در اوایل کار روزنامهنگاری، باید چند فیلم را معرفی میکردم. چندان در مورد شیوه معرفی فیلم اطلاعاتی نداشتم. نمیدانستم که چگونه باید فیلم را معرفی کنم که هم توجه مخاطب جلب شود، هم مطلبی که مینویسم در نهایت ساختار منظمی داشته باشد. به سراغ چندین مجله و منتقد رفتم تا در نهایت توانستم به مدلی از ریویو نوشتن برسم.
ریویو (review) معرفی کوتاهی است از فیلم، کتاب، گیم و هر چیزی که میخواهید آن را به کسی معرفی کنید. در نوشتن ریویو هدف آن است که به مخاطب کمک کنیم تا تصمیم بگیرد که آیا آن فیلم یا کتاب را بخواند یا خیر. برای نوشتن چنین متنی تنها لازم است که به چند سوال جواب دهید.
ضمن اینکه متن زیر را با تمرکز بر فیلم نوشتهام اما میتوانید از آن برای معرفی کتاب، گیم و چیزهای دیگر هم استفاده کنید.
در ابتدا باید بگویید که چرا به سراغ این فیلم یا کتاب رفتید؟ چه دلیلی داشت که این فیلم توجه شما را جلب کرد؟ بیشتر اوقات به خاطر نام کارگردان، جایزه بردن یا توصیه دوستان فیلم را میبینیم. توضیح این که چه شد به تماشای این فیلم نشستید میتواند برای مخاطب جذاب باشد. به خصوص اگر با چاشنی داستانسرایی یا همان storytelling همراه باشد.
این بخش سختترین قسمت ریویو است. داستان را باید خیلی کلی بگویید که اسپویل نشود، در عین حال جذاب هم باشد و خواننده را ترغیب کند که فیلم را ببیند. برای این بخش تنها خط کلی داستان را بگویید. میتوانید گرههای اول داستان (معمولا تا دقیقه 30 فیلم گره مهمی ایجاد میشود) را بگویید که هم جذاب باشد هم داستان را لو نداده باشید.
اگر شما از فیلمی لذت میبرید یا از آن خوشتان نمیآید، احتمالا دو یا سه دلیل عمده دارد. آنها را بیان کنید. ممکن است داستان جذاب باشد، یا بازیها خوب باشند، اکشن تماشایی دارد یا دلایل دیگر. علت جذابیت فیلم را کوتاه بیان کنید.
هر سلیقهای فیلم شما را نمیپسندد. کاملا ممکن است که شما از فیلمی لذت ببرید اما شخص دیگری نتواند حتی نیم ساعت از آن را تحمل کند. برای حل این مشکل بگویید که فیلم برای چه افرادی ممکن است جذاب باشد. بهترین راه مثال زدن از فیلمهای مشابه است. چه فیلمهای مطرحی مشابه با این فیلم و جود دارد. آنها را نام ببرید و بگویید که اگر این فیلمها را دوست دارید، فیلم را ببینید.
جوایز در ترغیب خواننده به تماشای فیلم موثر است. اگر فیلمی جایزه اسکار یا گلدنگلوب گرفته باشد قطعا احتمال دارد که فیلم خوبی باشد و مخاطب به دیدن آن ترغیب میشود. در مورد کتاب هم میتوان به عناوینی مثال جایزه پولیتزر، یا پرفروش ترین کتاب مجله نیویورکتایمز یا سایت آمازون اشاره کرد.
پس از نوشتن ریویو، خجالت نکشید و آن را برای دوستانتان بفرستید. واکنش آنها در تعیین کیفیت ریویو شما مهم است. اگر در پاسخ گفتند که چه متن خوبی نوشتهای، یعنی ریویو خوبی ننوشتهاید!!! هدف از ریویونوشتن جذب مخاطب به آن فیلم یا کتاب است. واکنش ایدهآل به ریویو خوب آن است که خواننده اظهار کند که فیلم برایش جذاب به نظر میآید و دوست دارد که آن را ببیند.
در بین تمامی کسانی که در مورد فیلم و کتاب مینویسند، حسین معززینیا، سردبیر سابق همشهری سینما، فیلمها را جذابتر از دیگران معرفی میکند. توصیه میکنم در کانال تلگرامی او عضو شوید.
در آخر هم این ریویو را از حسین معززینیا بخوانید تا با ریویونویسی بهتر آشنا شوید.
دربارهی دو پاپ (فرناندو مهیرلس)
فیلمهای بحثبرانگیزی مثل «شهر خدا» و «باغبان وفادار» در ابتدای هزارهی جدید باعث شد اسم کارگردان برزیلی این فیلمها بهعنوان یکی از استعدادهای مهم سینمای معاصر سر زبانها بیفتد، اما اقتباس مهیرلس از رمان کوری (ژوزه ساراماگو) کموبیش یک شکست تمامعیار بود، بعد هم که بیشتر خودش را درگیر تولیدات تلویزیونی کرد و بهنظر میرسید قرار نیست در کارنامهی سینماییاش اتفاق مهمی بیفتد. اما دو پاپ از بهترین فیلمهای سال است: یک فیلم باطراوت و درگیرکننده دربارهی کلنجار دو پیرمرد و رابطهی عشق و نفرتشان!
در میان مجموعه فیلمهایی که در چند سال اخیر ساخته شدهاند و الگوی روایی و دراماتیک همهشان حرکت از حوادث و شخصیتهای واقعی به معادل سینماییشان است، و معمولاً هم در سکانس آخرشان تصاویر آدمهای اصلی را برش میزنند به سکانسهای ساختهشده و بازیگرانی که نقش آنها را بازی کردهاند، «دو پاپ» یکی از خلاقانهترین نمونههاست. ایدهی اصلی مهیرلس در کارگردانی این بوده که با مونتاژ غیرعادی صحنهها و استفاده از برشهای نامتداول، مرز بین زمان حال و فلاشبکها، و همچنین فاصلهی روایت واقعی با بازسازی همان موقعیتها را محو کند و راهی پیدا کند برای روایت غیرقراردادی داستانی که مردم دنیا کموبیش دربارهاش اطلاعاتی دارند، چون داستان دو پاپ جنجالی سالهای اخیر است و سر و صدای زیادی اطراف انتخاب هر کدام بر پا شده.
بخشی از توفیق فیلم البته مدیون بازی درخشان دو بازیگر اصلی است: آنتونی هاپکینز در نقش پاپ آلمانی و جاناتان پرایس در نقش پاپ آرژانتینی. هر دو پیش از این بارها درخشیدهاند و قرار نیست ما را غافلگیر کنند، اما باز هم اجرای درجه یکی دارند و ریزهکاریهای استادانهشان باعث شده جلوههای جذابی از دگرگونیهای کاراکترشان را به نمایش بگذارند.