‌کشی وصل می‌شود.

اگر فشار محیطی کم باشد، عقربه‌های آن بر روی فشار کم باقی‌ مانده و در فشارهای بالا، اعداد بالاتر را نشان خواهد داد. نکته‌ای که باید بدان توجه داشته باشیم این است که هر فشارسنج ظرفیت محدود فشاری دارد و در فشار بالاتر از آن با مشکل مواجه خواهد شد.

گیج فشار کمپرسور چگونه ساخته شد؟

در بندهای قبلی گفتیم که اولین گیج فشار کمپرسور را بوردون طراحی کرده و ساخته است. اگرچه گیج‌های فشاری تفاضلی، پرشر گیج‌های دیافراگمی یا حتی گیج‌های فشاری روغنی با سیستم‌های متفاوتی طراحی‌ شده‌اند، اما به‌طورکلی طراحی آن‌ها بر مبنای گیج طراحی‌ شده توسط بوردون بوده است.

بوردون یک لوله C شکل از جنس برنز، برنج، آلیاژهای مس، فولاد ضدزنگ و نیکل ساخت. لوله‌ای که او ساخته بود، انعطاف‌پذیری نسبتاً مناسبی داشت و انتهای آن بسته بود. بوردون انتهای این لوله را به یک اهرم دندانه‌ای متصل به یک عقربه وصل کرده بود که با حرکت لوله C شکل، عقربه نیز می توانست حرکت کند.

با انجام از این آزمایش، بوردون به این نتیجه رسید که هنگام دمیدن در داخل این لوله یا وصل کردن آن به شیر آب، خمیدگی لوله کمتر شده و کم‌کم بافت آن باز می‌شود و عقربه به سمت راست حرکت می‌کند.

فشارسنج اولیه‌ای که بوردون ساخت، بسیار ساده و ابتدایی بود، اما در پیشرفت این حوزه نقش مهمی ایفا کرده است. بعدها این سیستم معمولی با سیستم‌های استاندارد فشاری عددگذاری و به‌عنوان نسل اولیۀ گیج فشار کمپرسور معرفی شد. البته سایر سیستم‌ها به روش‌های متفاوتی کار می‌کنند، اما نتیجۀ همه آن‌ها یکسان است. گیج فشار در سایزهای مختلف مانند صفحه ۶ سانتیمتر، صفحه ۱۰ سانتیمتر و صفحه ۱۶ سانتیمتر تولید می‌شود.

انواع گیج فشار کمپرسور

با توجه به سازوکار طراحی‌ شده برای گیج‌های فشار، انواع مختلفی از آن‌ها در صنعت وجود دارد که هرکدام از آن‌ها در حوزه‌های خاصی استفاده می‌شوند. البته سازوکار کلی و مبنای کار این فشارسنج‌ها یک سیستم کلی است، اما در هر صورت، برای نمایش فشار موجود در محیط از سیستم‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. معروف‌ترین مدل‌های مربوط به این فشارسنج‌ها عبارت‌اند از:

• عقربه‌ای
• تست
• روغنی
• فاضلی
• منفی
• خلاء
• دیافراگمی
• اکسیژن
• آب
• گاز
• استیل
• برنجی

در هنگام انتخاب گیج فشار کمپرسور باید به موارد زیر توجه کرد:

اندازه صفحه گیج (مانومتر)

جنس گیج فشار (استیل، استیل برنج …)

کمیت برحسب(bar,psi,….)  با توجه به نیاز

اندازۀ اتصال به مخزن

مکان قرار گرفتن رزوه گیج فشار ( پشت گیج, زیر گیج)

دقت اندازه گیری فشار باد

برند گیج (مانومتر)

منبع: وب سایت شرکت سرماسازان ایران