اهمیت طراحی مدل کسب و کار آنقدر زیاد است که سرمایهگذاران معمولا روی استارت آپ هایی که هم به طراحی مدل کسب و کار و هم به طراحی مدل محصول اهمیت میدهند، راحتتر سرمایه گذاری میکنند. زیرا بسیاری از کارآفرینان، بر ساخت یک محصول تمرکز میکنند و طراحی مدل کسب و کار را فراموش میکنند یا زیاد آن را جدی نمیگیرند. اما اینکه واقعا طراحی مدل کسب و کار چقدر مهم است و چگونه میتوان آن را انجام داد موضوعیست که در ادامه به آن میپردازیم.
بیزینس مدل میتواند بسیار پیچیده باشد تا آنجا که اگر راه را درست انتخاب نکنید علاوه بر از دست دادن زمان و تلف کردن عمرتان، هزینههای زیادی را نیز پرداخت خواهید کرد. اگر بتوانید به چند سئوال ساده پاسخ بدهید، مدل کسب و کارتان را نیز طراحی کردهاید. این سئوالها عبارتند از:
پاسخ به این سئوالات میتواند تا حدود زیادی شما را در ساخت مدل کسب و کارتان کمک کند. زیرا در این بیزینس مدل، شما باید محصول بسازید یا آن را ارائه کنید، برندینگتان را آماده کنید، کارهای کارمندان را رسیدگی کنید و برای رسیدن به سود، برنامه ریزی کنید. بنابراین انجام تمام این امور نیاز به یک طراحی خوب در روش انجام کار دارد که با آن بتوانید به سود برسید.
هرکدام از کسب و کارها نیاز به یک بیزینس مدل متفاوت دارند و نحوه ارتباط با مشتری، کسب درآمد، فروش و سایر موارد آنها با هم متفاوت است. برخی از این مدلهای کسب و کار عبارتند از:
در این مدل، تولید کننده محصول را با مواد اولیه تهیه و تولید کرده و به فروش میرساند.
در این مدل تولیدکننده به مردم عادی یا خرده فروشان متصل میشود.
در این مدل، خرده فروشان، محصولی را که به صورت عمده خریدهاند به شکل خرد به مردم میفروشند.
در این مدل، یک بیزینس موفق، در قبال دریافت مبلغی، حق امتیاز خود را به دیگری میفروشد.
این اسم به معنای مفهوم فیزیکی فروشگاه است زیرا در این مدل، فروشندگان، در یک مکان به شکل رو در رو با مشتریان سرو کار دارند.
مدل فروش محصولات در بستر وب سایت و فروشگاههای اینترنتی.
این مدل پر کاربرد به کاربر اجازه میدهد علاوه بر خرید اینترنتی، به صورت مستقیم از فروشگاه نیز خریداری کند.
در این مدل، ارائه محصول با قیمتهایی پایین و به صرفه برای مشتری هدف اصلی میباشد.
مدل خرید اشتراک از وب سایت به صورت ماهیانه یا سالیانه برای دریافت خدمات
تولید محتوا در وب و دریافت مبلغی برای تبلیغات، روشی است که این مدل از آن پیروی میکند.
در این مدل، فروشندگان مختلف در یک مکان قرار میگیرند و محصولاتی مشابه را میفروشند یا درواقع برای فروش رقابت میکنند.
در این مدل، فروشندگان و ارائه دهندگان خدمات به خاطر ارتباطات و اعتمادی که از مشتری میگیرند، به سودآوری میرسند.
برخلاف مدل قبلی، این مدل کسب و کار به ارتباطات رو در روی انسانی احتیاجی ندارد و نیاز اولیه این مدل، بهبود فناوری مورد استفاده است.
در این بیزینس مدل، بخشی از یک محصول ارائه شده به شکل رایگان قابل استفاده است و برای استفاده از سطح پیشرفته آن، نیاز به پرداخت مبلغی میباشد.
با تمام تعاریفی که از انواع مدل کسب و کار برای یک استارت آپ ارائه شد، باید در نظر داشته باشید که در بسیاری از موارد، ترکیب این مدلهاست که میتواند جوابگو باشد زیرا ممکن است هر کاری، نیازها و اهداف متعددی را در نظر داشته باشد و برای رسیدن به آنها باید یک مدل ترکیبی را برای خود ایجاد کند.
با تغییر شرایط و الگوی درآمدزایی، دیگر نمیتوان بدون دانش و راههای علمی اثبات شده، وارد جاده کسب و کار شد که اگر در این راه از مشاورههای افراد موفق در این زمینه استفاده کنید قطعا درصد موفقیتتان نیز بیشتر خواهد شد.
همانطور که قبلا گفتیم برای کسب و کارتان باید سئوالاتی را از خودتان بپرسید و به آنها پاسخ بدهید. اگر بوم مدل کسب و کارتان را درست کرده باشید و در آن به تمام سئوالات پاسخ داده باشید، دیگر نیازی به دادن توضیحات زیاد برای سرمایه گذاران، مشتریان و یا شرکا نخواهید داشت. بنابراین درست کردن بوم مدل کسب و کار، یکی از مهترین کارهاییست که باید در ابتدا انجام دهید.
بوم مدل کسب و کار میتواند خروجی کار شما را مشخص کند و همه محرکهایی که روی کار شما تاثیر دارند را نمایانتر کند. انعطافپذیر بودن، از دیگر ویژگیهای این بوم است که به راحتی قابل تغییر است و اگر بخشی مشکل دارد یا نیاز به تغییر دارد بدون هزینه تغییر پیدا خواهد کرد.
برای تهیه بوم بیزینس مدلتان باید کمی تحقیق کنید یا فیلمهای آموزشی در این زمینه را ببینید. با نوشتن آنچه در سر دارید و تمام نیازها و اهدافتان، نمونه اولیه بوم مدل کسب و کارتان را ایجاد کردهاید و تنها باید آن را کامل و جامعتر کنید. یکی از کتابهای خوب برای کمک به شما در این زمینه، کتاب ” Business Model Generation” است که راهکارها و پیشنهادهای بسیار خوبی را برای خلق بوم مدل کسب و کار به شما خواهد داد.
?
افراد زیادی هستند که ایدههایی عالی و جذاب دارند اما بدون دانش یا کمک گرفتن از دیگران، خودشان اقدام به حرکت در جادهای پر پیچ و خم میکنند که این باعث شکستشان خواهد شد. با کمک شتاب دهنده بینا میتوانید بدون دغدغه داشتن از آینده و مشکلات مالی، بهترین کار را انجام داده و به موفقیتی که سالها انتظارش را داشتید برسید.