استخاره نوعی ارتباط مستقیم بین انسان و عالم بالاست و آدابی دارد که باید به آنها عمل شود. استخاره روشهایی دارد که معروفترین آنها عبارتند از:
الف ـ استخاره با قرآن؛ در استخاره با قرآن، بعد از خواندن حمد و سوره و فرستادن صلوات بر پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) قرآن مجید را می گشایند و آیه اول صفحه دست راست را نگاه می کنند، اگر آیه رحمتی یا امر به خیری باشد خوب است و اگر آیه غضب یا نهی از شرّی یا امر به شرّی یا عقوبتی باشد بد است و اگر دو پهلو باشد میانهاست. در این نوع استخاره، فردی که استخاره میکند باید فهم درستی از آیات داشته باشد و از لحاظ علمی باید در حدی باشد که منظور قرآن از آن آیه را بداند.
ب ـ استخاره با تسبیح؛ بعد از خواندن حمد و سوره و فرستادن صلوات بر پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) از دانه های تسبیح مقداری را جدا کرده جفت جفت کنار می گذارند، در آخر اگر یک دانه ماند علامت خیر است و اگر دو ماند علامت شر است.
پ ـ استخاره ذات الرقاع؛ در کاغذی «اِفْعَل ـ بکن» و در کاغذی دیگر «لاتَفْعَل ـ نکن» نوشته کاغذها را پیچیده زیر گوشه سجاده می گذارند، بعداز ادای نماز چشم بسته یکی از آن دو را برمی دارند و از امر و نهی هرچه آید بدان عمل می کنند.
توضیح اینکه استخاره برای رفع تردید است اگر فردی قبل از اقدام به استخاره با بررسی موضوع و مشورت به تصمیم معقول رسیده باشد نیازی به استخاره نیست؛ اگر نتوانست از طریق عقل و مشورت به تصمیم واحدی برسد و همچنان دچار تردید باشد، میتواند از خداوند طلب خیر کند. اما اگر برای موضوعی، عقل رضایت داده و تمام قرائن و شواهد به خوبی و صحت آن کار گواهی دهند، در چنین مواردی نباید استخاره نمود. اینکه گفته شده است در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست در چنین حالتی است. در ضمن، عمل به استخاره واجب نیست و اگر فردی به هر دلیلی خواست از استخاره تخلف کرده و به آن عمل نکند، مرتکب گناهی نشده است.
باید به این نکته هم توجه شود که استخاره برای کارهای مهم است. استخاره برای مسائل جزئی به وسواس در استخاره تبدیل می شود و کاری ناپسند است.