ترون (Tron) یک پلتفرم غیر متمرکز مبتنی بر بلاکچین (blockchain) است. هدف Tron ایجاد یک فضای رایگان و جهانی برای تولید و نشر محتواهای دیجیتالی (digital content) است. ترون قصد دارد این این کار را با استفاده از فناوری ذخیره سازی توزیع شده (distributed storage technology) انجام دهد. به گونهای که امکان به اشتراک گذاشتن راحت و مقرون به صرفه محتواهای دیجیتالی فراهم شود.
بنابراین ترون (Tron) یک شبکه است (ارز نیست). ارز دیجیتال این شبکه، Tronix (به اختصار TRX) نام دارد. شبکه ترون در سپتامبر سال 2017 توسط یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در سنگاپور موسوم به Tron Foundation به وجود آمد. این سازمان توسط مدیر عامل شرکت، جاستین سان (Justin Sun) رهبری میشود. Tron Fundation دارای یک تیم توسعه داخلی اختصاصی، شامل ستاره های مشهور فناوری میباشد. به طور مفصلتر، TRON یک بستر منبع باز (open source) است که برای توزیع غیر متمرکز و جهانی محتواها و سرگرمیها، علاوه بر قراردادهای هوشمندی که مثلا در ارز اتریوم میدیدیم، راه اندازی شده است.
ترون سعی دارد تا با حذف حضور واسطهها، ارائه کنندگان مطالب دیجیتالی و استفاده کنندگان از این مطالب را به هم نزدیکتر کند. این اقدام منجر به کاهش هزینهها برای مصرف کنندگان و بهبود سرعت و سهولت جمع آوری مطالب از تولیدکنندگان میشود، که برای هر دو سمت معامله برد-برد است.
شرکتهای شخص ثالث سنتی به صورت متمرکز عمل میکنند. در این شرکتها، هنگامی که مصرف کنندگان به ارائه کنندگان سرگرمی نظیر نتفلیکس میپیوندند، هزینههای بیشتری پرداخت میکنند و این شرکتهای واسطه سهم عمدهای از این پرداختها را برای خود نگه داشته و مقدار کمی به تولیدکنندگان مطالب اختصاص میدهند.
ترون با استفاده از شبکه بلاک چین، این مدل تجاری را بازسازی میکند. این شبکه مانند سیستم ذخیره سازی غیرمتمرکز و توزیع شده عمل میکند، که فرآیند به اشتراک گذاری دادهها را سریع و ارزان میکند. ترون با ایجاد فرصتی برای تولیدکنندگان مطالب برای میزبانی رسانههای سرگرمی دیجیتالی بر بستر بلاک چین خود، در صدد گرفتن جایگاه واسطههایی نظیر نتفلیکس است. با این استراتژی، مخاطبان سراسر جهان میتوانند هزینه دسترسی به محتوا را به طور مستقیم به تولیدکننده محتوا پرداخت کنند.
در این فرآیند، شبکه نیمه غیرمتمرکز و شفاف ترون و فناوری ذخیره سازی توزیع شده نیز با چالش مهمی در صنعت اشتراک گذاری سرگرمی مواجه است؛ چالش آنها تعداد عاملین کم ولی با قدرت و پرنفوذ است، که اشتراک گذاری جهانی محتوای دیجیتالی را تحت کنترل دارند.
Tron از مکانیزم اجماع گواه اثبات سهام خصوصی شده (dPOS) استفاده میکند؛ این الگوریتم اجازه تایید حدود ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه را میدهد و از قراردادهای هوشمندی که با زبانهای برنامه نویسی جاوا، پایتون و غیره نوشته شدهاند، پشتیبانی میکند. در مجموع، تنها ۲۷ نود مسئول تایید بلاکها بر روی شبکه هستند و همین امر یکی از ایرادهایی است که به شبکه ترون گرفته میشود. این نودها توسط سیستم رای گیری کاربرانی که بیشترین مقدار TRX را در اختیار دارند، انتخاب میشوند. فعالان شبکه های غیرمتمرکز بیت کوین و اتریوم بیش از ۱۱۰۰۰ نود می باشد اما شبکه ای مانند ترون که ادعای غیرمتمرکز بودن را دارد تنها ۲۷ نود در شبکه فعال میباشند.
زنجیره ترون معماری ۳ لایه دارد:
بلاکها در بلاک چین Tron در هر ۳ ثانیه تولید میشوند. پاداش تولیدکنندگان به ازای هر بلاک، ۳۲ TRX است و نودها یا همان فعالان شبکه ۱۶ TRX دریافت میکنند. بنابراین، روزانه تقریبا ۱.۳۸ میلیون TRX و سالیانه تقریبا ۵۰۰ میلیون کوین TRX تولید میشود.
سازمان ترون در ابتدا گفته بود که پاداشهای تولیدکنندگان بلاک، تا ۱ ژانویه ۲۰۲۱ (۱۱ دی ۹۹) ارائه میشود. با این اوصاف، مشخص نیست که ۱ میلیارد کوین TRX که در ژوئن ۲۰۱۸ (خرداد ۹۷) سوزانده شدهاند، برای پرداخت این پاداشها بودند یا این که ترون قصد دارد کوینهای بیشتری بسوزاند یا خیر. با توجه به ساختار فعلی پاداشها، بنیاد ترون نیاز به سوزاندن ۲۵۰ میلیون TRX دارد، تا بتواند تا ۱ ژانویه ۲۰۲۱ پاداش بلاکها را پرداخت کند.
شبکه در هر ۲۴ ساعت به هر کاربر یک استخر پهنای باند به صورت کمک هزینه ارائه میدهد تا بتوانند تراکنشهای رایگان ارسال کنند. کاربران همچنین میتوانند TRXهایشان را مسدود کنند تا پهنای باند بیشتری دریافت کنند. کارمزدهای شبکه Tron مستقیما به صورت TRX پرداخت میشوند و توسط شبکه سوزانده میشوند.
بنیاد ترون در ابتدای شروع به کار، ۳۴ میلیارد TRX را دریافت کرد، ۱ میلیارد کوین را در ژوئن ۲۰۱۸ سوزاند و مابقی کوینها را تا ژانویه ۲۰۲۰ قفل کرد.
۱۰۰ میلیارد TRX در ابتدای کار تولید شدند. ۱۵.۷۵ میلیارد کوین به صورت فروش خصوصی توسط سرمایه گذاران خریداری شدند و ۴۰ میلیارد TRX نیز توسط ICO به فروش رفتند. بنیاد ترون بیش از ۳۴ میلیارد کوین دریافت کرد و کمپانی Peiwo Huanle Technology که مالک آن جاستین سان است نیز ۱۰ میلیارد TRX دریافت کرد.
میزان عرضه پرداخت نشده ترون، ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ کوین TRX است، که از این مقدار، ۴۴.۲۵ درصد برای بنیانگذار و پروژه و ۵۵.۷۵ درصد آن نیز برای فروش در نظر گرفته شده است.
میتوان گفت که جاستین سان ۳۰ ساله، توسعه دهنده اصلی ترون است. سان در این سن رزومه چشمگیری دارد:
به گفته سایت رسمی ترون، این پروژه اکنون دارای بیش از ۴۰ توسعه دهنده ارشد است و ۶ تیم قدرتمند در حال آزمایش ثبات و کیفیت بلاک چین ترون هستند. اما در صفحه Github این پروژه، تنها از دو نفر نام برده شده است و فعالیت های چشمگیری در صفحه گیت هاب آنها به چشم نمیخورد.
یک اتفاق جالب برای جاستین سان افتاده و آن، دیدار او با وارن بافت (Warren Buffet) مدیرعامل شرکت Berkshire Hathaway بوده است. این قرار ملاقات که سر و صداهای زیادی برپا کرد، ۶ ماه پس از آن که سان ۴.۵ میلیون دلار برای این ملاقات پرداخت کرد، برگزار شد. مکان این قرار نیز با پیشنهاد بافت، در رستورانی خصوصی در شهر اوماهای آمریکا تعیین شد.
وارن بافت یکی از مخالفان سرسخت رمز ارزهاست و در یکی از مصاحبه های خود بیت کوین را “مرگ موش” خواند! سان در این قرار ملاقات، امیدوار بود که بتواند سرمایه گذاران سازمانی و سنتی را با واقعیت رمز ارزها و فناوری بلاکچین آشنا کند. اما این شام نتیجهای که جاستین سان به دنبال آن بود را نداشت و وارن بافت همچنان مخالف ارزهای دیجیتال است.
ترون از فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند، درست مانند پلتفرمهای EOS و اتریوم استفاده کرده و برای توسعه برنامهها، به توسعه دهندگان ابزار چند پروتکلی ارائه میدهند. این پلتفرم که خود را رقیب اتریوم میداند به کاربران اجازه بهره برداری و استخراج و کسب سود از سیستمهای هوشمند چند پروتکلی میدهد. شبکه ترون دوران جدیدی در حوزه شرط بندی رایگان و قانونی به وجود آورده است که مشکلات عدم اعتماد را از بین برده و پلتفرم فعالی برای توسعه بازیهای بلاک چینی در اختیار توسعه دهندگان قرار میدهد.
ناشران بازیهای بلاکچینی میتوانند ارز منحصر به فرد بازی خود را ایجاد کرده و با شرکتهای بازیساز دیگر بر بستر پلتفرم ترون تبادل کنند. پلتفرم ترون شبکه تضمین قرارداد هوشمندی برای تبادل توکنهای بازیهای مختلف ارائه خواهد داد. این اقدامات در جهت اطمینان از انجام آسان و روان تراکنشها و ایجاد بستری مطمئن برای اکوسیستم جهانی گیمینگ غیرمتمرکز است.
ترون پروژهای بلند مدت است که شامل ۶ فاز بوده و در سال ۲۰۱۷ با اگزودس (Exodus) شروع و تقریبا در سال ۲۰۲۷ با اترنیتی (Eternity) به اتمام میرسد. هر مرحله ویژگیهای خاص خود را دارد که عبارتند از:
فاز ۱: اگزودس (آگوست ۲۰۱۷ تا دسامبر ۲۰۱۸): فاز اولیه ترون و زمانی است که بر روی استاندارد ERC20 اتریوم سوار بود. این فاز پلتفرمی ارائه میدهد که اجازه تبادل و ذخیره سازی محتوای همتا به همتا رایگان را صادر میکند. این مرحله در صدد ارائه اشتراک گذاری آسان محتوای توزیع شده بر بستر چیزی نظیر IPFS است. بنابراین پلتفرم از فناوری بلاک چین بهره نمیبرد. اما پس از ورود ترون به مرحله دوم توسعه، این وضعیت تغییر کرد.
فاز ۲: اودیسه (Odyssey) (ژانویه ۲۰۱۹ تا ژوئن ۲۰۲۰): پلتفرمی رایگان برای محتوا، ذخیره سازی و توزیع همتا به همتا ارائه میدهد. این مرحله سعی در پذیرش و ایجاد اکوسیستمی شبیه به الگوریتم اثبات سهام دارد که تحت مالکیت تولیدکنندگان محتوا و مصرف کننده ها است. برخلاف روش تعداد مشاهده و کلیکها، مقیاس بازپرداخت برای تولید محتوا به الگویی با سیستم انعام دهی متصل است. کاربران با استفاده از کوین TRX و از طریق درگاه پرداختی نظیر رایدن (Raiden) معامله خواهند کرد. این مورد باعث افزایش سرعت تبادلات محتوا میشود؛ اما اگر کاربران، TRX خریداری نکرده باشند، به پرداخت و دریافتی نیاز خواهد داشت که از حساب کاربری TRX استفاده میکند. این مرحله اکوسیستم ترون را توسعه میدهد، قدرتمند میکند و گسترش میدهد.
فاز ۳: گریت وویج (Great Voyage) (جولای ۲۰۲۰ تا جولای ۲۰۲۱): این فاز بر روی تواناییهای ICO شخصی تمرکز دارد. فاز سوم به حل مسائل مربوط به مدیریت حامیان، پرداخت سود سهام و محاسبه درآمد میپردازد.
فاز ۴: آپولو (Apollo) (آگوست ۲۰۲۱ تا مارس ۲۰۲۳): تمرکز این فاز بر روی حرکت آزادانه ارزش است. فاز چهارم به تولیدکنندگان محتوا اجازه میدهد تا بتوانند توکنهای شخصی خود را با استاندارد TRC20 ایجاد کنند. به این منظور، ترون باید یک پلتفرم غیرمتمرکز معاملاتی ایجاد کند، تا تمام این توکنها بتوانند در آن معامله شوند و به نقدینگی دسترسی داشته باشند.
فاز ۵: استارترک (Star Trek) (آپریل ۲۰۲۳ تا سپتامبر ۲۰۲۵): در این مرحله، ترون هدف دارد تا یک پلتفرم کاملا غیرمتمرکز گیمینگ توسط توسعه دهندگان و به صورت آزادانه راه اندازی کند. این فضای بازی را کاملا مستقل میکند، عملکردهای بازار را پیش بینی میکند و به پرداخت بدهی ترافیک کمک میکند.
فاز ۶: اترنیتی (Eternity) (سپتامبر ۲۰۲۵ تا سپتامبر ۲۰۲۷): مرحله آخر توسعه ترون است و برای توسعه دهندگان، سیستم کراودفاندینگ (crowdfunding) را به منظور پشتیبانی از توسعه بازیهایشان، راه اندازی میکند. کاربران Tron قادر خواهند بود در بازیهایی که علاقه دارند، سرمایه گذاری کنند و بدین صورت، بر آینده گیمینگ تاثیر بگذارند.
اودیسه ۲.۰
اودیسه ۲ شامل ۲۱۵۳ تعهد است و با ۵۴۷ فورک ادغام شده است، ۱۵ آپدیت نرم افزاری دارد و ۱۰۲ امکان جدید اضافه کرده است. قبل از انتشار، Tron بر روی پلتفرم اتریوم و با استاندارد ERC20 کار میکرد؛ اما پس از این ارتقاء، این شبکه تبدیل به یک پلتفرم بلاک چین مستقل شد.
اودیسه ۳.۶
با ادامه آپدیتها، شبکه اصلی ترون به نسخه ارتقا یافته ۳.۶ تبدیل شد. این نسخه وعده یک سرور سبکتر برای توسعه دهندگان Dappها میدهد، تا بتوانند سرویس خود را به راحتی شخصی سازی کنند.
اودیسه ۳.۶ شامل امکاناتی است که باعث سادهتر شدن ایجاد برنامههای غیرمتمرکز میشود. همچنین از نودهای خرابکار در برابر شبکه نیز محافظت میکند. این نسخه بر روی امنیت، مقیاس پذیری، سرعت و حریم شخصی افراد تمرکز دارد.
به علاوه، اودیسه ۳.۶، بررسی دیتا را با استفاده از یک پروتکل پیشرفته انجام میدهد تا از اطلاعات بدافزاری بر روی زنجیره جلوگیری کند. همچنین تنظیمات تراکنش برای کاربران اضافه شده، که با سیستم چند امضایی سازگار است.
در می ۲۰۲۰ یا اردیبهشت ۹۹، جاستین سان مدیر عامل ترون، از راه اندازی ترون ۴.۰ رونمایی کرد؛ این ارتقاء بیشتر بر روی امنیت، قابلیت همکاری و مقیاس پذیری تمرکز دارد. سان اعلام کرده بود که Tron 4.0 در تاریخ ۷ جولای ۲۰۲۰ رسما راه اندازی خواهد شد. در این ارتقاء پروتکلهای Zk-SNARK بر روی بلاک چین سوار میشوند. در نهایت، تکنولوژی هسته Tron با IPFS و پلتفرم اتریوم سازگار میشود.
اما بر خلاف ZCash (که از Zk-SNARK استفاده میکند)، آخرین ورژن ترون نمیخواهد تراکنشها را به طور ناشناس و با استفاده از TRX خود ارسال کند. به جای این کار، توسعه دهندگان بلاکچین، با استفاده از راه اندازی قرارداد هوشمند، یک امکان “تراکنش حفاظت شده” اجرا میکنند.
امکان دیگری که در ترون ۴.۰ اضافه میشود، زمان سریعتر تایید بلاکهاست، که توسط تاییدیههای زنجیره متقاطع انجام میشود. هدف این ارتقا همچنین ارائه راه حلهای شخصی سازی شده برای کسب و کارهای بزرگ است.
به طور خلاصه، چیزی که ترون میخواهد بسازد، ترکیبی از پروژههای دیگری است که اجرا شدهاند. به همین دلیل، به وایت پیپر ترون نقدهای زیادی در زمینه کپی برداری میشود.
پس از اینکه بازار پروژه های دیفای اتریوم بسیار داغ شد و هر پروژه دیفای با سودهای چند برابری همراه بود، تیم ترون به فکر راه اندازی پروژٰه دیفای خود افتادند تا از قافله عقب نمانند. SUN یک پروژه اجتماعی است که با تخیلات زیادی همراه است. این یک مولفه مهم دیفای ترون است؛ این دو با یکدیگر و با دیگر پروژههای Defi موجود، بر قدرت اکوسیستم ترون میافزایند. همچنین پروژه SUN در سیستمهای وام دهی و وام گیری، بیمه، نقدینگی، استیبل کوینها و غیره نیز نقش بازی میکند.
SUN پروژهای ابداعی است که توسط جامعه سان توسعه و اجرا میشود. تمام قابلیتهای این پروژه توسط قراردادهای هوشمند متن باز اجرا میشوند و تماما توسط جامعه کار میکنند. این قابلیتها بر اساس ابتکار عمل جامعه توسعه مییابند و تصمیم گیری برای پروژه نیز توسط جامعه انجام میشود.
سان بر روی ماشین مجازی ترون (TVM) و با قرارداد هوشمند فعال است، که این باعث نزدیک شدن این پروژه به دیگر پروژههای دیفای موجود میشود. برخی ویژگیهای سان به شرح زیر هستند:
۱. بیمه SUN
SUN نام اختصاری توکن این پروژه است که بر اساس استاندارد TRC20 ساخته شده است؛ استاندارد فنی که برای توکنهای قرارداد هوشمندی که بر روی بلاکچین ترون ساخته میشوند. عرضه کل توکن سان، ۱۹.۹۰۰.۷۳۰ است.
۲. توزیع سان
توزیع توکن SUN به صورت کاملا غیرمتمرکز و توسط مبنای ماینینگ بر روی قرارداد هوشمند انجام میشود. تنها راه استخراج سان، سهام گذاری TRX یا دیگر توکنهای TRC20 است (همینطور توکنهای LP یا تامین کننده نقدینگی).
۳. روش ماینینگ
جنسیس ماینینگ: استیکینگ TRX در قرارداد هوشمند SUN. پس از تکمیل جنسیس ماینینگ، قرارداد هوشمند توکن سان پاداش میدهد و تمام داراییها را بدون کارمزد به اکانتهای کاربران بر میگرداند.
ماینینگ معمولی: در طول استخراج معمولی، TRX، JST، USDT، SUN، USDJ، WIN و BTT (پروژههای جامعه محور) و استخرهای استخراج نقدینگی تشکیل میشوند. کاربران میتوانند توسط استیکینگ توکنهای مختلف، در ماینینگ مشارکت داشته باشند.
۴. پاداش استخراج
جنسیس ماینینگ: هر هفته ۹۳۰.۳۰۱ توکن SUN استخراج میشود. مجموعا ۱.۸۶۰.۶۰۲ توکن در طول دو هفته ماین میشود، که تقریبا ۹.۳۴ درصد از کل عرضه است.
ماینینگ معمولی: استخرهای استخراج TRX، استخرهای ماینینگ TRC20 و استخرهای استخراج توکنهای LP موجود هستند.
فاز ۱: جنسیس ماینینگ
به دنبال راه اندازی قرارداد هوشمند، پاداش استخراج کاهش نخواهد یافت. کوینهای TRX استیک شده، تا پایان دوره جنسیس ماینینگ قابلیت Unstake شدن را ندارند. پاداشها پس از پایان یافتن این دوره، به یکباره و در ۲۴ ساعت توزیع میشوند.
فاز ۲: استخراج معمولی
با راه اندازی قرارداد هوشمند، کوینهای TRX استیک شده، در هر زمانی قابل Unstake شدن هستند و کاربران میتوانند پاداشهای خود را در هر زمانی برداشت کنند.
فاز ۳: متصل کردن اکوسیستم
اتصال پروژههای دیفای مختلف در داخل اکوسیستم ترون.
فاز ۴: حاکمیت جامعه
هودلرهای SUN قادرند خودشان حاکمیت جامعه را تعیین کنند. هر چه مقدار توکن بیشتری داشته باشید، قدرت بیشتری خواهید داشت.
در سال ۲۰۱۹، تتر با همکاری ترون، این استیبل کوین را بر روی بلاک چین Tron و بر اساس استاندارد TRC20 پیاده سازی کردند. تتر پروتکل ترون همانند تتر پروتکل OMNI و اتریوم، نسبت ۱ به ۱ با دلار آمریکا دارد. اکنون کاربران میتوانند این رمز ارز را توسط قراردادهای هوشمند ترون نگهداری و انتقال دهند.
این نوع USDT به کاربران اجازه میدهد که راحتتر با برنامههای غیرمتمرکز و پروتکلهای مبتنی بر بلاک چین ترون ارتباط بگیرند. همچنین کارمزد تتر TRC20 بسیار ارزانتر از تتر ERC20 است.
ترون برنامههای بسیار خوبی دارد که آن را تبدیل به فرصتی جذاب برای سرمایه گذاران میکند. ترون بر صنعتی تمرکز میکند که رشد عظیمی را تجربه کرده است، ولی با این حال پتانسیلهای بکر زیادی در سرگرمیهای جهانی دارد. این مورد میتواند به ترون امکان دهد تا تبدیل به محبوبترین گزینه پرداخت کریپتو در جهان شود.
این پروژه مصرف کنندگان را به سمت خرید سرگرمیهای دیجیتالی با استفاده از ارز دیجیتال سوق میدهد. همچنین در صنعت عظیم شرط بندی آنلاین و بازیهای بلاک چینی، به دلیل مزایایی که ترون به کاربران ارائه میدهد، رقابت با آن سخت خواهد بود. Tron میتواند برای فعالیتهای مختلف و با پلتفرمهای زیادی مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال، کاربر میتواند میزان درآمد خود از بُرد در بازی آنلاین را در یک کشور برداشت کند و بدون انجام فرآیند مبادله، آن را در کشور دیگری استفاده کند.
هنگامی که فازهای پروژه ترون به مرحله اجرایی برسند، صنعت سرگرمی دیجیتال متحول خواهد شد. به هنگام سرمایه گذاری در ترون باید بسیار مراقب باشید زیرا این پروژه با تمام شلوغ کاری خود هنوز راه زیادی را پیشرو دارد. سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال ریسک به همراه دارد؛ زیرا قانونمند نشده و در آن کلاهبرداری وجود دارد. بنابراین سرمایه گذاران همواره باید منتظر از دست رفتن سرمایه خود باشند.