با بررسی اجمالی آیات قرآن مجید در می یابیم که خداوند در کتاب آسمانی خود هشت معنا برای وحی در نظر گرفته است که به اختصار و با یک مثال قرانی فهرست وار به آنها اشاره می شود:الف ـ وحی خداوند متعال به انبیاء: « شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ؛ [خدا] برای شما دینی را تشریع کرد که آمیخته‌ای است از آنچه که به نوح پیامبر وصیّت کرد و آنچه که به سوی تو ای پیامبر! وحی کردیم.»(سوره شوری، آیه 13)ب ـ الهام: الهام به انسان‌های معمولی؛ « وَ أَوْحَيْنا إِلى أُمِّ مُوسى أَنْ أَرْضِعيهِ فَإِذا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقيهِ فِي الْيَمِّ؛ و به مادر موسی وحی کردیم که موسی را شیر بده و هر گاه نگران او شدی، او را به درون رود نیل بینداز.»(سوره قصص، آیه7) و «وَ إِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بي وَ بِرَسُولي؛ و هنگامی که من به حواریّین وحی کردم که به من و به پیامبرم ایمان بیاورید.»(سوره مائده، آیه 111)پ ـ وحی خداوند به ملائکه: « إِذْ يُوحي رَبُّكَ إِلَى الْمَلائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذينَ آمَنُوا؛ در جریان جنگ بدر خدای متعال به ملائکه وحی کرد که من یار و یاور شما هستم و شما هم به مؤمنان استقامت و ایستادگی بدهید.(سوره انفال، آیه12)ت ـ الهام به حیوانات: « وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ؛ پروردگارت به زنبور عسل وحی کرد که از کوه‌ها خانه‌هایی برگزین و همچنین از درختان و از داربست‌هایی که انسان‌ها ایجاد می‌کنند.»(سوره نحل، آیه68)ث ـ هدایت تکوینی: « فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى في كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها؛ خدا آسمان‌ها و زمین را در هفت طبقه بنا کرد و در هر آسمانی امر آن آسمان را به او وحی کرد.»(سوره فصلت، آیه12)ج ـ القای ملائکه به انسان: « أَوْ يُرْسِلَ رَسُولاً فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ ما يَشاءُ يا آن كه رسولى از فرشتگان را بفرستد كه به اذن او آنچه را مىخواهد بر او وحى كند.»(سوره شوری، آیه51)چ ـ تفهیم مطلب انسان به انسان: « فَخَرَجَ عَلى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرابِ فَأَوْحى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَ عَشِيًّا؛ [حضرت زکریا(ع)] از محراب عبادت بیرون آمد [با اشاره] به مردم فهماند که صبحگاهان و شامگاهان خداوند را تسبیح گویید.»(سوره مریم، آیه11)ح ـ القای شیاطین به انسان: « وَ إِنَّ الشَّياطينَ لَيُوحُونَ إِلى أَوْلِيائِهِمْ لِيُجادِلُوكُمْ؛ مسلماً شياطين [شبهات را] به دوستانشان القا مىكنند تا با شما مجادله كنند.»(سوره انعام، آیه121)خ ـ القای شیطان به شیطان: « وَكَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطينَ الإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحي بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً؛ و اين گونه براى هر پيامبرى دشمنانى از شياطين انس و جن قرار داديم، كه [براى فريب مردم] همواره گفتارى به ظاهر آراسته و دلپسند به يكديگر القاء مىكنند.»(سوره انعام، آیه112)
با بررسی اجمالی آیات قرآن مجید در می یابیم که خداوند در کتاب آسمانی خود هشت معنا برای وحی در نظر گرفته است که به اختصار و با یک مثال قرانی فهرست وار به آنها اشاره می شود:
الف ـ وحی خداوند متعال به انبیاء: « شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ؛ [خدا] برای شما دینی را تشریع کرد که آمیخته‌ای است از آنچه که به نوح پیامبر وصیّت کرد و آنچه که به سوی تو ای پیامبر! وحی کردیم.»(سوره شوری، آیه 13)
ب ـ الهام: الهام به انسان‌های معمولی؛ « وَ أَوْحَيْنا إِلى أُمِّ مُوسى أَنْ أَرْضِعيهِ فَإِذا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقيهِ فِي الْيَمِّ؛ و به مادر موسی وحی کردیم که موسی را شیر بده و هر گاه نگران او شدی، او را به درون رود نیل بینداز.»(سوره قصص، آیه7) و «وَ إِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بي وَ بِرَسُولي؛ و هنگامی که من به حواریّین وحی کردم که به من و به پیامبرم ایمان بیاورید.»(سوره مائده، آیه 111)
پ ـ وحی خداوند به ملائکه: « إِذْ يُوحي رَبُّكَ إِلَى الْمَلائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذينَ آمَنُوا؛ در جریان جنگ بدر خدای متعال به ملائکه وحی کرد که من یار و یاور شما هستم و شما هم به مؤمنان استقامت و ایستادگی بدهید.(سوره انفال، آیه12)
ت ـ الهام به حیوانات: « وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ؛ پروردگارت به زنبور عسل وحی کرد که از کوه‌ها خانه‌هایی برگزین و همچنین از درختان و از داربست‌هایی که انسان‌ها ایجاد می‌کنند.»(سوره نحل، آیه68)
ث ـ هدایت تکوینی: « فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى في كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها؛ خدا آسمان‌ها و زمین را در هفت طبقه بنا کرد و در هر آسمانی امر آن آسمان را به او وحی کرد.»(سوره فصلت، آیه12)
ج ـ القای ملائکه به انسان: « أَوْ يُرْسِلَ رَسُولاً فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ ما يَشاءُ يا آن كه رسولى از فرشتگان را بفرستد كه به اذن او آنچه را مىخواهد بر او وحى كند.»(سوره شوری، آیه51)
چ ـ تفهیم مطلب انسان به انسان: « فَخَرَجَ عَلى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرابِ فَأَوْحى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَ عَشِيًّا؛ [حضرت زکریا(ع)] از محراب عبادت بیرون آمد [با اشاره] به مردم فهماند که صبحگاهان و شامگاهان خداوند را تسبیح گویید.»(سوره مریم، آیه11)
ح ـ القای شیاطین به انسان: « وَ إِنَّ الشَّياطينَ لَيُوحُونَ إِلى أَوْلِيائِهِمْ لِيُجادِلُوكُمْ؛ مسلماً شياطين [شبهات را] به دوستانشان القا مىكنند تا با شما مجادله كنند.»(سوره انعام، آیه121)
خ ـ القای شیطان به شیطان: « وَكَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطينَ الإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحي بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً؛ و اين گونه براى هر پيامبرى دشمنانى از شياطين انس و جن قرار داديم، كه [براى فريب مردم] همواره گفتارى به ظاهر آراسته و دلپسند به يكديگر القاء مىكنند.»(سوره انعام، آیه112)
