التهاب حاد کیسه‌ی صفرا

امان از دست این شکم!

شرح حال و معاینه‌ی بیماری که ناگهان دچار درد سمت راست بالای شکمش شده است، پزشک را به التهاب حاد کیسه‌ی صفرا(cholecystitis) مشکوک می‌کند.

علت التهاب، بسته‌شدن خروجی کیسه‌ی صفرا توسط سنگی است که به مرور زمان، داخل خود کیسه درست شده است. معمولاً جنس سنگ از کلسترول است.

عوامل خطر پنجگانه‌ی ابتلا به سنگ کیسه صفرا که به 5F معروف است، عبارتند از چاقی، جنسیت زن، باروری، چهل سالگی، سابقه خانوادگی: Fat, Female, Fertile, Forty Family history

صفرا مایعی است که توسط کبد ساخته شده و در کیسه‌ی صفرا ذخیره می‌شود تا در جریان هضم، وقتی غذا به روده باریک رسید، از کیسه‌ی صفرا به روده باریک ریخته شود و به هضم غذا کمک کند. (ویدیو)

قدم اول برای تشخیص، درخواست آزمایش خون، ادرار و سونوگرافی است. بهترین درمان، برداشتن کیسه‌ی صفرا در اولین فرصت از طریق جراحی لاپاراسکوپی است. (ویدیو)

در بیماران خوش‌شانسی که دچار عوارضی مثل سوراخ‌‌شدن یا سیاه‌شدن کیسه‌ی صفرا(مرگ بافت کیسه صفرا: gangrenous necrosis) نشوند، نتیجه‌ی درمان، عالی خواهد بود.

برای بیمارانی که تمایل به جراحی ندارند یا برای جراحی مناسب نیستند، آنتی‌بیوتیک و ضددرد تجویز شده، تحت نظر پزشک باقی می‌مانند. اما اگر درد شکم، همراه با تهوع و استفراغ ادامه یافت، جراح با یک لوله‌ی تخلیه‌کننده(gallbladder drainage)، محتویات کیسه‌ی صفرا را از راه سوراخی که در پوست شکم ایجاد می‌کند به کیسه‌ای در خارج از بدن انتقال می‌دهد( percutaneous cholecystectomy) تا جلوی سوراخ‌شدن یا سیاه‌شدن کیسه‌ی صفرا را بگیرد.

اگر بعد از جراحی و برداشتن کیسه‌ی صفرا، درد سمت راست بالای شکم بیمار ادامه یافت، احتمالاً سنگ دیگری در مجرای صفراوی مشترک( CBD) باقی‌مانده که نیازمند تشخیص مجدد با سونوگرافی یا حتی استفاده از روش MRCP است.

برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کیسه‌ی صفرا، رعایت رژیم غذایی کم‌چرب، کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی، روش‌های موثری هستند.

۲ آذر ۱۴۰۰

فهرست مطالب قبلی