قوانین و مقررات مرتبط با قرارداد نویسی
برای قرارداد نویسی باید به قوانین و مقررات مرتبط تسلط کافی داشت. این قوانین به دو دسته اصلی قوانین و مقررات داخلی و قوانین و مقررات بین المللی تقسیم میشوند. مفاد قراردادی لاجرم باید به تبعیت از قانون به گونه ای تنظیم شوند که مخالفتی با قانون نداشته باشند در غیر این صورت از درجه اعتبار ساقط میگردند. درست است که طرفین در توافق آزاد هستند اما این اختیار تا جایی است که مخالفتی با قوانین امری کشور نداشته باشد.
برخی از قوانینی که بیشترین نقش را در نگارش قرارداد دارند و قرارداد نویس میبایست اطلاع کافی از آنها داشته باشد عبارتاند از:
الف. قوانین و مقررات داخلی
1- قانون مدنی
قانون مدنی مجموعه ای از مواد قانونی جهت تنظیم روابط اشخاص در جامعه شامل تنظیم روابط معاملاتی افراد، احوال شخصیه آنها، مسئولیت ها و حقوق و تعهدات اشخاص و غیره بوده و مبنای اولیه برای تبیین حق و تکلیف طرفین معامله در هر قراردادی است.
2- قانون تجارت
این قانون در واقع حاکم بین روابط تجار و بازرگانان است.
3- قانون مالیات های مستقیم
مبلغ قراردادها مشمول کسور قانونی هستند؛ لذا باید توجه داشت قراردادی که نگارش میگردد از این جهت ناقص نباشد.
4- قانون تامین اجتماعی و بخشنامه های آن
یکی دیگر از قوانین مرتبط با قراردادنویسی قانون تامین اجتماعی است. از جمله کسور قانونی دیگری که همانند کسر قانونی مالیات بر مبلغ قرارداد تاثیر میگذارد "بیمه تامین اجتماعی" است. هر قرارداد که به نوعی از نیروی انسانی جهت انجام موضوع قرارداد استفاده مینماید مشمول بیمه تامین اجتماعی است.
5- مقررات ارزی بانک مرکزی
در مواردی که جهت مراودات مالی واردات و صادرات از سیستم بانکی استفاده میشود، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر این نوع مراودات مقرراتی را در دو بخش "واردات کالا و خدمت" و "حمل و نقل کالا، بیمه و بازرسی" حاکم نموده است. این قوانین که تحت عنوان "مجموعه مقررات ارزی" منتشر شده، بایستی از سوی قراردادنویسان در نگارش قراردادهای صادرات و واردات کالا و خدمات مورد توجه قرار گیرد.
6- آیین نامه فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا
در این آیین نامه شرایط حاکم بر تعدادی از عقود و قراردادهای بانکی تشریح شده است. برخی از این قراردادها عبارت اند از: مشارکت مدنی، مشارکت حقوقی، مضاربه، سرمایه گذاری مستقیم و غیره.
7- قانون امور گمرکی و آیین نامه های آن
مقررات مربوط به ثبت و ورود و خروج کالا به گمرک و امور مربوط به کارگزاری گمرکی از مواردی هستند که در این قوانین به آن پرداخته شده و میبایست در قرارداد نویسی به آن توجه کرد.
8- بخشنامه های سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
مطابق قانون برنامه و بودجه، سازمان مزبور اقدام به انتشار اسناد قراردادی در قالب نشریات گوناگون نموده است که رعایت مفاد این نشریه ها در قراردادهای مرتبط با دستگاه های اجرایی لازم الاجراست.
9- قوانین مناقصات و آیین نامه های معاملات
10- آیین نامه تضمین معاملات دولتی
این آیین نامه بر معاملات دستگاه های اجرایی حاکم است و در آن به شرایط و ضوابط مربوط به تضامینی که در معاملات اخذ میگردد، پرداخته میشود.
ب. قوانین و مقررات بین المللی
1- اینکوترمز
این اصطلاح مختصر نام مقرراتی است که از سوی اتاق بازرگانی بین المللی منتشر شده است. این قوانین به استانداردسازی در زمینه تفکیک مسئولیت بین خریدار و فروشنده میپردازد و مشتمل بر یازده شرط است که هر یک از دو طرف خریدار و فروشنده میتواند حسب شرایط خود یکی از این شروط را پذیرفته و بر قرارداد خود حاکم نماید.
2- مقررات متحدالشکل راجع به ضمانت نامه های درخواستی
ضمانت نامه های صادره از سوی بسیاری از کشورها از جمله ایران تحت حاکمیت مقررات بین المللی فوق الذکر میباشد. این مقررات از سوی اتاق بازرگانی بینالمللی تدوین و ابلاغ گردیده است.
3- مقررات متحدالشکل اعتبار اسنادی
اگر روش اعتبار اسنادی را به عنوان ابزار پرداخت انتخاب نماییم، لاجرم باید با این قواعد و مقررات در قرارداد نویسی آشنا باشیم.
برگرفته از کتاب آموزش جامع قرارداد نویسی، احمد متولی، سمانه کافتری
معتمد | پلتفرم هوشمند بررسی و اصلاح قراردادها
