واقعه غدیر از مهمترین وقایع تاریخ اسلام است. رسول اکرم(ص) در روز ۱۸ ذیالحجه سال دهم هجری قمری هنگام بازگشت از حج در مکانی به نام غدیر خم، امام علی(ع) را ولی و جانشین خود معرفی نمودند و حاضران که بزرگان صحابه نیز در میان آنها بودند در آنجا با امام علی(ع) بیعت کردند.
بنابر روایات، اواخر ماه ذیقعده سال دهم هجری پیامبر اعظم(ص) همراه هزاران نفر برای ادای مناسک حج از مدینه حرکت کردند. حضرت علی(ع) برای تبلیغ اسلام در یمن بودند، هنگامی که از تصمیم رسول اکرم(ص) برای سفر حج آگاه شدند همراه عدهای به سمت مکه حرکت نموده و پیش از آغاز مناسک، به رسول خدا(ص) پیوستند. اعمال حج پایان یافت و مسلمانان مکه را ترک و به طرف مدینه بازگشتند.
حاجیان در روز ۱۸ ذی الحجه به غدیر خم رسیدند و پیش از جدایی اهالی شام، مصر و عراق از جمعیت، جبرئیل(ع) آیه تبلیغ را بر پیامبر اکرم(ص) نازل کرد و از جانب خداوند، به رسول خدا(ص) امر نمود تا حضرت علی(ع) را به عنوان ولی و وصی بعد از خود، به مردم معرفی کنند.
پس از نزول این آیه، رسول گرامی اسلام(ص) دستور توقف کاروان را صادر نمودند؛ آنان که پیشاپیش رفته بودند، به محل غدیر بازگشتند و کسانی که عقب مانده بودند، به کاروان ملحق شدند. رسول اکرم(ص) پس از ادای نماز ظهر، خطبهای ایراد کردند که به خطبه غدیر مشهور شد.
آن حضرت(ص) بعد از حمد خدا و بیانات مقدماتی دست حضرت علی(ع) را بلند نمودند تا مردم ایشان را ببینند. آنگاه فرمودند: «ای مردم، آیا من از خود شما، به ولایت شما سزاوارتر نیستم؟» مردم پاسخ دادند: «آری، ای رسول خدا.» حضرت فرمودند: «خداوند ولی من است و من ولی مؤمنینام و من به خود شما و ولایت شما سزاوارترم. پس هر کس که من مولای اویم، علی مولای اوست.» رسول خدا(ص) این جمله را سه بار تکرار کردند و فرمودند: «خداوندا، دوست بدار و سرپرستی کن هر کسی را که علی را دوست دارد و او را مولای خود بداند و دشمن بدار هر کسی را که او را دشمن میدارد و یاری نما هر کسی را که او را یاری می نماید و به حال خود رها کن هر کس را که او را وا میگذارد.» سپس خطاب به مردم فرمودند: «حاضران این پیام را به غایبان برسانند.»
پیامبر اکرم(ص) دستور دادند خیمهای برای حضرت علی(ع) برپا کردند. آن حضرت(ع) در خیمه نشستند و مؤمنان دسته دسته خدمت ایشان رسیدند و به عنوان امیرمؤمنان با ایشان بیعت نمودند.