تحلیل تکنیکال یکی از روش های تحلیلی بازارهای مالی است که بسیاری از معامله گران در سرتاسر دنیا به سمت آن کشیده شده اند و به کمک ترفندهای آن قصد دارند به تحلیل بازارهای مالی بپردازند. بازاری که در ایران بیشترین استفاده را از تحلیل تکنیکال میبرد، بازار سرمایه یا همان بورس است. بسیاری از افراد فعال در بورس، بر اساس تحلیل تکنیکال یا تحلیل فنی به خرید و فروش سهام می پردازند. تحلیل تکنیکال بر اساس بررسی گذشته قیمت یه سهم استوار است و تمرکزش بر روی نمودار قیمتی می باشد. در این مقاله میخواهیم از دریچه‌ای تازه به این روش تحلیلی نگاه کنیم. آیا تحلیل فنی واقعا کارآمد است و میتواند ما را در بازارهای مالی به موفقیت برساند؟
اگر با تحلیل تکنیکال آشنایی ندارید میتوانید ابتدا مقاله تحلیل تکنیکال چیست را مطالعه کنید.
روش تحلیل تکنیکی در طی زمان گسترش پیدا کرده است و افراد زیادی در جا افتادن مبانی آن سهیم بوده اند. اما همواره یکی از نقدهایی که به تحلیل تکنیکال وارد است این موضوع می باشد که اصولا هیچ راهی وجود ندارد که قیمت‌های گذشته بتواند مسیر آینده آن برای ما روشن کند. قبل از بررسی صحت این ادعا اجازه دهید به طور خلاصه فلسفه تحلیل تکنیکال را بیان کنیم.
فلسفه تحلیل تکنیکال جمله معروفی است که همه ما آن را بارها شنیده ایم، "تاریخ تکرار میشود". بله همواره تاریخ خود را تکرار میکند و این جمله را میتوان بدون اثبات پذیرفت. وارن بافت یکی از بزرگترین سرمایه گذاران دنیا می گوید: "درسی که از تاریخ میگیریم این است که مردم از تاریخ درس نمی‌گیرند!". اما تحلیل تکنیکال فلسفه خود را بر این اساس بنیان نهاده است که گذشته راه آینده را مشخص خواهد کرد. از این رو یک تحلیلگر فنی با بررسی نمودار گذشته یک سهم و آنچه که در گذشته سهم اتفاق افتاده است (شامل حجم معاملات در بازه های زمانی مختلف)، تلاش میکند روندهای تکرار شونده را پیدا کند و بر اساس آن روند آینده را پیش بینی کنند.
اما بسیاری از افراد که تحلیل بنیادی را ترجیح میدهند، عقیده‌ی دیگری دارند. تحلیل بنیادی یک روش تحلیلی است که به ارزشگذاری معتقد است و کاری با قیمت گذشته و حال یک دارایی ندارد. در واقع تحلیلگران بنیادی به بررسی صورت های مالی شرکت ها (یا هر دارایی دیگری که مورد داد و ستد قرار میگیرد) و با در نظر گرفتن عوامل اقتصادی مختلف به پیش بینی روند سود اوری و ارزش گذاری آینده یک سهم (یا یک دارایی) میپردازند و اگر قیمت سهم از ارزش ذاتی آن کمتر باشد یا بر اساس بررسی آنها، در اینده سودآوری یک شرکت افزایش پیدا خواهد، اقدام به خرید سهم میکنند. این افراد معتقدند که دلایل بنیادی اهمیت بیشتری دارد و این دلایل در نمودار قیمت گذشته سهم وجود ندارد. آن میگویند که تحلیل تکنیکال ناقص است اما تحلیل بنیادی به تنهایی میتواند ضامن موفقیت در بازارهای مالی باشد. این افراد منتقدین اصلی تحلیل تکنیکال هستند.
اما در پاسخ به نقد تحلیلگران بنیادی (یا بنیادی کارها) تحلیلگران تکنیکال چه پاسخی دارند؟ تحلیلگران تکنیکالی می گویند ما کاری به عوامل بنیادی نداریم! هر اتفاق بنیادی که در زمان حال یا آینده در حال وقوع باشد، تاثیر خود را در نهایت بر قیمت خواهد گذاشت. آنها عقیده دارند که قیمت همه چیز است و در نهایت هر اتفاق بنیادی را میتوان در آینه قیمت مشاهده کرد. آنها منکر تحلیل بنیادی نیستند اما عقیده دارند تحلیل تکنیکال ناقص نیست و میتوان به کمک آن به تنهایی در بازارهای مالی موفق باشند. همچنین یکی دیگر از دلایل آن این است که این روش در بسیاری از موارد امتحان شده است و جواب خود را پس داده است.
ما در اینجا نمی خواهیم وکیل مدافع تحلیل تکنیکال باشیم. اما یک سوء تفاهم بزرگ در این بین وجود دارد. تحلیل تکنیکال قرار نیست آینده قیمتی یک سهم را پیشگویی کند! در تحلیل تکنیکال چیزی به نام پیشگویی وجود ندارد. در تحلیل تکنیکال، تحلیلگران فقط به پیش بینی بازار میپردازند. پیش بینی و پیشگویی دو مفهوم متفاوت است. پیشگویی ممکن نیست اشتباه باشد اما پیش بینی یک گزاره احتمالاتی است و ممکن است یک پیش بینی اشتباه از آب دربیاید. این سوء تفاهم باعث شده است که برخی از افراد، (حتی خود تحلیلگران تکنیکالی) گمان کنند تحلیل تکنیکال میتواند مانند یک گوی شیشه ای آینده را پیشگویی کند.
تحلیل تکنیکال یک گوی شیشه ای نیست! همچنین شما نمیتوانید مانند چراغ جادو از روش های تحلیل تکنیکال برای برآورده کردن آرزوهای خود استفاده کنید. اگر این ذهنیت در مورد این روش تحلیلی را داشته باشید خیلی زود مایوس خواهید شد. تحلیل تکنیکال تنها با بررسی روش ها و الگوهای نموداری و ترفندهای مختلف که با بررسی حرکات قیمتی انجام میشود، سعی میکند با احتمال بالایی یک روند آینده نزدیک را پیش بینی کند. توجه کنید آینده نزدیک نه آینده دور! همچنین ممکن است پیش بینی غلط از آب در بیاید و این احتمال غلط نیز خود جزیی از تحلیل تکنیکال است که برای ان راه کار ارائه شده است. در واقع در این روش تحلیلی شما مراحل زیر را طی میکنید:
تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی مسئله این است! به عنوان نتیجه بحث میتوان گفت تحلیل تکنیکال ناقص نیست بلکه دریافت شناختی افراد از این روش تحلیلی ناقص است. در واقع تحلیل بنیادی و تکنیکی هر دو از یک اعتبار یکسان برخوردار هستند اما درک برخی از افراد از تحلیل تکنیکال اشتباه است و همین موضوع بر اختلاف طرفداران این دو روش تحلیلی دامن می زند.
