کرک اسپرد چیست؟ چگونه در سودآوری پالایشگاه ها تاثیر دارد؟
کرک اسپرد چیست؟
در بازارهای نفت، به رابطه قیمت نفت خام و فرآوردههای حاصل از آن در عملیات تقطیر کرک اسپرده اطلاق میگردد. پالایشگاهها از فعالان اصلی بازار نفت، عمدتا در معرض ریسک این فاصله قیمت یبا نفت خام قرار دارند. فعالیت پالایشگاه با هدف حداکثر کردن این فاصله قیمتی صورت میگیرد. به بیان دیگر، crack spread به معنای تفاوت قیمت یک بشکه محصول با یک بشکه نفت خام است. این فاصله قیمتی در محصولات یکسان نبوده و شرکتها میتوانند با تغییرات ساختاری به تولید محصولی بپردازند که بازدهی بیشتری را ایجاد نماید. درواقع آنچه در این صنعت مهم است نه قیمت نفت به تنهایی است و نه قیمت فرآورده به تنهایی، گرچه به غلط دیده میشود که به واسطه صرفا تغییرات نفت شاهد اثرپذیری معاملات شرکتهای این گروه روی تابلو معاملاتی هستیم، اما عموما این اثرپذیری مقطعی و کوتاه مدت بوده و آن چه به صورت بنیادین اهمیت دارد، برآیند تغییرات قیمت نفت و فرآورده های آن است. آموزش بورس در مشهد
انواع کرک اسپرد
انواع مختلفی از این مفهوم برای پوشش نسبت های مختلف نفت خام به فرآورده های پالایشی وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
یکی از انواع رایج آن نوع ساده آن یا کرک اسپرد ۱۱ میباشد که در اصل حاشیه سود پالایشگاه بین نفت خام و محصولات پالایش شده میباشد. این قرارداد از طریق فروش آتیهای محصولات پالایش شده (بنزین و نفت سفید) و خرید آتیهای نفت خام، اجرا میشود. بنابراین اگر ارزش محصولات پالایش شده بیشتر از ارزش مواد خام شود، این مقدار مثبت میشود (با واحد دلار در هر بشکه). شایان ذکر است که قیمتهای «نفت سفید» و «بنزین» به صورت سنت به ازای هر گالن بیان میشود، پس برای اینکه قابل محاسبه باشند باید به صورت بشکه بیان شوند.
استراتژیهای پوششی مختلفی وجود دارند که میتواند برای پوشش ریسک پالایشگاهها مناسب باشد، این بحث یکی از کارکردهای جالب این مفهوم است. بنابراین برای اینکه ریسک پالایشگاه به صورت مناسبی پوشش داده شود نیاز است که نسبت درستی محاسبه شود. همانند ترازنامه، کرک اسپرد نیز نیاز به تراز شدن دارد. بنابراین اگر پالایشگاه به تولیدات بنزین دو برابری نسبت به فرآورده های سوختی تقطیر داشته باشد، باید کرک اسپرد ۳:۲:۱ را به کار ببرد. خرید سه آتی تفت خام فروش دو آتی بنزین و فروش یک آتی نفت سفید (۳ =۲+۱). یا ممکن است پالایشگاه نفت خام را در نسبت گاز کمتری نسبت به بازده نفت سفید به کار ببرد. در اینصورت نسبت ۵:۳:۲ برای ریسک پالایشگاه مناسب تر است.