محمدرضا اسدی
محمدرضا اسدی
خواندن ۳ دقیقه·۹ ماه پیش

کنیه ها و القاب پیامبر اکرم(۲۹)

۳۱ ـ حَقٌّ مُبین ( نظم درر السمطین، ص۲۷) حقّ آشکارکننده؛ کلمه حق به معنای ثابت و پایدار است در مقابل ما سوی الله همگی در حال زوال و فناء هستند. کلمه مُبین، اسم فاعل از باب افعال و کلمه مبیِّن، اسم‌فاعل از باب تفعیل می باشند. این دو صفت، به صورت لازم و متعدی، به معنای روشن و روشنگر به‌کار می‌روند. الحق المبین بمعنى ذوالحق المبین است یعنى عادلى كه عدالت او بر همه كس، ظاهر و هویدا است.

در قرآن کریم، صفت مبین به معنای روشن، یک ‌بار به خداوند نسبت داده شده است: «يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ؛ آن روز خدا جزاى شايسته آنان را به طور كامل مى‏ دهد و خواهند دانست كه خدا همان حقيقت آشكار است.»(سوره نور، آیه۲۵)

اگرچه در آیات قرآن، صفت مبیِّن به خداوند نسبت داده نشده است، امّا به صورت فعل ماضی مضارع در موارد بسیاری به‌کار رفته است؛ فعل ماضی: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاتَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِنْ دُونِكُمْ لايَأْلُونَكُمْ خَبَالا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الآيَاتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد از غير خودتان همراز نگيريد [آنان] از هيچ نابكارى در حق شما كوتاهى نمى کنند آرزو دارند كه در رنج بيفتيد دشمنى از لحن و سخنشان آشكار است و آنچه سينه‏ هايشان نهان مى دارد بزرگتر است در حقيقت ما نشانه‏ ها[ى دشمنى آنان] را براى شما بيان كرديم اگر تعقل كنيد.»(سوره آل عمران، آیه ۱۱۸) فعل مضارع: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَ لاتَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ؛ و همگى به ريسمان خدا چنگ زنيد و پراكنده نشويد و نعمت‏ خدا را بر خود ياد كنيد آنگاه كه دشمنان [يكديگر] بوديد پس ميان دلهاى شما الفت انداخت تا به لطف او برادران هم شديد و بر كنار پرتگاه آتش بوديد كه شما را از آن رهانيد اين گونه خداوند نشانه‏ هاى خود را براى شما روشن مى ‏كند باشد كه شما راه يابيد.» (سوره آل عمران، آیه۱۰۳)

از طرف دیگر قرآن کتاب آسمانی پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) نیز مبین و روشنگر است: «وَمَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَمَا يَنْبَغِي لَهُ إِنْ هُوَ إِلا ذِكْرٌ وَ قُرْآنٌ مُبِينٌ؛ و[ما] به او شعر نياموختيم و [شعر گفتن] شایسته او نيست اين [سخن] جز یاد آوری و قرآنى روشن نيست.»(سوره یس، آیه۶۹)

در جایی که خداوند و کتابش، مبین است؛ فرستاده او هم مبین خواهد بود: «فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّكَ عَلَى الْحَقِّ الْمُبِينِ؛ پس بر خدا توكل كن كه تو واقعا بر حق آشكار هستى.»( سوره نمل، آیه۷۹)

آن چنان که از آیات قرآن استنباط می شود خدای متعال، پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله) را ـ همچون انبیاء پیشین ـ براى هدایت بشر فرستاد و قرآن را براى او نازل فرمود تا آیات آن را براى مردم تبیین نماید: «بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ؛ [زيرا آنان را] با دلايل آشكار و نوشته ‏ها [فرستاديم] و اين قرآن را به سوى تو فرود آورديم تا براى مردم آنچه را به سوى ايشان نازل شده است توضيح دهى و اميد كه آنان بينديشند.»(سوره نحل، آیه۴۴)

پیامبر اکرمالحقالمبینالحق المبینقرآن مجید
در سال 1342 در شهرستان مرند استان آذربایجان شرقی به دنیا آمدم . کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تبریز و دکترای ادبیات عرب را از دانشگاه تهران
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید