Gnu-Linux - Open Source

سلام دوستان امروز میخوام یک راهنما مختصری از لینوکس برای افرادی که نمیشناسنش بزارم.

خب اول از همه باید بدونیم که لینوکس یک سیستم عامل هست مثل ویندوز !

ولی ویندوز نیست، چون خیلی اشخاص به سیستم عامل میگن ویندوز :)

خب تفاوت سیستم عامل(Operating System) ویندوز با لینوکس چیه ؟

اول اینو مطرح کنم که نگاه افراطی به هرکدومشون اشتباهه ... بر حسب شرایط و نیاز مشخص میشه که برای چه کاربری کدومشون بهتره !

خب حالا به این میرسیم که لینوکس چه فوایدی داره !

• لینوکس متن باز(open source) هستش یعنی شما میتونی بری کد کرنل لینوکس هم دانلود کنی ببینی :))
• لینوکس کاملا رایگان هستش.
• برای کاربر های علاقه مند به یادگیری فوق العاده س.
• یه زمانی کاربر پسند(User-Friendly) نبود اما الان هست.
• توزیع های زیاد و مختلفی داره( Linux-Distributions)
• شخصی سازی لینوکس خیلی بیشتر از ویندوز هست، برای مثال تو ویندوز نهایتا بتونید یه بک گراند و کرسر موس رو عوض کنید :)) ولی لینوکس اینجوری نیست!
• برای برنامه نویس ها عالیه‌! یعنی میشه گفت بایدی هستش برای Developers-Programmers
• آپدیت کردن و آپگرید کردنش آسونه ! تو ویندوز اگر بخواید درایور هاتون رو آپدیت کنید باید دونه دونه برید دانلود کنید و نصب کنید و هزار مکافات دیگه ... ولی تو لینوکس با یه خط کامند(Command) همه درایور هاتون آپدیت میشه :)
• استفاده از ترمینال -> تو ویندوز احتمالا یک چیزی شبیه به ترمینال لینوکس دیدید به اسم (CMD) یه صفحه سیاه که توش فقط میشه تایپ کرد و ... حالا قدرت همون رو چندین برابر کنید، میشه ترمینال. یعنی رسما همه کار میشه داخلش کرد ولی فاقد محیط گرافیکی(GUI) هستش...
• بطور کلی لینوکس کمتر از سخت افزار کار میکشه و سبک تر هست و طبعا سریعتر ! یعنی توزیع هایی برای لینوکس هست که حجمش کمتر از ۱۰۰ مگابایت هست ! ( درسته ۱۰۰ مگابایت) --> مثل پاپی لینوکس

(Puppy-Linux) که میتونید اینجا ببینید

یه نمونه دیگه ش تاینی کور لینوکس هست(Tiny-Core-Linux) که از ۱۱ مگابایت هست تا ۱۰۶ مگابایت :))

تاینی هم میتونید اینجا ببینید.

ولی خب مشهورترین توزیع ها شامل Fedora-Debian-Ubuntu-Arch-Manjaro و چند مورد دیگه میشه.

که البته اصلی ترین تفاوت این توزیع ها این هست که صرفا پکیج منیجر های متفاوتی دارن برای دانلود و نصب بسته های مورد نیاز شما...

مثلا اوبونتو(Ubuntu) که یک توزیع زیر شاخه از Debian هست از همون پکیج منیجر(Package-Manager) دبیان استفاده میکنه و وقتی شما میخواید چیزی را نصب کنید، اول Ctrl+Alt+T رو میزنید که یک Short Cut برای باز کردن ترمینال هست، بعدش این کامند را تایپ میکنید

sudo apt install PackageName

بجای Package Name اسم برنامه مورد نظر را میذارید

برای مثال --> sudo apt install steam

این کامند استیم رو براتون دانلود و نصب میکنه :)

برای حذف پکیج هم همینطور --> sudo apt uninstall PackageName

بیایید یه عکس هم از محیط لینوکس(Ubuntu-20.04) ببینید :))

خب حالا یکم از بدی هاش بگیم !

• تقریبا برای بازی خوب نیست(ولی بازی های استیم رو ساپورت میکنه)
• بعضی از توزیع های لینوکس با سخت افزار ها به خوبی هماهنگ نمیشه
• اگر دیزاینر هستید یا میخواید بشید و در کل با Photo Shop و ... سر و کار دارید، لینوکس زیاد مفید واقع نمیشه(گرچه ابزار جایگزین مثل GIMP داره و حتی میتونید با نصب Wine حتی خود فتوشاپ هم نصب کنید برای لینوکس)
• اگر از تکنولوژی میترسید بازم سمتش نیایید :))
• تقریبا برای هرکسی خوب نیست، چرا که باید تلاش کنید تا به یک کاربر نسبتا حرفه ای تبدیل بشید و چیزای جدید یاد بگیرید و با ترمینال دوست شید بتونید از کامند لاین (Command-Line) استفاده کنید و ...

خب اگه مشتاق شدید امتحان یا نصبش کنید، چندتا راه دارید‌‌!

• نصب کردن لینوکس در ماشین مجازی مثل ( Oracle VirtualBox )
• نصب کردن لینوکس بجای ویندوز
• نصب کردن لینوکس در کنار ویندوز(Dual-Boot)
• امتحان کردن لینوکس بدون نصب( این گزینه کم خطر تر و بهتر هست)

خب اول از همه باید یک USB داشته باشید که پیشهاد میشه حداقل ۴ گیگ باشه و بعدش با استفاده از Rufus اون USB رو باید بوتیبل کنید (BootAble) یعنی بتونید سیستم عامل رو از روی USB بجای سی دی و دی وی دی، بوت کنید.

خب پس لازم میشه که Rufus رو از اینجا دانلود کنید.

بعدش بر حسب خواسته شما توزیع مورد نظر لینوکس رو دانلود کنید از سایت رسمی خودش، رایگان هم هست. ( باید فایل ایزو رو دانلود کنید برای مثال 'ubuntu.iso' )

لینک دانلود اوبونتو ۲۰.۰۴

بعد با کمک برنامه Rufus مینونید USB رو بوتیبل کنید، اگر نیاز به کمک داشتید میتونید از تو این سایت آموزشش رو ببینید

حالا که فلش بوتیبل شده حاوی فایل iso لینوکس مورد نظر رو دارید، فلش رو به کامپیوتر وصل کنید و سیستم رو خاموش کنید. روشن که کردید قبل اینکه سیستم بیاد بالا باید سیستم رو بیارید رو بایوس(BIOS)

که هر سیستمی فرق میکنه ولی اصولا این کلید ها جواب میده--> ESC- F1- F2- DELETE - F12

اگر نمیدونید برای سیستم شما کدومه، چندتا رو باهم بزنید بهتره :))

حالا تو تنظیمات بایوس برید به قسمت(Tab) بوت (Boot) و معمولا ۲ یا ۳ تا اولویت داره برای بوت شدن کامپیوتر، اولیش رو بذارید اسم فلشتون یا اگه نیست، External Device رو انتخاب کنید.

حالا تو تب های بالا باید گزینه Save And Exit باشه، سیو کنید و ری استارت کنید، حالا سیستم بالا میاد روی لینوکس شما و دوتا گزینه میاد

Install - Try without Install

اگر گزینه Try Without Install رو بزنید میتونید بدون نصب از لینوکس استفاده کنید

و اگر مشتاق بودید، نصبش کنید :)

امیدوارم مفید واقع بشه این مطلب برای دوستان تازه وارد

و اگر اشتباهی(اعم از تایپی یا تکنیکال وجود داشت) خوشحال میشم اصلاحش کنید :)

توزیع پیشنهادی من هم برای شروع Ubuntu هستش که لینک دانلودش هم گذاشتم بالا تر :)