۱۹ ـ اَلاَوُلی (سبل الهدی، ج۱، ص۴۳۷) شایسته‌تر؛ این لقب از آیه «النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا؛ پيامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر [و نزديكتر] است و همسرانش مادران ايشانند و خويشاوندان [طبق] كتاب خدا بعضى [نسبت] به بعضى اولويت دارند [و] بر مؤمنان و مهاجران [مقدم هستند] مگر آنكه بخواهيد به دوستان [مؤمن] خود [وصيت يا] احسانى كنيد و اين در كتاب [خدا] نگاشته شده است.»(سوره احزاب، آیه۶)
اولی بودن پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این معناست که اگر ایشان دستوری دادند کسی اجازه سرپیچی از فرمان آن حضرت را ندارند: «وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَ لامُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالا مُبِينًا؛ و هيچ مرد و زن مؤمنى را حق ندارد كه چون خدا و فرستاده اش به كارى فرمان دهند براى آنان در كارشان اختيارى باشد و هر كس خدا و فرستاده اش را نافرمانى كند قطعا دچار گمراهى آشكارى گرديده است.»(سوره احزاب، آیه۳۶)
آن چنان که از این آیات قرآن استنباط می شود، اولویت پیامبر(صلى الله علیه وآله) نسبت به مسلمانان، مطلق بوده و شامل تمام اختیاراتى می شود که انسان ها نسبت به خویش دارند. به بیان ساده، پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) هم در مسائل اجتماعى، هم فردى و خصوصى، هم در مسائل مربوط به حکومت، و هم قضاوت و دعوت، از هر انسانى نسبت به خودش اولى است، و اراده و خواست او، مقدم بر اراده و خواست وى مى باشد.
از طرفی، در روز غدیرخم هم پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) بعد از گرفتن اقرار از مردم درباره اولویت خود نسبت به جان آنان، خبر جانشینی حضرت علی (علیه السلام) را به مؤمنان اعلام نمودند: «...ثم قال: ایهاالنَّاسُ، مَنْ اَوْلی بِکُمْ مِنْ اَنْفُسِکُمْ؟ قالوا: الله و رَسُولُهُ. فَقالَ: اَلا من کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلی مَوْلاهُ، اللهمَّ والِ مَنْ والاهُ و عادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْمَنْ نَصَرَهُ واخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ...؛ سپس فرمود: مردم! سزاوارتر از شما به شما کیست ؟ گفتند: خداوند و پیامبر او! سپس فرمود آگاه باشید! آن که من سرپرست اویم، پس این علی سرپرست اوست! خداوندا دوست بدار آن را که سرپرستی او را بپذیرد و دشمن بدار هر آن که او را دشمن دارد و یاری کن یار او را؛ و تنها گذار آن را که او را تنها بگذارد...»(خطبه غدیریه)
در روایتی دیگر، نقل شده است که پیامبر اكرم (صلى الله علیه وآله) در آن روز، قبل از معّرفى و انتصاب حضرت علی (علیه السلام) با بیان جمله «ألستُ اولى بكم من انفسكم» از آنان اقرار گرفتند كه آیا طبق آیه قرآن، من از شما حتّى نسبت به خودتان اولویّت ندارم؟! همه گفتند: بله. آنگاه رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمودند: «مَن كنتُ مولاه فهذا علىّ مولاه»(بحار الانوار، ج ۲۱، ص۳۸۷)
بنابر این اولویت است که رسول اللّه (صلى الله عليه و آله) با صراحت اعلام می کنند: « وَالَّذِى نَفْسِى بِیَدِهِ لایُؤْمِنُ أَحَدُکُمْ حَتّى أَکُونَ أَحَبَّ اِلَیْهِ مِنْ نَفْسِهِ وَ مالِهِ وَ وَلَدِهِ وَ النّاسِ أَجْمَعِیْنَ»؛ (قسم به آن کسى که جانم در دست او است، هیچ یک از شما به حقیقت ایمان نمى رسد، مگر زمانى که من نزد او محبوب تر از خودش، مالش، فرزندش و تمام مردم باشم.» (فى ظلال القران، ج ۶ ، ص۵۴۰)
